
- 1 Nghị định 85/2016/NĐ-CP về bảo đảm an toàn hệ thống thông tin theo cấp độ
- 2 Quyết định 06/QĐ-TTg năm 2022 phê duyệt Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030 do Thủ tướng Chính phủ ban hành
- 3 Công văn 1552/BTTTT-THH năm 2022 hướng dẫn kỹ thuật triển khai Đề án 06 (phiên bản 1.0) do Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành
- 4 Quyết định 2463/QĐ-BTTTT năm 2023 Yêu cầu cơ bản về chức năng, tính năng kỹ thuật của Nền tảng tổng hợp, phân tích dữ liệu (phiên bản 1.0) do Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành
- 5 Công văn 708/BTTTT-CATTT năm 2024 sửa đổi, thay thế nội dung về an toàn, an ninh mạng tại Công văn 1552/BTTTT-THH do Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành
- 6 Nghị quyết 71/NQ-CP năm 2025 sửa đổi cập nhật Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia do Chính phủ ban hành
- 1 Nghị định 85/2016/NĐ-CP về bảo đảm an toàn hệ thống thông tin theo cấp độ
- 2 Quyết định 06/QĐ-TTg năm 2022 phê duyệt Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030 do Thủ tướng Chính phủ ban hành
- 3 Công văn 1552/BTTTT-THH năm 2022 hướng dẫn kỹ thuật triển khai Đề án 06 (phiên bản 1.0) do Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành
- 4 Quyết định 2463/QĐ-BTTTT năm 2023 Yêu cầu cơ bản về chức năng, tính năng kỹ thuật của Nền tảng tổng hợp, phân tích dữ liệu (phiên bản 1.0) do Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành
- 5 Công văn 708/BTTTT-CATTT năm 2024 sửa đổi, thay thế nội dung về an toàn, an ninh mạng tại Công văn 1552/BTTTT-THH do Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành
- 6 Nghị quyết 71/NQ-CP năm 2025 sửa đổi cập nhật Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia do Chính phủ ban hành
BỘ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ | CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM |
Số: 1709/BKHCN-CĐSQG | Hà Nội, ngày 21 tháng 05 năm 2025 |
Kính gửi: Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
Thực hiện Nghị quyết số 71/NQ-CP ngày 01/4/2025 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung cập nhật Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22 tháng 12 năm 2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Bộ Khoa học và Công nghệ được giao nhiệm vụ xây dựng, ban hành và triển khai Mô hình Trung tâm giám sát, điều hành thông minh (sau đây gọi tắt là Trung tâm IOC).
Qua theo dõi của Bộ Khoa học và Công nghệ, hiện nay nhiều địa phương còn lúng túng trong triển khai Trung tâm IOC cấp tỉnh. Một số địa phương đã triển khai Trung tâm IOC cấp tỉnh nhưng chưa khai thác, sử dụng thường xuyên và triệt để phục vụ hoạt động chỉ đạo, điều hành thường xuyên của lãnh đạo chính quyền.
Để nâng cao hiệu quả khai thác, sử dụng Trung tâm IOC tại các địa phương, giúp lãnh đạo chính quyền chỉ đạo, điều hành trực tuyến và dựa trên dữ liệu, Bộ Khoa học và Công nghệ ban hành Hướng dẫn triển khai Mô hình Trung tâm giám sát, điều hành thông minh cấp tỉnh (tại Phụ lục kèm theo).
Đối với các địa phương đã triển khai Trung tâm IOC cấp tỉnh, đề nghị rà soát, hoàn thiện các nội dung theo Hướng dẫn. Đối với các địa phương chưa triển khai Trung tâm IOC cấp tỉnh, đề nghị khảo sát, đánh giá hiện trạng đầu tư hạ tầng, các cơ sở dữ liệu, hệ thống thông tin đã triển khai để tận dụng tối đa hạ tầng, nền tảng, hệ thống và các trang thiết bị đã đầu tư trong quá trình tổ chức triển khai. Đề nghị hoàn thành trong tháng 9/2025.
Việc khai thác hiệu quả Trung tâm IOC để phục vụ chỉ đạo, điều hành phụ thuộc rất nhiều vào quyết tâm và sự chỉ đạo quyết liệt của người đứng đầu chính quyền địa phương trong việc xác định các mục tiêu, yêu cầu, các chỉ tiêu, chỉ số giám sát của từng ngành, lĩnh vực. Trên cơ sở đó, xác định các kịch bản phục vụ chỉ đạo, điều hành trực tuyến và dựa trên dữ liệu, bảo đảm các nguồn dữ liệu cần thiết theo nguyên tắc “đúng, đủ, sạch, sống” cho hoạt động của Trung tâm IOC.
Trong quá trình triển khai, nếu có khó khăn, vướng mắc, đề nghị liên hệ với Bộ Khoa học và Công nghệ (Cục Chuyển đổi số quốc gia) để được hỗ trợ, hướng dẫn. Đầu mối liên hệ: Đồng chí Đinh Hoàng Long, Cục Chuyển đổi số quốc gia, thư điện tử: dhlong@mic.gov.vn, điện thoại: 0835061968.
Trân trọng./.
| KT. BỘ TRƯỞNG |
HƯỚNG DẪN TRIỂN KHAI MÔ HÌNH TRUNG TÂM GIÁM SÁT, ĐIỀU HÀNH THÔNG MINH CẤP TỈNH
(Ban hành kèm theo Văn bản số 1709/BKHCN-CĐSQG ngày 21/5/2025 của Bộ Khoa học và Công nghệ)
- Quyết định số 950/QĐ-TTg ngày 01/8/2018 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển đô thị thông minh bền vững Việt Nam giai đoạn 2018 - 2025 và định hướng đến năm 2030;
- Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 03/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt "Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030";
- Quyết định số 942/QĐ-TTg ngày 15/6/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030;
- Quyết định số 1012/QĐ-TTg ngày 20/9/2024 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch hành động chuyển đổi số hoạt động chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trực tuyến và dựa trên dữ liệu giai đoạn 2024 - 2025, định hướng đến năm 2030.
- Nghị quyết số 71/NQ-CP ngày 01/4/2025 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung cập nhật Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 57- NQ/TW ngày 22 tháng 12 năm 2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
- Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phải trực tiếp đưa ra yêu cầu, bài toán cụ thể để giải quyết thông qua Trung tâm giám sát, điều hành thông minh (sau đây gọi tắt là Trung tâm IOC); trực tiếp chỉ đạo việc triển khai xây dựng Trung tâm IOC và trực tiếp khai thác, sử dụng thông tin, dữ liệu từ Trung tâm IOC thay cho các hình thức báo cáo bằng giấy.
- Trung tâm IOC phải có đầy đủ các dữ liệu cần thiết theo nguyên tắc “đúng, đủ, sạch, sống” để phục vụ cho hoạt động giám sát, điều hành trực tuyến và dựa trên dữ liệu của Lãnh đạo.
- Giải pháp kỹ thuật triển khai Trung tâm IOC phải bảo đảm tính trung lập về công nghệ, sẵn sàng cho phép tích hợp các giải pháp của nhiều doanh nghiệp công nghệ khác nhau; đồng thời phải bảo đảm khả năng mở rộng đáp ứng nhu cầu trong tương lai.
- Trung tâm IOC phải có các kênh tương tác giữa người dân, doanh nghiệp với chính quyền và thực hiện các giải pháp bảo vệ thông tin cá nhân của người dân, doanh nghiệp.
- Bảo đảm an toàn thông tin mạng và có giải pháp, cơ chế sao lưu dự phòng trong quá trình vận hành Trung tâm IOC.
- Trung tâm IOC cho phép tổng hợp tất cả các nguồn thông tin, dữ liệu của địa phương trên tất cả các lĩnh vực, cung cấp cái nhìn tổng thể theo thời gian thực đối với các đối tượng liên quan, qua đó giúp lãnh đạo các cấp thực hiện giám sát, chỉ đạo, điều hành trực tuyến và dựa trên dữ liệu nhằm tăng cường quản lý công, nâng cao hiệu lực quản trị, hiệu quả điều hành của các cấp chính quyền, nâng cao tương tác giữa chính quyền với người dân, doanh nghiệp và hỗ trợ điều phối xử lý các tình huống khẩn cấp.
- Sẵn sàng kết nối, chia sẻ dữ liệu phục vụ chỉ đạo, điều hành trực tuyến của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ theo kịch bản khi có yêu cầu.
- Toàn bộ các báo cáo phục vụ họp giao ban định kỳ, họp chuyên đề và đột xuất về tình hình phát triển kinh tế - xã hội của UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phải được kết xuất dữ liệu 100% từ Trung tâm IOC.
1. Rà soát hoàn thiện các chính sách, quy định cho hoạt động của Trung tâm IOC
a) Rà soát, hoàn thiện và ban hành Quy định về quản lý, vận hành, khai thác sử dụng Trung tâm IOC cấp tỉnh. Trong đó bao gồm các nội dung trọng tâm:
- Cơ chế ủy quyền của Lãnh đạo UBND tỉnh cho Trung tâm IOC để thay mặt Lãnh đạo UBND tỉnh điều phối, phân công xử lý phản ánh, kiến nghị của người dân trên hệ thống.
- Quy định bắt buộc mọi cán bộ, công chức, viên chức và người lao động đều phải khai thác, sử dụng dữ liệu từ Trung tâm IOC để phục vụ hoạt động nghiệp vụ hàng ngày. Trong đó, người đứng đầu phải tiên phong sử dụng để chỉ đạo, điều hành thường xuyên.
- Ban hành các chỉ số giám sát của Trung tâm IOC để phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành trực tuyến và dựa trên dữ liệu phù hợp với yêu cầu thực tiễn của địa phương.
- Quy trình phân cấp, phối hợp vận hành Trung tâm IOC.
- Quy định phân cấp về hạ tầng cho các Trung tâm giám sát, điều hành của đơn vị trực thuộc UBND cấp tỉnh (nếu có).
b) Rà soát, hoàn thiện và ban hành Quy định về hình thức, các kênh tương tác để tiếp nhận, xử lý phản ánh và thông báo kết quả xử lý cho người dân. Trong đó bao gồm các nội dung trọng tâm sau:
- Các kênh tương tác cụ thể mà người dân, doanh nghiệp có thể thực hiện qua đó để tương tác với chính quyền.
- Quy trình từng bước cụ thể về tiếp nhận, giải quyết và trả kết quả xử lý phản ánh, kiến nghị của người dân, doanh nghiệp.
- Quy định về cách thức đánh giá mức độ hài lòng của người dân, doanh nghiệp đối với kết quả xử lý của chính quyền.
- Quy định về việc bảo vệ danh tính, thông tin của người dân, doanh nghiệp trong quá trình tương tác với chính quyền.
c) Rà soát, hoàn thiện và ban hành Quy định về hình thành kho dữ liệu dùng chung cho hoạt động của Trung tâm IOC. Trong đó bảo đảm các yêu cầu sau:
- Hình thành một kho dữ liệu dùng chung duy nhất toàn tỉnh phục vụ cho hoạt động của Trung tâm IOC được kết nối, chia sẻ dữ liệu từ các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu các ngành, các cấp của địa phương. Trong đó các dữ liệu đã xác định là cần thiết phải đưa 100% lên môi trường mạng để tạo dòng chảy dữ liệu xuyên suốt cho hoạt động của Trung tâm IOC.
- Quy định quyền và trách nhiệm người đứng đầu các sở, ban, ngành, UBND các cấp để cung cấp thông tin, dữ liệu cho kho dữ liệu dùng chung và khai thác, sử dụng dữ liệu từ Trung tâm IOC phục vụ hoạt động chỉ đạo, điều hành.
- Các yêu cầu về dữ liệu cho kho dữ liệu dùng chung bao gồm việc xác định các nguồn dữ liệu, việc chuẩn hóa, thu thập, cập nhật dữ liệu theo quy định hiện hành về quản lý, kết nối và chia sẻ dữ liệu số của cơ quan nhà nước.
2. Hình thành dữ liệu số cho hoạt động của Trung tâm IOC
Cần căn cứ yêu cầu hoạt động của Trung tâm IOC và các bài toán quản lý, điều hành thực tế của địa phương để xây dựng, phát triển các nguồn dữ liệu số cho hoạt động của Trung tâm IOC. Trong đó xác định rõ vai trò, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân để đưa dữ liệu lên môi trường số theo hướng ai làm, làm việc gì, làm như thế nào, thời hạn bao lâu. Dữ liệu đưa lên môi trường số phải được phê duyệt và đảm bảo tiêu chí “đúng, đủ, sạch, sống”.
Các nhóm dữ liệu bao gồm:
a) Dữ liệu Lớp bản đồ số: Là dữ liệu nền quan trọng hỗ trợ trực quan cho hoạt động điều hành của Trung tâm IOC.
b) Nhóm dữ liệu lớp nền tảng ưu tiên bao gồm:
- Dữ liệu phục vụ chỉ đạo, điều hành phát triển kinh tế - xã hội: Bao gồm các dữ liệu theo dõi các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, được kết nối, chia sẻ dữ liệu với hệ thống thông tin phục vụ chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
- Dữ liệu về người dân: Bao gồm các dữ liệu định danh con người được chuẩn hóa, xác thực và làm sạch với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Trong đó bổ sung thêm các trường dữ liệu về trạng thái để quản lý như sắp đến độ tuổi đi học, thuộc đối tượng chính sách thương binh, người có công,…
- Dữ liệu về đất đai: Bao gồm các dữ liệu từ kết quả số hóa cấp phép xây dựng và được kết nối, chia sẻ, chuẩn hóa với cơ sở dữ liệu địa chính của ngành Tài nguyên và Môi trường.
- Dữ liệu về nhà ở (Địa chỉ số): Bao gồm các dữ liệu từ kết quả số hóa hình ảnh nhà ở và bổ sung các trường dữ liệu thuộc tính như vị trí tọa độ ngôi nhà, nhà thuộc hộ nghèo, cận nghèo, nhà tạm,… Trong đó khuyến khích số hóa 3 chiều (3D) hiện trạng nhà ở để phục vụ cho các bài toán quy hoạch và thực thi chính sách công.
c) Nhóm dữ liệu về hiện trạng hạ tầng kỹ thuật đô thị: Số hóa toàn bộ hiện trạng hạ tầng kỹ thuật bao gồm điện, đường, trường, trạm, cây xanh, hệ thống cấp, thoát nước,…
d) Nhóm dữ liệu liên thông từ các cơ sở dữ liệu, hệ thống thông tin chuyên ngành: Dữ liệu từ các cơ sở dữ liệu, hệ thống thông tin chuyên ngành được xác định là cần thiết cho hoạt động của Trung tâm IOC được kết nối, chia sẻ về kho dữ liệu dùng chung của Trung tâm IOC.
đ) Nhóm dữ liệu quy hoạch: Số hóa toàn bộ các đô án quy hoạch tổng thể và quy hoạch chi tiết bao gồm bản vẽ, thuyết minh và quyết định phê duyệt quy hoạch.
e) Nhóm dữ liệu từ các thiết bị Ineternet vạn vật (IoT): Tích hợp và thu thập toàn diện các thiết bị cảm biến được lắp đầu tư (Camera, cảm biến môi trường, cảm biến mực nước,…).
3. Hoàn thiện hạ tầng số cho Trung tâm IOC
Hạ tầng số phục vụ Trung tâm IOC đảm bảo các yêu cầu, nguyên tắc về kết nối, hiệu năng, khả năng chịu lỗi và cân bằng tải; đáp ứng thu thập, lưu trữ được các loại dạng thức dữ liệu; giải pháp phù hợp xây dựng thực hiện các bài toán nghiệp vụ của Trung tâm IOC; hạ tầng vật lý đảm bảo các yêu cầu theo quy định hiện hành. Rà soát, đánh giá và triển khai một số nội dung cơ bản bao gồm:
a) Đánh giá, xây dựng và hoàn thiện hạ tầng mạng truyền dẫn bao gồm các thiết bị mạng, hệ thống mạng cáp quang, mạng Internet, mạng MAN/WAN, mạng WiFi, mạng viễn thông di động (5G, 4G...) bảo đảm phù hợp với nhu cầu, mục đích triển khai Trung tâm IOC.
b) Đánh giá, xây dựng và hoàn thiện hạ tầng lưu trữ đảm phục vụ cho hoạt động Trung tâm IOC, bao gồm kho dữ liệu dùng chung, các công nghệ và thiết bị lưu trữ căn cứ vào quy mô, khối lượng dữ liệu phục vụ các đối tượng sử dụng, tần suất cập nhật dữ liệu, mức độ tăng trưởng dữ liệu và dữ liệu lịch sử (log) phục vụ phân tích chuyên sâu.
c) Đánh giá, xây dựng và hoàn thiện hạ tầng tính toán cho Trung tâm IOC bao gồm hệ thống máy chủ, hạ tầng tính toán hiệu năng cao (GPU), hệ thống điện toán biên ứng dụng công nghệ điện toán đám mây,.. căn cứ vào khối lượng và tần suất kết nối, đồng bộ, xử lý dữ liệu, số lượng các bài toán phân tích, mức độ tăng trưởng dữ liệu, khối lượng cần tính toán, xử lý thời gian thực.
d) Đánh giá, xây dựng và hoàn thiện các giải pháp phù hợp để thu thập và cung cấp dữ liệu phục vụ phân tích, xử lý dữ liệu giải quyết các bài toán nghiệp vụ của Trung tâm IOC. Bao gồm: Đầu tư hoặc thuê dịch vụ các thiết bị IoT giám sát, cảm biến, quan trắc,…
đ) Đánh giá, xây dựng và hoàn thiện hạ tầng vật lý đáp ứng yêu cầu vận hành cho Trung tâm dữ liệu hoặc phòng máy chủ theo qui định hiện hành và các yêu cầu bảo đảm an toàn thông tin.
e) Đánh giá, xây dựng và hoàn thiện hạ tầng cơ sở vật chất của Trung tâm IOC bao gồm hệ thống hiển thị, điều khiển hiển thị, hệ thống máy tính trạm vận hành, hệ thống mạng truyền dẫn của Trung tâm IOC; cơ sở vật chất phòng điều hành, bàn ghế; hệ thống tổng đài,... theo nhu cầu thực tế của địa phương, bảo đảm hiệu quả triển khai.
g) Xây dựng và triển khai các giải pháp dự phòng đối với Trung tâm IOC để bảo đảm hoạt động thông suốt 24/7.
4. Hoàn thiện các nền tảng số cho hoạt động của Trung tâm IOC
a) Triển khai Nền tảng nghiệp vụ điều hành Trung tâm IOC cho phép hiển thị trực quan trên nền bản đồ số, kết nối trực tiếp đến kho dữ liệu dùng chung theo các lớp nghiệp vụ để triển khai các kịch bản điều hành của Trung tâm IOC. Cho phép phân quyền khai thác đáp ứng Trung tâm giám sát, điều hành thông minh các cấp (nếu có).
- Xây dựng Nền tảng tổng hợp, phân tích dữ liệu (theo Quyết định số 2463/QĐ-BTTTT ngày 15/12/2023 của Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành yêu cầu cơ bản về chức năng, tính năng kỹ thuật của Nền tảng tổng hợp, phân tích dữ liệu (phiên bản 1.0)).
- Xây dựng Nền tảng ứng dụng di động có khả năng tích hợp các dịch vụ của chính quyền và các doanh nghiệp tại địa phương để cung cấp cho người dân; đồng thời giúp người dân giám sát và phản hồi trực tiếp tới chính quyền. Là Nền tảng di động duy nhất của địa phương phục vụ cán bộ, công chức, người dân và doanh nghiệp; Nền tảng xác thực người dùng thông qua ứng dụng VNeID.
- Xây dựng Nền tảng Trợ lý ảo tích hợp trong Nền tảng ứng dụng di động hỗ trợ lãnh đạo, cán bộ, công chức, viên chức, người dân, doanh nghiệp tương tác để khai thác thông tin, dữ liệu từ Trung tâm IOC.
5. Xây dựng các kịch bản điều hành trực tuyến và dựa trên dữ liệu
Dựa trên nhu cầu và dữ liệu hiện có, địa phương chủ động xác định các kịch bản điều hành trực tuyến và dựa trên dữ liệu để giải quyết vấn đề của địa phương. Bộ Khoa học và Công nghệ khuyến nghị triển khai một số kịch bản điều hành trên môi trường số như sau:
a) Kịch bản điều hành kinh tế xã hội cho phép lãnh đạo nhanh chóng giám sát nắm bắt tình hình để điều hành công tác một cách hiệu quả trên môi trường số:
- Phân tích các chỉ số kinh tế xã hội theo chỉ tiêu pháp lệnh dựa vào dữ liệu được cập nhật chính xác theo từng thời kỳ. Một số nhóm thông tin dữ liệu như: thu, chi ngân sách (hụt thu, bội chi trong từng ngành, lĩnh vực, địa bàn); tiến độ giải ngân vốn đầu tư công (chậm tiến độ, các điểm nghẽn đối với từng dự án); tiến độ triển khai các dự án đầu tư trọng điểm (khó khăn, vướng mắc); hoạt động thu hút vốn đầu tư (tăng/giảm so với mục tiêu); hoạt động xuất, nhập khẩu (xu hướng biến động); hoạt động của các doanh nghiệp trên địa bàn (các diễn biến bất thường: giải thể nhiều); kết quả thực hiện các nhiệm vụ của Trung ương giao (chậm, muộn, quá hạn, khó khăn, vướng mắc); các nội dung khác theo nhu cầu cụ thể của địa phương.
- Xây dựng các kịch bản tương tác theo 3 cấp độ: định kỳ, đột xuất và theo yêu cầu.
b) Kịch bản điều hành ngành, lĩnh vực: Kịch bản điều hành ngành, lĩnh vực căn cứ vào các chỉ tiêu của ngành để xây dựng và phục vụ cho Lãnh đạo và hoạt động quản lý nhà nước theo ngành, lĩnh vực, trong đó ưu tiên các ngành, lĩnh vực có ảnh hưởng và tác động lớn, trực tiếp đến người dân như y tế, giáo dục, giao thông, môi trường, an ninh trật tự, an sinh xã hội. Từng kịch bản điều hành cần đáp ứng tối thiểu 02 yêu cầu sau:
- Xây dựng quy trình điều hành, quản lý dữ liệu dựa trên nền tảng bản đồ số địa phương theo điểm, theo vùng, bán kính; theo địa giới hành chính.
- Các số liệu tổng hợp theo nhóm, các cảnh báo chỉ tiêu chưa đạt theo lĩnh vực để Trung tâm IOC hỗ trợ thông tin kịp thời theo nhu cầu quản lý.
Một số mẫu kịch bản điều hành ngành, lĩnh vực như sau:
- Kịch bản điều hành quản lý quy hoạch xây dựng: Giám sát, theo dõi và hỗ trợ điều hành trong lĩnh vực quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị, giám sát tiến độ thực hiện quy hoạch; Giám sát và điều hành hoạt động hệ thống hạ tầng kỹ thuật đô thị.
- Kịch bản điều hành trong lĩnh vực giao thông: Giám sát và điều hành tài sản kết cấu hạ tầng giao thông (theo nhóm tài sản kết cấu theo loại tài sản kết cấu hạ tầng; theo đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã; theo tuyến đường bộ, đường thủy, đường sắt...).
- Kịch bản điều hành trong lĩnh vực quản lý đất đai: Giám sát hiện trạng chuyển đổi mục đích sử dụng đất; giám sát thông tin giao dịch bất động sản, giá đất; phát hiện lấn chiếm và sử dụng đất sai mục đích; Quản lý tài nguyên đất rừng và nông nghiệp; Quản lý khiếu nại và xử lý vi phạm đất đai.
- Kịch bản điều hành trong lĩnh vực quản lý khai thác tài nguyên: Giám sát hoạt động khai thác các tài nguyên để kịp thời phát hiện những hoạt động khai thác bất thường, các vi phạm trong khai thác tài nguyên và các vấn đề phát sinh trong quá trình khai thác tài nguyên.
- Kịch bản điều hành lĩnh vực du lịch: Giám sát trực tiếp các hoạt động tại các điểm du lịch, số lượng du khách, tình trạng cơ sở lưu trú và hiệu quả các chương trình quảng bá. Phát hiện và xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh như quá tải tại điểm du lịch, việc thiếu các dịch vụ hoặc dịch vụ không chất lượng,…; phân tích để đánh giá hiệu quả của các chương trình quảng bá, hiệu suất của doanh nghiệp lữ hành và các điểm du lịch.
- Kịch bản điều hành quản lý doanh nghiệp tại địa phương: Theo dõi các chỉ tiêu như số doanh nghiệp trong địa phương, tỷ lệ doanh nghiệp duy trì hoạt động ổn định, tỷ lệ doanh nghiệp đóng góp vào ngân sách địa phương, số lượng doanh nghiệp khởi nghiệp mới, số lượng doanh nghiệp giải thể, tỷ lệ doanh nghiệp phát triển bền vững (theo tiêu chí xã hội và môi trường) để triển khai các chính sách thúc đẩy, hỗ trợ.
c) Kịch bản điều hành theo chuyên đề: Tùy vào thực tiễn của địa phương, người đứng đầu cơ quan, chính quyền chỉ đạo xây dựng các kịch bản điều hành theo chuyên đề. Một số mẫu kịch bản điều hành theo chuyên đề như sau:
- Kịch bản điều hành trật tự đô thị trước các cơ sở kinh doanh: Camera giám sát tại các cơ sở kinh doanh sẽ được kết nối về Trung tâm IOC để theo dõi và giám sát. Các cơ sở kinh doanh có vai trò quan trọng để chung tay đảm bảo trật tự đô thị. Mỗi camera giám sát đóng vai trò thay cho cán bộ trật tự đô thị, từ đó giải quyết được bài toán về nguồn lực hạn chế của chính quyền địa phương trong công tác đảm bảo trật tự đô thị.
- Kịch bản điều hành chiếu sáng thông minh đô thị: Giám sát mật độ lắp đặt đèn chiếu sáng, trạng thái hoạt động và mức độ tiêu thụ năng lượng của hệ thống chiếu sáng tại đô thị để giúp cơ quan quản lý xác định các vị lắp đặt bổ sung thiết bị chiếu sáng khi cần thiết, đồng thời giám sát được việc khắc phục các sự cố đèn chiếu sáng đô thị.
- Kịch bản phát triển kinh tế vỉa hè tại các khu chợ đêm, phố đi bộ: Vỉa hè là không gian đa chức năng, có thể cung cấp nhu cầu kinh doanh để khai thác tối đa giá trị vỉa hè, vừa đảm bảo trật tự, vừa tạo điều kiện cho các hoạt động thúc đẩy kinh tế và xã hội. Triển khai lắp đặt camera tại các khu vực vỉa hè và kết nối về Trung tâm IOC để giám sát theo dõi vi phạm, đảm bảo tuân thủ các cam kết để xây dựng đô thi văn minh, hiện đại. Chính quyền tổ chức cho thuê các khu vực kinh doanh, bảo đảm sử dụng hợp lý và hiệu quả không gian vỉa hè.
- Kịch bản giám sát môi trường tại khu công nghiệp: Thông qua dữ liệu được thu thập từ các thiết bị cảm biến tại các khu công nghiệp cho phép giám sát và kịp thời cảnh báo tình trạng ô nhiễm tới các cơ quan có thẩm quyền. Hệ thống tự động lưu nhật ký các lần vi phạm làm căn cứ đánh giá mức độ tuân thủ quy định môi trường tại các khu công nghiệp.
- Kịch bản giám sát đánh bắt cá trái phép (IUU): Các thiết bị được lắp đặt trên tàu cá sẽ kết nối với Trung tâm IOC, hành trình của tàu cá được giám sát liên tục theo thời gian thực. Hệ thống sẽ tự động phát hiện các dấu hiệu bất thường như mất tín hiệu kết nối từ tàu cá, nhiều tàu tập trung tại một vị trí trong thời gian dài, tàu cá đi ra ngoài vùng được phép đánh bắt và một số dấu hiệu khác,… kịp thời cảnh báo cho cơ quan quản lý để xử lý. Kịch bản này sẽ giúp ngư dân hoạt động an toàn, ngăn chặn các hành vi vi phạm và bảo vệ nguồn lợi thủy sản.
- Kịch bản điều hành an sinh xã hội: Trên cơ sở dữ liệu từ các lớp dữ liệu về người dân, đất đai, nhà ở, xây dựng các kịch bản điều hành trong lĩnh vực an sinh xã hội như xóa nhà tạm, nhà dột nát, giảm nghèo,… với sự hỗ trợ tính toán các nguồn lực cần huy động để triển khai một cách tự động dựa trên dữ liệu.
- Kịch bản quản lý sản phẩm OCOP: Số hóa toàn bộ sản phẩm OCOP và tích hợp vào bản đồ số giúp theo dõi, phân tích và minh bạch hóa thông tin sản phẩm, tạo điều kiện thuận lợi cho chính quyền và người dân tiếp cận dễ dàng. Các cơ sở sản xuất chủ động cập nhật thường xuyên các chỉ số như sản lượng, tiêu thụ và tồn kho, đảm bảo dữ liệu chính xác. Kết quả giúp cơ quan quản lý đưa ra chính sách phù hợp như hỗ trợ tài chính, quảng bá thương hiệu hoặc mở rộng kênh phân phối sản phẩm.
- Kịch bản điều hành các sự kiện văn hóa, lễ hội: Dữ liệu về các hoạt động lễ hội, sự kiện đang diễn ra được cập nhật kịp thời về Trung tâm IOC giúp phân tích, đánh giá, dự báo quá tải các cơ sở lưu trú, cảnh báo kịp thời các vấn đề về an toàn vệ sinh thực phẩm, giá dịch vụ và các phản ánh tiêu cực của người dân và du khách tới các sản phẩm du lịch của địa phương.
d) Kịch bản điều hành tức thời: Được áp dụng cho các trường hợp khẩn cấp cần xử lý tức thời (thiên tai, dịch bệnh, môi trường, hỏa hoạn, cấp cứu,…).
- Kịch bản ứng phó với ô nhiễm môi trường: Các vấn đề nóng về ô nhiễm không khí, nguồn nước, độ nhiễm mặn nước,… được cung cấp kịp thời cho Trung tâm IOC dựa trên các nguồn dữ liệu cảm biến thời gian thực. Trung tâm IOC xây dựng các kịch bản thông báo cho người dân kịp thời giúp các hoạt động sản xuất kinh doanh được đảm bảo, chuẩn bị các phương tiện để chủ động cho các tình huống khẩn cấp.
- Kịch bản ứng phó dịch bệnh: Thông tư dữ liệu về dịch bệnh tại các địa bàn như số lượng bệnh nhân, loại bệnh, thời gian mắc, tình trạng bệnh, lứa tuổi,… Trung tâm IOC sẽ phân tích xác định nguy cơ lây nhiễm, cảnh báo hình thành vùng dịch để chuẩn bị các phương án, kịch bản ứng phó dịch bệnh, đồng thời hỗ trợ xác định các nguồn lực cần thiết để kịp thời ứng phó.
- Kịch bản giám sát cảnh báo cháy nổ và cứu hỏa: Giám sát các cơ sở, địa điểm phải gắn thiết bị cảnh báo cháy và xác định trước các kịch bản để ứng phó, điều động lực lượng phòng cháy, chữa cháy trên địa bàn.
đ) Kịch bản tương tác người dân, doanh nghiệp: Cho phép tăng cường sự tham gia của người dân vào các hoạt động quản lý nhà nước. Giám sát, phân tích và xử lý các thông tin trên mạng xã hội từ tương tác của người dân. Nâng cao hiệu quả hoạt động truyền thông chính sách.
6. Bảo đảm nhân lực cho hoạt động và khai thác Trung tâm IOC
Nguồn nhân lực phục vụ hoạt động và khai thác sử dụng Trung tâm IOC phải căn cứ vào quy mô và đáp ứng các yêu cầu về vận hành, khai thác, xử lý, phân tích dữ liệu,… bảo đảm hoạt động của Trung tâm IOC được thông suốt và liên tục. Một số yêu cầu về nhân lực bao gồm:
a) Nhân lực vận hành Trung tâm IOC: Tùy theo quy mô và yêu cầu cụ thể để bố trí đủ nhân lực phục vụ vận hành Trung tâm IOC.
b) Nhân lực thực hiện công tác thu thập dữ liệu, phân tích dữ liệu, xây dựng các kịch bản chỉ đạo, điều hành dựa trên dữ liệu, hỗ trợ ra quyết định cho lãnh đạo: Thành lập Tổ liên ngành phân tích dữ liệu trong đó Tổ trưởng là Chủ tịch UBND cấp tỉnh. Các Tổ phó là các đồng chí Phó Chủ tịch UBND cấp tỉnh và thành viên là Giám đốc các sở, ngành; huy động sự tham gia của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh trong trường hợp cần thiết.
c) Đội ngũ chuyên gia xác định các chỉ số giám sát phục vụ chỉ đạo, điều hành theo các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội hằng năm của địa phương. Xây dựng các bài toán phân tích chuyên sâu, đặc thù theo yêu cầu của địa phương.
d) Ban hành các chính sách ưu tiên tuyển dụng nhân sự theo từng vị trí đáp ứng yêu cầu hoạt động của Trung tâm IOC.
đ) Truyền thông, phổ cập kỹ năng số cho người dân, doanh nghiệp tại địa phương để nâng cao tương tác với chính quyền. Thực hiện thường xuyên bằng nhiều hình thức theo điều kiện cụ thể của địa phương.
a) Thực hiện các hoạt động bảo đảm an toàn thông tin theo cấp độ được quy định tại Nghị định số 85/2016/NĐ-CP ngày 01/7/2016 và các quy định, hướng dẫn hiện hành cho các hệ thống thông tin của Trung tâm IOC. Hệ thống Trung tâm IOC cần đáp ứng an toàn thông tin cấp độ 3.
b) Hệ thống Trung tâm IOC có kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư theo Quyết định số 06/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030 (Đề án 06) phải tuân thủ và đáp ứng theo yêu cầu tại Văn bản số 1552/BTTTT-THH ngày 26/4/2022 của Bộ Thông tin và Truyền thông về việc hướng dẫn kỹ thuật triển khai Đề án 06 (phiên bản 1.0) và Văn bản số 708/BTTTT-CATTT ngày 02/03/2024 về sửa đổi, thay thế nội dung về an toàn, an ninh mạng tại Văn số 1552/BTTTT-THH của Bộ Thông tin và Truyền thông./.
- 1 Nghị định 85/2016/NĐ-CP về bảo đảm an toàn hệ thống thông tin theo cấp độ
- 2 Quyết định 06/QĐ-TTg năm 2022 phê duyệt Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030 do Thủ tướng Chính phủ ban hành
- 3 Công văn 1552/BTTTT-THH năm 2022 hướng dẫn kỹ thuật triển khai Đề án 06 (phiên bản 1.0) do Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành
- 4 Quyết định 2463/QĐ-BTTTT năm 2023 Yêu cầu cơ bản về chức năng, tính năng kỹ thuật của Nền tảng tổng hợp, phân tích dữ liệu (phiên bản 1.0) do Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành
- 5 Công văn 708/BTTTT-CATTT năm 2024 sửa đổi, thay thế nội dung về an toàn, an ninh mạng tại Công văn 1552/BTTTT-THH do Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành
- 6 Nghị quyết 71/NQ-CP năm 2025 sửa đổi cập nhật Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia do Chính phủ ban hành