Trong hoạt động tố tụng dân sự, tố tụng hành chính: không phát sinh vụ việc yêu cầu bồi thường.

Việc cấp phát kinh phí được Bộ Tài chính, Sở Tài chính thực hiện đầy đủ cho các cơ quan giải quyết bồi thường đối với các vụ việc có đầy đủ hồ sơ đề nghị cấp phát kinh phí theo quy định.

Trong năm 2022, Bộ Tài chính đã tiếp nhận và cấp phát kinh phí để các cơ quan trực tiếp quản lý người thi hành công vụ chi trả tiền bồi thường cho 13 người bị thiệt hại với tổng số tiền là 12 tỷ 880 triệu 534 nghìn đồng (tăng 3 tỷ 654 triệu 834 nghìn đồng so với năm 2021). Cụ thể: VKSNDTC được cấp 4 tỷ 195 triệu 083 nghìn đồng, chi trả cho 06 người; TANDTC được cấp 1 tỷ 101 triệu 845 nghìn đồng, chi trả cho 01 người; Tổng cục Thi hành án dân sự (Bộ Tư pháp) được cấp 2 tỷ 583 triệu 606 nghìn đồng, chi trả cho 05 người; VKS quân khu I, Bộ Quốc phòng được cấp 5 tỷ đồng chi trả cho 01 vụ việc.

Sở Tài chính đã thực hiện cấp ngân sách địa phương để các cơ quan trực tiếp quản lý người thi hành công vụ trong hoạt động quản lý hành chính chi trả số tiền bồi thường là 3 tỷ 208 triệu 258 nghìn đồng cho 04 vụ việc.

Trên cơ sở cấp phát kinh phí của Bộ Tài chính và Sở Tài chính, cơ quan trực tiếp quản lý người thi hành công vụ gây thiệt hại đã chi trả 14 tỷ 456 triệu 759 nghìn đồng trên tổng số tiền bồi thường trên các văn bản giải quyết bồi thường có hiệu lực pháp luật là 26 tỷ 303 triệu 338 nghìn đồng.

1.3. Xác định trách nhiệm hoàn trả của người thi hành công vụ gây thiệt hại

Việc xem xét trách nhiệm hoàn trả đang thực hiện đối với 24 vụ việc (07 việc trong hoạt động quản lý hành chính, 07 việc trong hoạt động thi hành án dân sự, 10 việc trong hoạt động tố tụng hình sự). Trong đó, 06 vụ việc đã xem xét trách nhiệm hoàn trả với tổng số tiền người thi hành công vụ gây thiệt hại phải hoàn trả là 318 triệu 798 nghìn đồng (tăng 110 triệu 893 nghìn đồng so với năm 2021), đã thực hiện hoàn trả 77 triệu 379 nghìn đồng (hoạt động quản lý hành chính là 11 triệu 643 nghìn đồng, hoạt động thi hành án dân sự là 65 triệu 736 nghìn đồng); 07 vụ việc không xem xét trách nhiệm hoàn trả theo quy định của pháp luật; 11 vụ việc đang xem xét trách nhiệm hoàn trả.

2. Kết quả thực hiện công tác bồi thường nhà nước

2.1. Về xây dựng và thực hiện kế hoạch công tác bồi thường nhà nước

2.3. Công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, bồi dưỡng kỹ năng, nghiệp vụ công tác bồi thường nhà nước

Bộ Tư pháp đã thực hiện tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về trách nhiệm bồi thường của Nhà nước với các hình thức đa dạng, phong phú như xuất

a) Hướng dẫn nghiệp vụ công tác bồi thường nhà nước, giải đáp vướng mắc trong việc áp dụng pháp luật về trách nhiệm bồi thường của Nhà nước, hỗ trợ, hướng dẫn người bị thiệt hại thực hiện thủ tục yêu cầu bồi thường

c) Công tác phối hợp thực hiện công tác bồi thường nhà nước

Trong năm 2022, đa số các bộ, ngành và địa phương đã thực hiện nghiêm túc việc báo cáo, thống kê về công tác bồi thường nhà nước gửi về Bộ Tư pháp để tổng hợp. Trên cơ sở biểu mẫu và đề cương hướng dẫn của Bộ Tư pháp, các bộ, ngành, địa phương cơ bản đã bám sát, cập nhật các thông tin phục vụ công tác tổng hợp, đánh giá công tác bồi thường nhà nước trên phạm vi toàn quốc.

3. Đánh giá chung

3.1. Kết quả đạt được

3.2. Một số tồn tại, hạn chế và nguyên nhân

a) Một số tồn tại, hạn chế

Bên cạnh những kết quả đạt được, việc triển khai công tác bồi thường nhà nước trong năm 2022 còn một số hạn chế như sau:

Thứ ba, tại một số nơi, công tác phối hợp thực hiện công tác bồi thường nhà nước nhất là việc phối hợp với các cơ quan tố tụng ở địa phương trong việc quản lý nhà nước, giải quyết bồi thường chưa được chặt chẽ, nhịp nhàng.

b) Nguyên nhân của những hạn chế

- Nguyên nhân chủ quan

Ở một số địa phương, nhận thức của lãnh đạo về công tác bồi thường nhà nước còn đơn giản, chưa quan tâm chỉ đạo công tác quản lý nhà nước, giải quyết bồi thường. Công chức được giao thực hiện công tác bồi thường nhà nước tại địa phương đều là kiêm nhiệm, thường xuyên bị thay đổi nên kỹ năng, nghiệp vụ công tác bồi thường nhà nước chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ.

- Nguyên nhân khách quan

II. NHIỆM VỤ TRỌNG TÂM VÀ GIẢI PHÁP THỰC HIỆN CÔNG TÁC BỒI THƯỜNG NHÀ NƯỚC NĂM 2023

1. Nhiệm vụ trọng tâm

Để tiếp tục triển khai có hiệu quả công tác bồi thường nhà nước trên cơ sở đánh giá kết quả đạt được, hạn chế, vướng mắc và nguyên nhân của công tác bồi thường nhà nước năm 2022, Bộ Tư pháp xác định các nhiệm vụ trọng tâm, giải pháp chủ yếu của công tác bồi thường nhà nước năm 2023 như sau:

1.1. Thực hiện sơ kết 05 năm thi hành Luật TNBTCNN năm 2017; tổ chức nghiên cứu, hoàn thiện thể chế về trách nhiệm bồi thường của Nhà nước đáp ứng yêu cầu xây dựng nhà nước pháp quyền trong tình hình mới theo Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới.

1.2. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước về công tác bồi thường nhà nước, chú trọng chất lượng, hiệu quả và thực chất công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về trách nhiệm bồi thường của Nhà nước; tăng cường công tác kiểm tra, kiểm tra liên ngành, phối hợp liên ngành và các nhiệm vụ để nắm bắt đầy đủ tình hình yêu cầu bồi thường, giải quyết bồi thường; thực hiện hiệu quả công tác hỗ trợ, hướng dẫn người bị thiệt hại thực hiện thủ tục yêu cầu bồi thường.

1.3. Bộ Tư pháp tăng cường phối hợp với TANDTC, VKSNDTC, các bộ, ngành, địa phương trong thực hiện quản lý nhà nước về công tác bồi thường nhà nước, trong đó chú trọng phối hợp thực hiện chỉ đạo của Quốc hội tại Nghị quyết số 134/2020/NQ-QH14 về việc giải quyết vụ việc yêu cầu bồi thường theo quy định của Luật TNBTCNN.

2. Giải pháp chủ yếu

2.1. Tổ chức thi hành hiệu quả pháp luật về trách nhiệm bồi thường của Nhà nước: xây dựng và tổ chức hiệu quả chương trình, kế hoạch công tác bồi thường nhà nước, bảo đảm tính khả thi, có trọng tâm, bám sát các nhiệm vụ được giao trong Luật và kế hoạch chung của bộ, ngành Tư pháp; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra; đa dạng các hình thức theo dõi, đôn đốc, hướng dẫn nghiệp vụ; chỉ đạo hoạt động thụ lý, giải quyết bồi thường kịp thời, đúng pháp luật.

Tổ chức hiệu quả Kế hoạch sơ kết 05 năm thi hành Luật TNBTCNN năm 2017 và rà soát văn bản quy phạm pháp luật về trách nhiệm bồi thường nhà nước để nhận diện về những khó khăn vướng mắc từ các quy định của pháp luật về trách nhiệm bồi thường của Nhà nước và trong tổ chức thi hành, từ đó đề xuất các giải pháp tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác bồi thường nhà nước.

2.2. Tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ nâng cao nhận thức pháp luật, kỹ năng nghiệp vụ và trách nhiệm của lãnh đạo, công chức cơ quan nhà nước được giao thực hiện công tác bồi thường nhà nước cũng như giúp cho cá nhân, tổ chức hiểu biết đầy đủ quy định của pháp luật về trách nhiệm bồi thường của Nhà nước.

2.3. Thực hiện hiệu quả công tác phối hợp liên ngành với TANDTC, VKSNDTC và các bộ, ngành, UBND các tỉnh trong việc thực hiện đầy đủ, có trọng tâm các nội dung quản lý nhà nước về công tác bồi thường nhà nước; nắm bắt thông tin, lập danh sách các vụ việc giải quyết yêu cầu bồi thường để chỉ đạo, hướng dẫn, đôn đốc nhằm giải quyết dứt điểm các vụ việc đã thụ lý, không để tình trạng tồn đọng, kéo dài gây bức xúc cho người bị thiệt hại và dư luận xã hội. Đề nghị TANDTC, VKSNDTC và các bộ, ngành quan tâm chỉ đạo các cơ quan thuộc phạm vi quản lý của ngành mình tại địa phương phối hợp chặt chẽ, kịp thời với UBND cấp tỉnh trong việc thực hiện công tác bồi thường nhà nước tại địa phương. Đề nghị UBND cấp tỉnh quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo công tác bồi thường nhà nước ở địa phương mình đảm bảo đúng quy định của pháp luật, chú trọng các nhiệm vụ trọng tâm theo hướng dẫn hằng năm của Bộ Tư pháp.

Trên đây là Báo cáo về công tác bồi thường nhà nước năm 2022, nhiệm vụ trọng tâm, giải pháp năm 2023, Bộ Tư pháp xin trân trọng báo cáo Chính phủ./.