Tranh chấp đất đai là di sản thừa kế

Ngày gửi: 07/08/2015 lúc 23:02:24

Mã số: HTPL24271

Câu hỏi:

Tôi tên Trần Thanh Thủy năm nay 67 tuổi, đã nghỉ hưu, sống và làm việc tại Vĩnh Long. Ba mẹ tôi có 5 người con. Trước 1975, một anh và một chị của tôi đã qua đời, để lại 3 đứa cháu. Năm 1985, ba tôi qua đời và năm 1996 mẹ tôi cũng mất. Khi ba mẹ tôi qua đời, để lại mảnh vườn (trên đó gồm có căn nhà nhỏ xung quanh là vườn) và 1 mảnh ruộng. Ba chị em tôi thống nhất lưu giữ lại để làm nơi thờ cúng cũng như có nơi để con cháu họp mặt. Vào những ngày thường thì khoá cửa, chị của tôi ở gần đó sẽ tới lui chăm sóc nhà và nhang khói cho ba mẹ của tôi. Năm 2000, chị dâu và anh trai của tôi xin phép chị tôi và tôi cho con trai của họ được ở nhờ nhà của ba mẹ tôi trong thời gian cháu chờ được tuổi cất nhà trên đất của cháu ở gần đó. Tôi và chị của tôi đã đồng ý vì nghĩ chỉ là một thời gian ngắn. Từ đó đến nay đã 15 năm, chị của tôi và tôi đã nhiều lần yêu cầu cháu trả lại nhà để chúng tôi sửa sang vì nhà đã quá cũ nhưng cháu vẫn ở mãi và không thực hiện. Xin nói thêm, trong khoảng thời gian ở đó, cháu đã tự ý lấp ao, đào đất canh tác mà không được sự đồng ý của ai. Hành động xin ở nhờ giờ đã trở thành chiếm đoạt, mỗi lần tôi về phải ở nhờ nhà chị của tôi, đám tiệc con cháu về cũng chỉ cúng rồi dọn về, không ai ở được nhà đó vì nó rất côn đồ. Năm 2003 chị của tôi qua đời, năm 2014 anh của tôi cũng qua đời. Hiện tại, trên sổ đỏ người đứng tên vẫn là mẹ của tôi, vì khi mẹ của tôi mất không ai khai tử cũng như làm giấy tờ thừa kế hay chuyển tên, và tôi đang giữ những giấy tờ đó. Tôi đã nhiều lần gửi đơn yêu cầu sự canh thiệp của chính huyền, nhưng chỉ dừng lại ở mức độ hoà giải và thoả thuận trong gia đình. Sau một thời gian dài, tôi chấp nhận tất cả yêu cầu của đứa cháu đang ở trên đất với mong muốn lấy lại nhà để sửa sang. Gia đình đã thoả thuận, biên bản đã được chấp nhận và được kí giữa các người thừa kế trong đó có đại diện thừa kế của chị tôi, đại diện thừa kế của anh tôi là người cháu đang ở trên đất của đó. Nội dung là anh ta sẽ dọn ra trả nhà lại cho tôi sửa nhà, tôi sẽ cắt cho anh ta một phần đất (kích thước đất cũng được hai bên đồng ý). Và địa chính và tư pháp xã đã đo đạt cắm mốc đang tiến hành làm giấy tách thửa. Tuần rồi, cháu tôi tiến hành cất nhà trên phần đất được tôi chia, nhưng anh ta tự ý lấn thêm qua bên đất của ba mẹ tôi, với lý do là đất của ông bà, anh ta đã có công canh tác từ trước tới giờ nên phải được lấy thêm. Tôi đã trình báo cho cán bộ địa chính xã biết, nhưng mọi chuyện không được can thiệp, chuyện xây cất đó vẫn đang tiếp diễn mặc dù xây cất trên đất đang tranh chấp và việc xây cất không có giấy phép của địa phương. Tôi không biết kêu cứu trường hợp của tôi với cơ quan nào. Vì địa chính xã đã nói với tôi, việc xây cất không xin phép nên xã không biết, không can thiệp ngay được, sẽ cử cán bộ xuống xem. Rất mong quý luật sư tư vấn giúp tôi. Chân thành cảm ơn!

Câu trả lời tham khảo:

Hệ thống pháp luật Việt Nam (hethongphapluat.com) xin chân thành cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi câu hỏi đến chúng tôi. Sau khi nghiên cứu, đối chiếu với quy định của pháp luật hiện hành, chúng tôi xin đưa ra câu trả lời có tính chất tham khảo như sau:

1. Căn cứ pháp lý:

Bộ luật dân sự.

2. Nội dung tư vấn

Theo dữ liệu được cung cấp thì có thể thấy được rằng khi bố và mẹ bạn mất, đã không hề đề lại di chúc. Như vậy, mảnh vườn bao gồm ngôi nhà nhỏ và vườn xung quanh của bố mẹ bạn để lại sẽ được chia theo pháp luật.

Hiện tại, gia đình vẫn chưa đi làm giấy khai tử cho mẹ bạn, và giấy chứng nhận quyền sử dụng đất vẫn đứng tên của mẹ bạn. Như vậy, trước tiên, gia đình cần phải đi khai tử cho mẹ bạn với cơ quan có thẩm quyền. Sau khi đã thực hiện thủ tục khai tử tại cơ quan có thẩm quyền, mảnh vườn mà bố mẹ bạn sẽ được chia theo quy định của pháp luật theo quy định tại Điều 676 Bộ luật dân sự.

" 1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản."

Theo như những gì bạn cung cấp, cha mẹ bạn có 5 ngươi con, ba bạn mất năm 1985, mẹ bạn mất năm 1996, bạn có một anh và một chị mất năm 1975 để lại 3 người con, có một anh mất năm 2014, một chị mất năm 2003. Như vậy, tại thời điểm bố mẹ bạn mất – người đứng tên tên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất- những người được thừa kế theo pháp luật sẽ là: 3 người con của hai người mất năm 1975, người anh mất năm 2014, người chị gái mất năm 2003 và bạn. Người cháu hiện tại đang ở trên mảnh vườn sẽ không phải là đối tượng được thừa kế theo quy định của pháp luật. Như vậy, việc người cháu này hiện nay đang cố tình chiếm giữ không chịu trả lại diện tích đất mà bạn và chị bạn đồng ý cho mượn tạm là trái với quy định của pháp luật.

Do tình cảm gia đình, hiện nay bạn và người cháu đang chiếm giữ trái pháp luật này đã đạt được thỏa thuận phân chia diện tích đất của bố mẹ bạn, bạn. Địa chính xã hiện nay đã thực hiện cắm mốc phân chia và đang tiến hành thủ tục làm giấy tách thửa. Tuy nhiên, người cháu vẫn tiếp tục có sự lấn chiếm trái phép với lý do đất của ông bà, đã có thời gian canh tác nên phải được lấy thêm là hoàn toàn trái với quy định của pháp luật hiện hành.

Trong trường hợp này, bạn có quyền làm đơn gửi tới Ủy ban nhân dân cấp dã nơi có đất để được giải quyết.

Trên đây là câu trả lời của Hệ Thống Pháp Luật Việt Nam liên quan đến yêu cầu câu hỏi của bạn. Hy vọng câu trả lời của chúng tôi sẽ hữu ích cho bạn.

Nếu có bất cứ vướng mắc gì về pháp lý mời bạn tiếp tục đặt câu hỏi. Chúng tôi luôn sẵn sàng giải đáp.

Trân trọng cảm ơn.

BBT. Hệ Thống Pháp Luật Việt nam

Lưu ý: Nội dung tư vấn của Hệ Thống Pháp Luật Việt Nam trên đây chỉ mang tính tham khảo. Tùy vào từng thời điểm và đối tượng khác nhau mà nội dung tư vấn trên có thể sẽ không còn phù hợp do sự thay đổi của chính sách hay quy định mới của pháp luật.