CHỈ THỊ

VỀ VIỆC ĐẨY MẠNH THỰC HIỆN HIỆU QUẢ, BỀN VỮNG CHƯƠNG TRÌNH MỤC TIÊU QUỐC GIA XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI GIAI ĐOẠN 2016 - 2020

Nông nghiệp, nông dân, nông thôn là vấn đề chiến lược trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Phát triển sản xuất nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới là nhiệm vụ chính trị trọng tâm thường xuyên của Đảng, Nhà nước và của cả hệ thống chính trị, là sự nghiệp của toàn thể nhân dân. Trong 06 năm qua, Đảng bộ và nhân dân trong tỉnh đã nỗ lực triển khai thực hiện Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới và đạt được nhiều kết quả quan trọng: Bộ mặt nông thôn thay đổi rõ rệt; đời sống vật chất và tinh thần của người dân được cải thiện; hệ thống chính trị cơ sở tiếp tục được củng cố; an ninh trật tự được giữ vững... Đến năm 2016, toàn tỉnh có 43 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, bình quân đạt 13,7 tiêu chí/xã tăng 10,1 tiêu chí so với trước khi triển khai, tạo nền tảng vững chắc cho giai đoạn phát triển tiếp theo.

Tuy nhiên, trong triển khai Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới, đã có một số khó khăn, bất cập như tình trạng nợ đọng xây dựng cơ bản trong xây dựng nông thôn mới vẫn còn cao; một số địa phương mới tập trung cho xây dựng cơ sở hạ tầng, chưa quan tâm đúng mức tới phát triển sản xuất gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp, cũng như xây dựng đời sống văn hóa và bảo vệ môi trường; đã có sự chênh lệch lớn về kết quả thực hiện xây dựng nông thôn mới giữa các vùng, miền; phong trào xây dựng nông thôn mới ở một số địa phương có dấu hiệu chững lại, cầm chừng...

Thực hiện Chỉ thị số 36/CT-TTg ngày 30 ngày 12 năm 2016 của Thủ tướng Chính phủ về việc đẩy mạnh thực hiện hiệu quả, bền vững Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016 - 2020, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh yêu cầu các sở, ban, ngành, đơn vị cấp tỉnh; Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố, thị xã tiếp tục thực hiện nghiêm nội dung Nghị quyết số 26/NQ-TW ngày 05 tháng 8 năm 2008 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (Khóa X) về nông nghiệp, nông dân, nông thôn; Chỉ thị số 10-CT/TW ngày 15 tháng 12 năm 2016 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Cuộc vận động ”Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”; Nghị quyết số 100/2015/QH13 ngày 12 tháng 11 năm 2015 của Quốc hội về việc phê duyệt chủ trương đầu tư các Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2016 - 2020; Nghị quyết số 32/2016/QH14 ngày 23 tháng 11 năm 2016 của Quốc hội về việc tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp; Quyết định 1600/QĐ-TTg ngày 16 tháng 8 năm 2016 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016 - 2020; đồng thời khẩn trương tập trung chỉ đạo thực hiện một số nội dung trọng tâm sau:

I. Nhiệm vụ chung

1. Nâng cao hơn nữa nhận thức vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền các cấp và cả hệ thống chính trị, nhất là vai trò người đứng đầu trong xây dựng nông thôn mới, phải xác định nông thôn mới là nông thôn của khát vọng khởi nghiệp, làm giàu, thu hút các nguồn lực phát triển và lan tỏa các giá trị bền vững. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động để tiếp tục triển khai sâu rộng và thiết thực Phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới” tỉnh Quảng Bình theo Kế hoạch số 1820/KH-UBND ngày 27/10/2016 của Ủy ban nhân dân tỉnh, phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội để tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân và huy động các nguồn lực xã hội chung sức xây dựng nông thôn mới thiết thực, hiệu quả hơn, tránh bệnh phô trương chạy theo thành tích.

2. Rà soát lại tất cả các cơ chế, chính sách để thực hiện Chương trình một cách hiệu quả; có các cơ chế thích hợp và đủ mạnh để thực sự khuyến khích việc ứng dụng khoa học - công nghệ, huy động nguồn lực, thu hút doanh nghiệp, đào tạo nhân lực đầu tư vào địa bàn nông thôn, phát triển sản xuất kinh doanh trong nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ; chú trọng công nghiệp chế biến nông sản và công nghiệp thu dụng nhiều lao động nhằm chuyển dịch cơ cấu lao động và kinh tế nông thôn.

3. Chỉ đạo thực hiện phát triển sản xuất nông nghiệp, cơ cấu lại ngành nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới và quá trình đô thị hóa một cách hợp lý, phù hợp với tình hình thực tiễn từng vùng, miền. Theo đó, tập trung chỉ đạo phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập cho cư dân nông thôn, nhất là việc ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, công nghệ cao vào sản xuất để nâng cao năng suất, chất lượng và đảm bảo vệ sinh an toàn sản phẩm; giải pháp hỗ trợ hình thành liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị bền vững với quy mô sản xuất hàng hóa lớn đối với các nhóm sản phẩm chủ lực; tạo môi trường thuận lợi cho các hợp tác xã nông nghiệp phát triển, thúc đẩy các mô hình hợp tác xã liên doanh, liên kết có hiệu quả.

4. Đối với việc thực hiện Bộ tiêu chí nông thôn mới, từng địa phương phải xác định rõ tiêu chí trọng tâm để tập trung chỉ đạo, trong đó cần tập trung vào các tiêu chí nhằm khắc phục triệt để tình trạng ô nhiễm môi trường đang có chiều hướng gia tăng, ảnh hưởng nguy hại đến đời sống của người dân nông thôn, nhất là ở các vùng chịu ảnh hưởng nghiêm trọng của biến đổi khí hậu; quan tâm đến các tiêu chí về đời sống người dân, giảm nghèo, nâng cao thu nhập, an toàn vệ sinh thực phẩm, an ninh, an toàn xã hội (hạn chế tiêu cực, tệ nạn xã hội, tai nạn giao thông, khiếu kiện đông người), nâng cao sức khỏe trong quá trình phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo tồn, giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc của các vùng, miền, sự vững mạnh của hệ thống chính trị; xây dựng mô hình nông thôn mới kiểu mẫu gắn liền với đô thị văn minh; tăng cường các giải pháp để bảo đảm hỗ trợ các huyện, xã khó khăn có số tiêu chí đạt còn thấp.

Nghiêm túc trong việc xét, công nhận xã, huyện đạt chuẩn nông thôn mới, đảm bảo chất lượng, thực chất, không chạy theo thành tích. Đối với các xã đã đạt chuẩn nông thôn mới, cần tập trung rà soát, nâng cao chất lượng các tiêu chí để tiếp tục phấn đấu xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu.

5. Tiếp tục đa dạng hóa các nguồn vốn để thực hiện Chương trình, gắn kết chặt chẽ giữa Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới với Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững và các chương trình mục tiêu, các dự án hỗ trợ khác trên địa bàn; huy động vốn đầu tư của doanh nghiệp đối với các công trình có khả năng thu hồi vốn trực tiếp; tăng cường các hình thức hợp tác công tư và xã hội hóa để thu hút đầu tư vào bảo vệ và xử lý môi trường, giao thông nông thôn, hạ tầng thương mại, cung cấp nước sạch, dịch vụ văn hóa - thể thao; công khai các khoản đóng góp của dân, theo nguyên tắc tự nguyện và do Hội đồng nhân dân cấp xã thông qua.

6. Củng cố, kiện toàn hệ thống chính trị, nâng cao nhận thức và chất lượng của các cấp ủy Đảng, chính quyền cấp xã và đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác xây dựng nông thôn mới; lưu ý việc bố trí đội ngũ cán bộ, công chức có năng lực và tâm huyết để làm chuyên trách về xây dựng nông thôn mới phải đủ để đáp ứng yêu cầu công việc nhưng đảm bảo nguyên tắc không làm tăng phát sinh biên chế ở từng cấp; tăng cường đào tạo và phát triển đội ngũ cán bộ cộng đồng thôn, bản; đẩy mạnh tập huấn nhằm nâng cao năng lực quản lý, các kỹ năng về thực hiện dự án cho cán bộ thôn, xã.

7. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát trong xây dựng nông thôn mới; tiếp tục phát huy vai trò giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và giám sát của cộng đồng dân cư đối với xây dựng nông thôn mới. Định kỳ, tổ chức điều tra về sự hài lòng của người dân đối với tiến độ và kết quả thực hiện xây dựng nông thôn mới trên địa bàn.

8. Về nợ đọng trong xây dựng nông thôn mới:

- Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố, thị xã, các đơn vị liên quan thực hiện nghiêm các chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh về giải quyết nợ đọng xây dựng cơ bản Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới, tập trung giải quyết dứt điểm nợ đọng XDCB trong xây dựng nông thôn mới trong năm 2018; chỉ đạo Ủy ban nhân dân các xã không khởi công dự án mới nếu còn nợ đọng; xử lý trách nhiệm Chủ tịch ủy ban nhân dân xã nếu để phát sinh nợ mới; tăng cường huy động, lồng ghép, cân đối các nguồn lực, nguồn vốn để trả nợ.

- UBND các huyện, thị xã, thành phố tăng cường công tác quản lý đầu tư, chấn chỉnh công tác lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh các dự án đầu tư đảm bảo phù hợp với khả năng cân đối vốn. Trong quá trình thực hiện, cần lưu ý phân biệt các công trình xây dựng cơ bản trong xây dựng nông thôn mới với các công trình xây dựng cơ bản khác.

- Các sở, ngành, địa phương bổ sung tiêu chí về nợ đọng xây dựng cơ bản trong việc thẩm định và xét công nhận địa phương đạt chuẩn nông thôn mới.

II. Trách nhiệm các sở, ngành, địa phương, đơn vị

1. Đối với các sở, ngành:

- Căn cứ chức năng, nhiệm vụ được giao, khẩn trương hướng dẫn thực hiện các tiêu chí thuộc Bộ tiêu chí xây dựng nông thôn mới và tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh thực hiện các nhiệm vụ đã được Thủ tướng Chính phủ giao tại Quyết định số 1600/QĐ-TTg ngày 16 tháng 8 năm 2016 về Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016 - 2020.

- Đẩy nhanh tiến độ thực hiện các công việc Ủy ban nhân dân tỉnh giao tại Công văn 1664/UBND-KTN ngày 06 ngày 10 tháng 2016 về việc triển khai thực hiện Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016 - 2020.

- Tập trung xây dựng và tổ chức triển khai thực hiện kế hoạch 5 năm, hàng năm đối với Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới đảm bảo rõ mục tiêu, nguồn vốn, nhiệm vụ, phù hợp với điều kiện thực tiễn. Từng sở, ngành phải cụ thể các mục tiêu, nhiệm vụ về xây dựng nông thôn mới trong kế hoạch hàng năm của ngành; phân công rõ trách nhiệm cho từng cấp, từng ngành, từng đơn vị cá nhân; chỉ đạo trọng tâm, trọng điểm, khắc phục triệt để những tồn tại, hạn chế thời gian qua.

- Chủ động tổ chức kiểm tra, đôn đốc các địa phương trong quá trình xây dựng nông thôn mới thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của sở, ngành và địa bàn được phân công phụ trách; định kỳ 6 tháng và hàng năm tổng hợp báo cáo kết quả thực hiện gửi Văn phòng Điều phối nông thôn mới tỉnh để tổng hợp, báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh, Ban Chỉ đạo các Chương trình MTQG tỉnh.

- Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp Văn phòng Điều phối nông thôn mới tỉnh thường xuyên theo dõi, cập nhật tình hình nợ đọng XDCB trong xây dựng nông thôn mới, tình hình thực hiện các chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh, kịp thời tham mưu, báo cáo, đề xuất Ủy ban nhân dân tỉnh các phương án chỉ đạo, điều hành để giải quyết dứt điểm nợ đọng XDCB xây dựng nông thôn mới trong năm 2018.

2. Đối với Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố:

- Khẩn trương kiện toàn Ban Chỉ đạo các chương trình MTQG giai đoạn 2016 - 2020 cấp huyện; rà soát, củng cố, nâng cao năng lực bộ máy giúp việc của Văn phòng Điều phối cấp huyện (theo Quyết định 1920/QĐ-TTg ngày 05 tháng 10 năm 2016 của Thủ tướng Chính phủ).

- Căn cứ các nội dung tại Quyết định số 1600/QĐ-TTg ngày 16 tháng 8 năm 2016 và Quyết định số 1980/QĐ-TTg ngày 17 tháng 10 năm 2016 của Thủ tướng Chính phủ khẩn trương chỉ đạo, hướng dẫn Ủy ban nhân dân các xã, các cơ quan rà soát thực trạng đạt được của các tiêu chí, xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch 5 năm và hàng năm theo trên địa bàn.

- Quản lý sử dụng vốn ngân sách Trung ương, ngân sách tỉnh hỗ trợ và bố trí ngân sách địa phương triển khai Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới đảm bảo đúng quy định, tập trung, trọng điểm, tránh dàn trải gây lãng phí, thất thoát nguồn lực.

- Thường xuyên kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện kế hoạch xây dựng nông thôn mới và các quy định tại Chỉ thị này, tổng hợp báo cáo kết quả thực hiện Chương trình, gửi Văn phòng Điều phối nông thôn mới tỉnh theo quy định.

3. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và các tổ chức đoàn thể theo chức năng, nhiệm vụ phối hợp với các cơ quan nhà nước cùng cấp tăng cường giám sát, tuyên truyền, vận động nhân dân tích cực tham gia thực hiện Kế hoạch số 1820/KH-UBND ngày 27/10/2016 của Ủy ban nhân dân tỉnh về việc tổ chức thực hiện phong trào thi đua cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới tỉnh Quảng Bình giai đoạn 2016 - 2020; Kế hoạch số 283/KH-MT-BTT ngày 07 tháng 10 năm 2016 của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh về thực hiện Phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới” giai đoạn 2016 - 2020; Kế hoạch số 121/KH-MT-BTT ngày 02/6/2016 của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh về triển khai đề án tổ chức thực hiện Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”; chủ động lựa chọn những nội dung thiết thực để phối hợp vận động, khích lệ, động viên các tổ chức, cá nhân chung sức, đồng lòng xây dựng nông thôn mới, trong đó trọng tâm là giám sát việc bảo vệ môi trường, bảo đảm an toàn thực phẩm, đẩy mạnh triển khai xây dựng và nhân rộng các mô hình về phát triển sản xuất tăng thu nhập; xây dựng cảnh quan môi trường; đảm bảo an ninh trật tự xã hội; xây dựng đời sống văn hóa trong cộng đồng dân cư.

III. Tổ chức thực hiện

1. Thủ trưởng các sở, ban, ngành, đơn vị cấp tỉnh, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố, thị xã, căn cứ chức năng, nhiệm vụ và những quy định trong Chỉ thị này, khẩn trương tổ chức triển khai thực hiện và kiểm tra việc thực hiện ở cấp dưới, các đơn vị trực thuộc để đảm bảo việc đẩy mạnh thực hiện hiệu quả, bền vững Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016 - 2020; đồng thời, kiểm điểm trách nhiệm, xử lý nghiêm, kịp thời theo quy định của pháp luật liên quan đối với các trường hợp tổ chức, cá nhân thuộc thẩm quyền quản lý có hành vi vi phạm.

2. Văn phòng Điều phối nông thôn mới tỉnh chủ trì, phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư - Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo các Chương trình MTQG giai đoạn 2016 - 2020 tỉnh theo dõi, đôn đốc các sở, ngành và các địa phương; định kỳ 6 tháng và hàng năm báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh kết quả thực hiện các nhiệm vụ trên. Trong quá trình thực hiện, nếu có phát sinh các khó khăn, vướng mắc, đề nghị các cơ quan, đơn vị, địa phương báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh (qua Văn phòng Điều phối nông thôn mới tỉnh) để xem xét, quyết định./.