Thuê đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công ích

Câu trả lời tham khảo:

Hệ thống pháp luật Việt Nam (hethongphapluat.com) xin chân thành cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi câu hỏi đến chúng tôi. Sau khi nghiên cứu, đối chiếu với quy định của pháp luật hiện hành, chúng tôi xin đưa ra câu trả lời có tính chất tham khảo như sau:

1. Căn cứ pháp lý

– Luật đất đai 2013.

2. Nội dung tư vấn

Diện tích đất 5% bạn đề cập đến chính là đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích đất công ích được quy định tại Điều 132 Luật đất đai 2013.

“Điều 132. Đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích

1. Căn cứ vào quỹ đất, đặc điểm và nhu cầu của địa phương, mỗi xã, phường, thị trấn được lập quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích không quá 5% tổng diện tích đất trồng cây hàng năm, đất trồng cây lâu năm, đất nuôi trồng thủy sản để phục vụ cho các nhu cầu công ích của địa phương.

Đất nông nghiệp do tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trả lại hoặc tặng cho quyền sử dụng cho Nhà nước, đất khai hoang, đất nông nghiệp thu hồi là nguồn để hình thành hoặc bổ sung cho quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích của xã, phường, thị trấn.

Đối với những nơi đã để lại quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích vượt quá 5% thì diện tích ngoài mức 5% được sử dụng để xây dựng hoặc bồi thường khi sử dụng đất khác để xây dựng các công trình công cộng của địa phương; giao cho hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản tại địa phương chưa được giao đất hoặc thiếu đất sản xuất.

2. Quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích của xã, phường, thị trấn để sử dụng vào các mục đích sau đây:

a) Xây dựng các công trình công cộng của xã, phường, thị trấn bao gồm công trình văn hóa, thể dục thể thao, vui chơi, giải trí công cộng, y tế, giáo dục, chợ, nghĩa trang, nghĩa địa và các công trình công cộng khác theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh;

b) Bồi thường cho người có đất được sử dụng để xây dựng các công trình công cộng quy định tại điểm a khoản này;

c) Xây dựng nhà tình nghĩa, nhà tình thương.

3. Đối với diện tích đất chưa sử dụng vào các mục đích quy định tại khoản 2 Điều này thì Ủy ban nhân dân cấp xã cho hộ gia đình, cá nhân tại địa phương thuê để sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản theo hình thức đấu giá để cho thuê. Thời hạn sử dụng đất đối với mỗi lần thuê không quá 05 năm.

Tiền thu được từ việc cho thuê đất thuộc quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích phải nộp vào ngân sách nhà nước do Ủy ban nhân dân cấp xã quản lý và chỉ được dùng cho nhu cầu công ích của xã, phường, thị trấn theo quy định của pháp luật.

4. Quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích của xã, phường, thị trấn do Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất quản lý, sử dụng theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.”

Như vậy, quỹ đất nông nghiệp ở mỗi địa phương được sử dụng vào mục đích công ích. Đối với những diện tích đất chưa được sử dụng vào mục đích công ích thì Ủy ban nhân dân cấp xã cho hộ gia đình, cá nhân tại địa phương thuê để sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản theo hình thức đấu giá để cho thuê.  Như thông tin bạn cung cấp gia đình bạn thuê đất để mở rộng trang trại, nghĩa là nhằm mục đích sản xuất nông nghiệp. Điều này hoàn toàn phù hợp với quy định của pháp luật. Và  cũng theo quy định tại điều này, thời hạn sử dụng đất đối với mỗi lần thuê không quá 05 năm. Gia đình bạn thuê diện tích đất này từ năm 2014 đến nay là 2016, nghĩa là thời hạn sử dụng diện tích đất thuê này vẫn còn, gia đình bạn vẫn có quyền sử dụng hợp pháp diện tích đất trên.

Tuy nhiên, việc giao đất không có hợp đồng hay văn bản giao đất của cơ quan có thẩm quyền là chưa đúng với quy định của pháp luật. Theo quy định của pháp luật thì Ủy ban nhân dân cấp xã cho hộ gia đình, cá nhân tại địa phương thuê để sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản theo hình thức đấu giá để cho thuê. Vì thông tin bạn cung cấp chưa rõ ràng về thủ tục, trình tự giao đất cho gia đình bạn của Ủy ban nhân dân xã nên chúng tôi chia thành 2 trường hợp như sau:

Trường hợp 1, nếu như cơ quan có thẩm quyền cho gia đình bạn thuê đất không qua hình thức đấu thầu mà qua sự chỉ định là trái quy định của pháp luật. Khi đó, theo Điều 204, Luật đất đai 2013 gia đình bạn có quyền khiếu nại, khởi kiện theo quy định của pháp luật. Căn cứ để bạn chứng minh gia đình bạn đã thuê diện tích đất đó thông qua một số giấy tờ như hóa đơn nộp tiền thuê đất,…

Trường hợp 2, nếu cơ quan có thẩm quyền giao đất cho thuê cho gia đình bạn đúng trình tự, thủ tục quy định (đấu giá)  thì phải có biên bản đấu giá để cơ quan có thẩm quyền phê duyệt đấu giá.  Căn cứ vào quyết định phê duyệt kết quả đấu giá của cơ quan nhà nước có thẩm quyền và giấy xác nhận đã nộp đủ tiền sử dụng đất hoặc tiền thuê đất của người trúng đấu giá, cơ quan tài nguyên và môi trường trình cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định giao đất, cho thuê đất theo quy định của pháp luật đất đai hiện hành. Như vậy, nếu bạn là người trúng đấu giá, bạn hoàn toàn có quyền được giao đất và sử dụng đất theo đúng mục đích thuê. Giấy tờ liên quan đến đấu thầu chính là căn cứ chứng minh quyền sử dụng đất hợp pháp của bạn.

Về việc ban quản lý HTX tiếp tục cho người khác thuê diện tích đó để xây nhà là hoàn toàn trái với quy định của pháp luật. Bởi vì những lý do sau:

Thứ hai, theo như chúng tôi phân tích ở trên, diện tích đất này chỉ được cho hộ gia đình, cá nhân thuê để sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản. Như vậy, Ủy ban nhân dân xã cho thuê đất với mục đích xây dựng nhà là trái quy định pháp luật.

Trong trường hợp này, người cho thuê đất trái với quy định của pháp luật sẽ bị xử lý theo quy định tại Điều 207, Luật đất đai 2013. Theo đó, tùy vào tính chất, mức độ vi phạm mà người vi phạm sẽ bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự. 

Trên đây là câu trả lời của Hệ Thống Pháp Luật Việt Nam liên quan đến yêu cầu câu hỏi của bạn. Hy vọng câu trả lời của chúng tôi sẽ hữu ích cho bạn.

Nếu có bất cứ vướng mắc gì về pháp lý mời bạn tiếp tục đặt câu hỏi. Chúng tôi luôn sẵn sàng giải đáp.

Trân trọng cảm ơn.

BBT. Hệ Thống Pháp Luật Việt nam