Cho thuê tài chính
"Cho thuê tài chính" được hiểu như sau:
Cung ứng vốn thông qua hợp đồng cho thuê tài sản, theo đó, bên cho thuê (công ty cho thuê tài chính) cung cấp tài sản theo yêu cầu của bên thuê còn bên thuê có quyền sử dụng tài sản thuê và thanh toán tổng tiền thuê theo hợp đồng tối thiểu bằng giá trị tài sản thuê tại thời điểm ký kết hợp đồng.
Cho thuê tài chính là một phương thức tài trợ vốn trung và dài hạn cho sản xuất, kinh doanh, xuất hiện từ những năm 50 của thế kỷ XX ở Hoa Kỳ. Do những ưu thế trong phương thức sử dụng vốn mà cho thuê tài chính bắt đầu phát triển ở châu Âu vào những năm 60 của thế kỷ XX và sau đó nhanh chóng xuất hiện ở tất cả các châu lục. Cho thuê tài chính khác với cho thuê tài sản thông thường ở những điểm sau: thứ nhất, cho thuê tài chính là sự kết hợp giữa cho thuê tài sản và cung ứng tín dụng. Về hình thức, bên cho thuê chuyển giao tài sản cho bên thuê nhưng thực chất là cung ứng vốn vì tổng số tiền thuê mà bên thuê phải trả tối thiểu bằng giá trị tài sản thuê tại thời điểm ký hợp đồng; thứ hai, thời hạn thuê là trung hạn, dài hạn chiếm phần lớn thời gian hữu dụng của tài sản; thứ ba, tiêu chuẩn, tính năng kỹ thuật của tài sản thuê do bên thuê đặt ra với bên cho thuê; thứ tư, hợp đồng cho thuê tài chính không thể bị hủy ngang theo ý chí của một bên trong quan hệ hợp đồng. Mặc dù là một hình thức cung ứng vốn nhưng cho thuê tài chính khác với cho vay ở chỗ, tài sản hình thành từ nguồn vốn mà bên cho thuê cung ứng vẫn thuộc quyền sở hữu của bên cho thuê.
Để đáp ứng yêu cầu thương mại quốc tế, năm 1982, Ủy ban tiêu chuẩn kế toán quốc tế (IASC) đã ban hành tiêu chuẩn về cho thuê tài chính. Theo quy định của IASC, giao dịch được xem là cho thuê tài chính phải thỏa mãn một trong các tiêu chuẩn sau: một là, khi thời hạn thuê chấm dứt, quyền sở hữu tài sản có thể được chuyển giao cho bên thuê tùy theo sự thỏa thuận của các bên trong hợp đồng; hai là, hợp đồng có quy định quyền mặc cả mua tài sản của bên thuê; ba là, thời hạn thuê chiếm phần lớn thời gian hữu ích của tài sản; bốn là, giá trị hiện tại của các khoản tiền thuê phải lớn hơn hoặc tương đương với giá trị của tài sản.
Thông thường, để thực hiện giao dịch cho thuê tài chính có ba chủ thể: bên cho thuê, bên thuê và bên cung ứng tài sản cho bên thuê. Tuy nhiên, hợp đồng cho thuê tài chính là hợp đồng ký kết giữa bên cho thuê và bên thuê.
Ở Việt Nam, cho thuê tài chính lần đầu tiên được pháp luật ghi nhận bằng Quyết định số 149/QĐ-NH ngày 27.5.1995 của Thống đốc Ngân hàng nhà nước. Trong Quyết định này, cho thuê tài chính được gọi là tín dụng thuê mua. Khái niệm cho thuê tài chính được sử dụng chính thức theo Nghị định số 64 ngày 09.10.1995 của Chính phủ về tổ chức và hoạt động của công ty cho thuê tài chính.
Cho thuê tài chính được thực hiện thông qua hợp đồng cho thuê tài chính ký kết giữa công ty cho thuê tài chính với khách hàng. Công ty cho thuê tài chính là doanh nghiệp thuộc loại hình tổ chức tín dụng phi ngân hàng (xt. Công ty cho thuê tài chính). Bên thuê tài chính là tổ chức, cá nhân có nhu cầu sử dụng tài sản là máy móc, thiết bị và các loại động sản khác.