Kính gửi: Bộ Giao thông vận tải

Bộ Tài chính nhận được công văn số 1761/BGTVT-TC ngày 04/3/2013 và công văn số 2288/BGTVT-TC ngày 21/3/2013 của Bộ Giao thông vận tải (GTVT) kiến nghị về thu phí sử dụng đường bộ theo đầu phương tiện.

Về vấn đề này, sau khi trao đổi thống nhất giữa các đơn vị chuyên môn của Bộ Tài chính với các đơn vị liên quan của Bộ GTVT, Bộ Tài chính có ý kiến như sau:

1. Về Biểu mức thu phí tại Thông tư số 197/2012/TT-BTC

Ngày 25/02/2013, Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định 340/QĐ-BTC đính chính Thông tư số 197/2012/TT-BTC ngày 15/11/2012 của Bộ Tài chính hướng dẫn mức thu, chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí sử dụng đường bộ theo đầu phương tiện.

2. Về miễn phí

a) Đối với xe cứu thương: Theo quy định tại Thông tư số 197/2012/TT-BTC thì xe cứu thương thuộc đối tượng miễn phí. Việc quy định miễn phí sử dụng đường bộ đối với loại xe này mang tính chất khuyến khích hoạt động nhân đạo. Vì vậy, theo tiêu chuẩn kỹ thuật, các xe thuộc diện là xe cứu thương thì được miễn phí sử dụng đường bộ, không căn cứ vào đối tượng sử dụng (cơ quan nhà nước, doanh nghiệp, cá nhân).

b) Đối với xe chuyên dùng phục vụ tang lễ:

Tại khoản 3 Điều 2 Thông tư số 197/2012/TT-BTC quy định: Miễn phí sử dụng đường bộ đối với xe chuyên dùng phục vụ tang lễ. Theo quy định này, các loại xe chuyên dùng phục vụ tang lễ (xe tang, xe khách đi cùng xe tang, xe tải chở hoa, xe tải rước ảnh, xe tải lạnh dùng để lưu xác và chở xác) chỉ sử dụng cho hoạt động tang lễ mà trên Giấy đăng ký xe mang tên Ban Phục vụ Lễ tang thì thuộc diện xe chuyên dùng phục vụ tang lễ.

Để xác định thuộc diện miễn phí đối với các loại xe nêu trên, Ban Phục vụ Lễ tang phải có văn bản cam kết các loại xe này chỉ sử dụng cho hoạt động lễ tang (trong đó nêu cụ thể số lượng xe, biển số xe theo từng loại) gửi Cục Đăng kiểm Việt Nam, Quỹ bảo trì đường bộ trung ương và xuất trình cho đơn vị đăng kiểm (khi đăng kiểm xe). Ban Phục vụ Lễ tang chịu trách nhiệm trước pháp luật về cam kết của mình.

3. Đối với xe nước ngoài tạm nhập lưu hành tại Việt Nam

- Tại Thông tư số 197/2012/TT-BTC quy định: Đối với xe ô tô nhập cảnh lưu hành tại Việt Nam: Kỳ tính phí là khoảng thời gian được phép lưu hành tại Việt Nam. Thời điểm nộp phí là khi nộp hồ sơ xin nhập cảnh lưu hành tại Việt Nam. Người nộp phí phải khai, nộp phí cho Sở GTVT theo từng lần phát sinh.

- Theo quy định tại Điều 6 Luật ký kết, gia nhập và thực hiện điều ước quốc tế thì: "Trong trường hợp văn bản quy phạm pháp luật và điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên có quy định khác nhau về cùng một vấn đề thì áp dụng quy định của điều ước quốc tế".

Căn cứ quy định nêu trên, trường hợp Việt Nam ký kết Hiệp định với các nước không thu phí sử dụng đường bộ đối với xe nước ngoài tạm nhập lưu hành tại Việt Nam thì sẽ không thu phí đối với xe của nước đó.

Về trường hợp trên thực tế, xe này không xin giấy phép từ các Sở GTVT của Việt Nam mà từ các cơ quan vận tải nước bạn trước khi nhập cảnh vào Việt Nam theo Hiệp định Việt Nam đã ký kết. Đề nghị Bộ GTVT chỉ đạo các Sở GTVT các tỉnh biên giới báo cáo tình hình triển khai thu phí đối với xe ô tô nước ngoài tạm nhập lưu hành tại Việt Nam (trường hợp cần thiết đề nghị tổ chức khảo sát thực tế) để có cơ sở hướng dẫn bổ sung phù hợp.

4. Xe ô tô của lực lượng quốc phòng, an ninh

Thực tế, phát sinh trường hợp như Bộ GTVT nêu xe không thuộc lực lượng quốc phòng, an ninh cũng có vé “Phí đường bộ toàn quốc”.

Theo quy định tại Thông tư số 197/2012/TT-BTC thì vé “Phí sử dụng đường bộ toàn quốc” chỉ áp dụng đối với xe của lực lượng quốc phòng, an ninh. Trường hợp các xe của các đơn vị khác (không thuộc lực lượng quốc phòng, an ninh) sử dụng vé “Phí đường bộ toàn quốc” vẫn phải nộp phí sử dụng đường bộ khi đăng kiểm.

Hiện Quỹ bảo trì đường bộ được giao quản lý, thu phí đối với loại xe này. Vì vậy, đề nghị Bộ GTVT có ý kiến gửi Bộ Công an, Bộ Quốc phòng kiểm soát chặt chẽ hơn việc sử dụng vé “Phí đường bộ toàn quốc”, đảm bảo công bằng trong thu, nộp phí. Đồng thời, nghiên cứu đề xuất hướng dẫn cụ thể hơn đối với trường hợp này.

5. Về trường hợp nộp phí theo năm dương lịch

Tại Nghị định số 18/2012/NĐ-CP quy định phí sử dụng đường bộ nộp theo năm. Để đảm bảo thuận lợi trong công tác thu, nộp phí; giảm khó khăn cho doanh nghiệp kinh doanh vận tải (không phải nộp phí cho toàn bộ xe ô tô ngay từ đầu năm) và phù hợp với hệ thống quản lý phương tiện, thu phí của cơ quan thu (trung tâm đăng kiểm), tại Thông tư số 197/2012/TT-BTC đã quy định phí sử dụng đường bộ khai nộp theo năm (12 tháng) và theo chu kỳ đăng kiểm. Theo quy định này thì thời hạn khai nộp phí cơ bản gắn theo chu kỳ đăng kiểm, không theo năm dương lịch.

- Đối với xe của các đơn vị sử dụng vốn ngân sách nhà nước (NSNN): Tiền nộp phí được NSNN đảm bảo và được cấp theo năm dương lịch. Để đảm bảo phù hợp với việc sử dụng kinh phí NSNN của các đơn vị, Bộ Tài chính thống nhất các xe của các đơn vị này được nộp phí theo năm dương lịch.

- Đối với trường hợp doanh nghiệp kinh doanh vận tải có nhiều xe đề nghị được nộp phí 1 lần trong năm: Doanh nghiệp khai, nộp phí cho toàn bộ xe của doanh nghiệp theo chu kỳ năm dương lịch. Khi thu phí, cơ quan thu phí dán tem nộp phí tương ứng thời gian nộp phí. Hàng năm, trước ngày 01 tháng 01 của năm tiếp theo, doanh nghiệp phải đến cơ quan đăng kiểm khai, nộp phí cho năm tiếp theo.

6. Khai, nộp phí sử dụng đường bộ thu được của cơ quan thu phí

Thực hiện theo hướng dẫn tại công văn số 6376/BTC-CST ngày 21/5/2013 của Bộ Tài chính gửi Bộ GTVT và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương hướng dẫn về khai, nộp phí sử dụng đường bộ theo đầu phương tiện.

7. Về trách nhiệm của Cục Đăng kiểm Việt Nam

Cục Đăng kiểm Việt Nam chịu trách nhiệm tổ chức quản lý công tác thu, nộp phí sử dụng đường bộ theo đầu phương tiện đối với ô tô của các Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới trên cả nước; khai, nộp, quyết toán số tiền phí thu được theo quy định.

8. Về khai, nộp phí theo tháng

Bộ Tài chính nhận được công văn của một số Hiệp hội vận tải hàng hóa đường bộ kiến nghị và đề xuất cho phép doanh nghiệp kinh doanh vận tải được nộp phí theo tháng để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp.

Để góp phần tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp kinh doanh vận tải, Bộ Tài chính thống nhất cho phép các đơn vị kinh doanh vận tải được khai, nộp phí theo tháng: Doanh nghiệp khai, nộp phí cho toàn bộ xe của doanh nghiệp theo tháng. Khi thu phí, cơ quan thu phí dán (cấp) tem nộp phí tương ứng thời gian nộp phí. Hàng tháng, trước ngày 01 của tháng tiếp theo, doanh nghiệp phải đến cơ quan đăng kiểm khai, nộp phí cho tháng tiếp theo.

9. Về xe ô tô không tham gia giao thông đường bộ

Về một số kiến nghị như: Không thu phí đối với xe Container chi hoạt động trong phạm vi cảng; miễn, giảm phí đối với xe ô tô sử dụng để sát hạch lái xe; không thu phí đối với xe ô tô hết hạn đăng kiểm trước ngày 01/01/2013, hỏng hóc, chưa có nhu cầu sử dụng, đề nghị được miễn phí cho đến khi đăng kiểm lưu hành.

a) Đối với phương tiện không đăng ký tham gia giao thông

Theo quy định của Luật Giao thông đường bộ thì xe cơ giới tham gia giao thông trên hệ thống đường bộ phải có Đăng ký xe (do cơ quan có thẩm quyền cấp). Trường hợp các loại xe không đăng ký (đăng ký xe và biển số) tham gia giao thông (xe chuyên dùng tại các sân bay, bến cảng,...) sẽ không phải nộp phí sử dụng đường bộ theo đầu phương tiện.

b) Đối với phương tiện có đăng ký tham gia giao thông (có đăng ký và biển số xe): Theo quy định của Luật Giao thông đường bộ thì phương tiện có Đăng ký và biển số xe thì được phép tham gia giao thông. Các loại xe này thuộc đối tượng chịu phí theo quy định tại Nghị định số 18/2012/NĐ-CP và Thông tư số 197/2012/TT-BTC .

c) Về miễn, giảm phí

Theo quy định pháp luật phí, lệ phí thì thẩm quyền quy định miễn, giảm phí thuộc Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Tại Nghị định số 18/2012/NĐ-CP và Nghị định số 24/2006/NĐ-CP ngày 06/3/2006 sửa đổi, bổ sung Nghị định số 57/2002/NĐ-CP ngày 03/6/2002 của Chính phủ quy định chi tiết Pháp lệnh phí, lệ phí không quy định miễn phí đối với trường hợp xe được cấp đăng ký và biển số không lưu thông trên hệ thống đường bộ.

Vì vậy, các trường hợp đề nghị miễn phí không thuộc đối tượng quy định tại Điều 3 Thông tư số 197/2012/TT-BTC, đề nghị Bộ GTVT tổng hợp, đề xuất sửa đổi, bổ sung Nghị định số 18/2012/NĐ-CP .

Trên đây là ý kiến của Bộ Tài chính về phí sử dụng đường bộ, kính chuyển Bộ GTVT biết và hướng dẫn thực hiện./.