Trách nhiệm pháp lý đối với hành vi bịa đặt xúc phạm danh dự nhân phẩm người khác

Câu trả lời tham khảo:

Hệ thống pháp luật Việt Nam (hethongphapluat.com) xin chân thành cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi câu hỏi đến chúng tôi. Sau khi nghiên cứu, đối chiếu với quy định của pháp luật hiện hành, chúng tôi xin đưa ra câu trả lời có tính chất tham khảo như sau:

* Cơ sở pháp luật:

– Bộ luật dân sự 2005;

– Bộ luật hình sự 1999;

– Nghị định 167/2013/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, phòng, chống tệ nạn xã hội, phòng và chữa cháy, phòng và chống bạo lực gia đình. 

2. Nội dung tư vấn

Theo Điều 37 Bộ luật Dân sự 2005 có quy định:

“Danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá nhân được tôn trọng và được pháp luật bảo vệ.”

Và theo Điều 604 Bộ luật dân sự 2005 quy định:

“Người nào do lỗi cố ý hoặc vô ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền và lợi ích hợp pháp khác của cá nhân, xâm phạm danh dự, uy tín, tài sản của pháp nhân hoặc chủ thể khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường.”

Từ các quy định trên thì khi thấy danh dự, nhân phẩm của mình bị xúc phạm, xâm phạm thì chị A có quyền khởi kiện ra Tòa án và kèm nghĩa vụ chứng minh để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình đồng thời yêu cầu người gây thiệt hại phải bồi thường.

Thứ hai, trách nhiệm hành chính:

Căn cứ tại Điều 5 Nghị định 167/2013/NĐ-CP quy định về vi phạm trật tự công cộng:

“1. Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:

a) Có cử chỉ, lời nói thô bạo, khiêu khích, trêu ghẹo, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác;

b) Gây mất trật tự ở rạp hát, rạp chiếu phim, nhà văn hóa, câu lạc bộ, nơi biểu diễn nghệ thuật, nơi tổ chức các hoạt động thể dục, thể thao, lễ hội, triển lãm, hội chợ, trụ sở cơ quan, tổ chức, khu dân cư, trường học, bệnh viện, nhà ga, bến tàu, bến xe, trên đường phố, ở khu vực cửa khẩu, cảng hoặc ở nơi công cộng khác;

c) Thả rông động vật nuôi trong thành phố, thị xã hoặc nơi công cộng."

Nếu hành vi xúc phạm diễn ra nhiều lần, ảnh hưởng đến nhân phẩm danh dự của chị A, chị A có thể gửi đơn tố cáo đến cơ quan công an để tố cáo hành vi vi phạm này.

Thứ ba, trách nhiệm hình sự:

Trường hợp hành vi xúc phạm nhân phẩm, danh dự của người khác ở mức độ nghiêm trọng và đủ dấu hiệu cấu thành tội phạm thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 121 Bộ luật hình sự 1999 về tội làm nhục người khác:

“1. Người nào xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của người khác, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến hai  năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm.”

Trường hợp việc xúc phạm, danh dự có tính chất bịa đặt, loan truyền thì có thể bị xem là tội vu khống theo Điều 122 Bộ luật hình sự 1999 quy định như sau:

“1. Người nào bịa đặt, loan truyền nhưng điều biết rõ là bịa đặt nhằm xúc phạm danh dự hoặc gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác hoặc bịa đặt là người khác phạm tội và tố cáo họ trước cơ quan có thẩm quyền, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm.”

Tuy nhiên, còn phải tùy vào mức độ xúc phạm có nghiêm trọng hay không phải có căn cứ vào thái độ, nhận thức của người phạm tội, thời gian kéo dài của hành vi xúc phạm, ảnh hưởng đến vị trí, vai trò của người bị hại trong gia đình, tổ chức hoặc ngoài xã hội,….

Do vậy, chị A có thể làm đơn tố cáo vợ chồng anh B và gửi ra công an khu vực, nếu có đủ cơ sở chứng minh, mức độ của hành vi thì có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. 

Trên đây là câu trả lời của Hệ Thống Pháp Luật Việt Nam liên quan đến yêu cầu câu hỏi của bạn. Hy vọng câu trả lời của chúng tôi sẽ hữu ích cho bạn.

Nếu có bất cứ vướng mắc gì về pháp lý mời bạn tiếp tục đặt câu hỏi. Chúng tôi luôn sẵn sàng giải đáp.

Trân trọng cảm ơn.

BBT. Hệ Thống Pháp Luật Việt nam