KẾ HOẠCH

THỰC HIỆN QUYẾT ĐỊNH SỐ 169/QĐ-TTg NGÀY 04/02/2021 CỦA THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ BAN HÀNH CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN VÀ ỨNG DỤNG KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ VŨ TRỤ ĐẾN NĂM 2030 TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG NGÃI

Thực hiện Quyết định số 169/QĐ-TTg ngày 04/02/2021 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Chiến lược phát triển và ứng dụng khoa học và công nghệ vũ trụ đến năm 2030, UBND tỉnh Quảng Ngãi ban hành Kế hoạch thực hiện Quyết định của Thủ tướng Chính phủ trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi, cụ thể như sau:

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

1. Mục đích

- Triển khai, cụ thể hóa quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp của Chiến lược phát triển và ứng dụng khoa học công nghệ vũ trụ đến năm 2030 (sau đây gọi là Chiến lược) phù hợp với điều kiện thực tiễn của tỉnh Quảng Ngãi.

- Ứng dụng thành tựu của khoa học và công nghệ vũ trụ; đầu tư có trọng tâm, trọng điểm một số lĩnh vực có liên quan đến quốc phòng, an ninh, quản lý tài nguyên và môi trường, giám sát và hỗ trợ giảm thiểu thiệt hại do thiên tai, cung cấp dịch vụ cho người dân; nâng cao tiềm lực khoa học và công nghệ, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

2. Yêu cầu

Các hoạt động triển khai Chiến lược đảm bảo hiệu quả, phù hợp với nhu cầu cụ thể của tỉnh Quảng Ngãi.

II. NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP

1. Triển khai thể chế, khung pháp lý

- Triển khai, cụ thể hóa mô hình quản lý nhà nước thống nhất về khoảng không vũ trụ cho các hoạt động dân sự, thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, bảo đảm an ninh quốc phòng trên địa bàn tỉnh theo quy định của Trung ương.

- Tham gia, phối hợp nghiên cứu, hình thành căn cứ pháp lý cho dữ liệu quan sát Trái đất và sử dụng dữ liệu quan sát Trái đất.

2. Nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ

Tổ chức, phối hợp triển khai, cụ thể hóa Chương trình trọng điểm quốc gia về khoa học và công nghệ vũ trụ với các định hướng chính, gồm:

- Chủ trì, tham gia phối hợp triển khai nghiên cứu, định hướng ứng dụng gắn với các hoạt động của người dân trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi.

- Tham gia, phối hợp nghiên cứu phát triển ứng dụng gắn liền với hình thành và phát triển doanh nghiệp khởi nghiệp theo hướng đổi mới sáng tạo dựa trên các công nghệ ưu tiên nghiên cứu, phát triển và ứng dụng để chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ Tư.

- Ứng dụng các kết quả nghiên cứu phục vụ công tác quản lý nhà nước trong các lĩnh vực có liên quan, nhằm: Chủ động, kịp thời giám sát, hỗ trợ ra quyết định ứng phó với biến đổi của thiên nhiên và các biến động của xã hội trong phạm vi lãnh thổ Việt Nam; bảo đảm tính mới của dữ liệu bản đồ, hệ thống thông tin địa lý, dữ liệu về tài nguyên, môi trường phục vụ công tác quản lý nhà nước, cung cấp nền tảng số cho phát triển đa dạng dịch vụ; cung cấp đa dạng các dịch vụ viễn thông, định vị, dẫn đường, cảnh báo dựa trên dữ liệu vệ tinh cho người dân.

- Chủ trì, phối hợp tổ chức triển khai các nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp quốc gia, cấp tỉnh phục vụ nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, bảo đảm an ninh quốc gia trên địa bàn tỉnh.

- Cập nhật dữ liệu bản đồ, hệ thống thông tin địa lý, dữ liệu tài nguyên môi trường; phối hợp với các đối tác xây dựng hệ thống thiết bị đầu cuối thu nhận dữ liệu vệ tinh.

- Phối hợp tham gia, tổ chức các sự kiện, chương trình, hoạt động về khoa học và công nghệ vũ trụ trên địa bàn tỉnh; tăng cường công tác tuyên truyền về một số thành tựu ứng dụng khoa học công nghệ vũ trụ trên Cổng thông tin điện tử tỉnh, Đài Phát thanh và Truyền hình Quảng Ngãi, Báo Quảng Ngãi; chuyên mục Bản tin Khoa học Công nghệ, Website thành phần của Sở Khoa học và Công nghệ.

3. Đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật

- Tham gia thực hiện đề án xây dựng và phát triển năng lực định vị dẫn đường quốc gia trên địa bàn tỉnh.

- Đầu tư phát triển năng lực quan sát mặt đất dựa trên thiết bị bay không người lái kết hợp với một số công nghệ cảm biến quang học, ra đa.

- Đầu tư hoàn thiện hạ tầng của tỉnh đồng bộ với hạ tầng quốc gia về hệ thống thông tin địa lý, viễn thám phục vụ công tác quản lý tài nguyên và môi trường, giám sát và hỗ trợ giảm thiểu thiệt hại do thiên tai, giám sát lãnh thổ, các công trình trọng yếu của tỉnh.

- Phát huy cơ sở vật chất, nguồn nhân lực của các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh trong nghiên cứu, đào tạo về lĩnh vực công nghệ vũ trụ phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng của tỉnh.

4. Phát triển nguồn nhân lực

- Nâng cao năng lực quản lý nhà nước về viễn thám; đào tạo nhân lực thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về viễn thám có đủ phẩm chất, năng lực, tinh thông nghiệp vụ chuyên môn, đáp ứng tiêu chuẩn, nghiệp vụ, vị trí việc làm và tiêu chế biên chế được cấp thẩm quyền giao; tập trung đào tạo, bồi dưỡng thường xuyên nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu quản lý, ứng dụng và phát triển công nghệ viễn thám.

- Chú trọng tạo điều kiện cho đội ngũ, nguồn nhân lực trẻ tham gia các lớp đào tạo bồi dưỡng nâng cao kiến thức về khoa học và công nghệ, đặc biệt là lĩnh vực khoa học và công nghệ vũ trụ.

- Tranh thủ các nguồn lực đầu tư để ưu tiên, tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân tham gia nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ chuyên ngành vũ trụ.

5. Phát triển thị trường

- Ưu tiên triển khai các dự án trên địa bàn tỉnh có sản phẩm, công nghệ thuộc Danh mục công nghệ cao được ưu tiên, danh mục sản phẩm công nghệ cao được khuyến khích phát triển.

- Xây dựng hệ sinh thái, khuyến khích hình thành doanh nghiệp theo hướng đổi mới sáng tạo dựa trên sản phẩm, dịch vụ mới từ khoa học và công nghệ vũ trụ kết hợp với công nghệ ưu tiên phát triển.

- Triển khai cơ chế hỗ trợ khai thác cơ sở dữ liệu quốc gia, các dữ liệu chuyên ngành về quan sát Trái đất, khuyến khích phát triển các dịch vụ xử lý dữ liệu từ vệ tinh.

- Triển khai, cụ thể hóa, nghiên cứu, áp dụng cơ chế, chính sách đặc thù thúc đẩy chuyển giao công nghệ, sản phẩm có tính ứng dụng giữa dân sự và quốc phòng, an ninh, phù hợp với điều kiện thực tế của tỉnh.

6. Hợp tác quốc tế

Tham gia các hoạt động hợp tác quốc tế trong lĩnh vực vũ trụ phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh - quốc phòng của tỉnh. Mở rộng hợp tác quốc tế và kết nối, thu hút hiệu quả lực lượng khoa học và công nghệ trong lĩnh vực vũ trụ là người Việt Nam ở nước ngoài.

7. Nâng cao nhận thức về khoa học và công nghệ vũ trụ

- Tổ chức truyền thông nâng cao kiến thức chung về khoa học và công nghệ vũ trụ thông qua nhiều hoạt động khác nhau và cung cấp thông tin trên Cổng thông tin điện tử của tỉnh, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh.

- Nâng cao nhận thức của doanh nghiệp về tiềm năng phát triển sản xuất, kinh doanh, khởi nghiệp theo hướng đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực khoa học và công nghệ vũ trụ.

- Triển khai các hình thức truyền thông nâng cao nhận thức của các cấp các ngành, địa phương về tiềm năng của khoa học và công nghệ vũ trụ đối với phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh trên địa bàn tỉnh.

III. KINH PHÍ THỰC HIỆN

- Nguồn vốn để thực hiện Kế hoạch bao gồm: Nguồn vốn ngân sách nhà nước (theo phân cấp ngân sách nhà nước hiện hành), nguồn hỗ trợ phát triển chính thức, nguồn tài trợ, nguồn lực tài chính từ các tổ chức, cá nhân, các doanh nghiệp trong và ngoài nước tham gia thực hiện Kế hoạch và các nguồn vốn huy động hợp pháp khác theo quy định của pháp luật.

- Ưu tiên kinh phí sự nghiệp khoa học và công nghệ tỉnh để triển khai các hoạt động nghiên cứu, ứng dụng thành tựu của khoa học và công nghệ vũ trụ từ đề xuất của các sở, ban, ngành, địa phương nhằm phục vụ công tác quản lý nhà nước trong các lĩnh vực quốc phòng, an ninh, quản lý tài nguyên và môi trường, giám sát và hỗ trợ giảm thiểu thiệt hại do thiên tai trên địa bàn tỉnh.

IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Khoa học và Công nghệ: Chủ trì tổ chức thực hiện Kế hoạch này. Định kỳ hàng năm hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra, giám sát việc tổ chức thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến Kế hoạch này trong lĩnh vực dân sự. Chủ trì thực hiện các nhiệm vụ sau:

- Tổ chức tập huấn cho đội ngũ cán bộ, công chức tham gia công tác hoạch định chính sách, quản lý nhà nước, hỗ trợ khởi nghiệp theo hướng đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực khoa học và công nghệ vũ trụ.

- Kịp thời phổ biến, tuyên truyền về Danh mục công nghệ cao được ưu tiên đầu tư phát triển, Danh mục sản phẩm công nghệ cao được khuyến khích phát triển.

- Chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan nghiên cứu, đề xuất tham mưu UBND tỉnh ban hành cơ chế, chính sách khuyến khích chuyển giao công nghệ, sản phẩm có tính ứng dụng giữa dân sự và quốc phòng, an ninh trên địa bàn tỉnh.

- Tham mưu, đề xuất tham gia và hoạt động của các tổ chức, diễn đàn đa phương có liên quan đến khoa học và công nghệ vũ trụ.

- Phối hợp với các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thị xã, thành phố, các tổ chức khoa học và công nghệ, các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đề xuất đặt hàng các nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp quốc gia, cấp tỉnh; triển khai các nhiệm vụ khoa học và công nghệ liên quan đến khoa học và công nghệ vũ trụ phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh, quốc phòng trên địa bàn tỉnh.

- Tổ chức sơ kết, tổng kết việc thực hiện Kế hoạch; tham mưu UBND tỉnh xem xét, quyết định điều chỉnh Kế hoạch trong trường hợp cần thiết.

2. Bộ Chỉ huy Quân sư tỉnh: Chủ trì, phối hợp với Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh theo dõi, kiểm tra việc tổ chức thực hiện Kế hoạch phục vụ nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền quốc gia. Thực hiện các nhiệm vụ sau:

- Phối hợp, tham gia triển khai Đề án phát triển năng lực quan sát Trái đất phục vụ nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền quốc gia, Đề án phát triển năng lực định vị dẫn đường quốc gia trên địa bàn tỉnh.

- Phổ biến, nâng cao nhận thức về nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền quốc gia trong khoảng không vũ trụ.

- Hướng dẫn các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thị xã, thành phố lồng ghép nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền quốc gia khi xây dựng, tổ chức thực hiện các nhiệm vụ ứng dụng khoa học và công nghệ vũ trụ trên địa bàn tỉnh.

3. Công an tỉnh: Chủ trì theo dõi, kiểm tra việc tổ chức thực hiện kế hoạch phục vụ nhiệm vụ bảo vệ an ninh trên địa bàn tỉnh. Thực hiện các nhiệm vụ sau:

- Ứng dụng các giải pháp, phát triển năng lực theo dõi, giám sát biến động xã hội trên diện rộng tại các khu vực xung yếu về an ninh quốc gia trên địa bàn tỉnh, sử dụng dữ liệu quan sát Trái đất.

- Nghiên cứu, ứng dụng, rà soát và bổ sung cơ chế kiểm tra, giám sát bảo vệ an ninh mạng đối với các hệ thống Internet vệ tinh băng thông rộng.

- Phổ biến, nâng cao nhận thức về nguy cơ mất an ninh quốc gia do các hoạt động trong khoảng không vũ trụ trên địa bàn tỉnh.

- Hướng dẫn các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thị xã, thành phố lồng ghép nhiệm vụ bảo đảm an ninh khi xây dựng, tổ chức thực hiện các nhiệm vụ ứng dụng khoa học và công nghệ vũ trụ trên địa bàn tỉnh.

4. Sở Nội vụ: Xây dựng đề án tuyển chọn, thu hút, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, trong đó có lĩnh vực khoa học và công nghệ vũ trụ.

5. Sở Giáo dục và Đào tạo: Tăng cường phổ biến kiến thức chung thông qua giáo dục STEM; phổ biến tài liệu khoa học thường thức về khoa học vũ trụ phù hợp với từng cấp học, bậc học.

6. Sở Thông tin và Truyền thông: Chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan báo chí, hệ thống thông tin cơ sở tăng cường công tác truyền thông nhằm nâng cao nhận thức của người dân và doanh nghiệp về vai trò, tiềm năng của khoa học và công nghệ vũ trụ đối với phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ chủ quyền, bảo đảm an ninh quốc gia.

7. Sở Tài nguyên và Môi trường

- Triển khai các văn bản quy phạm pháp luật về hoạt động viễn thám và sử dụng dữ liệu quan sát Trái đất.

- Tham mưu đầu tư hoàn thiện hạ tầng về hệ thống thông tin địa lý của tỉnh, phục vụ công tác quản lý, giám sát, các công trình trọng yếu của tỉnh.

- Triển khai, cụ thể hóa cơ chế, chính sách hỗ trợ khai thác cơ sở dữ liệu trên địa bàn tỉnh, các cơ sở dữ liệu chuyên ngành về quan sát Trái đất, khuyến khích phát triển các dịch vụ xử lý dữ liệu từ vệ tinh.

8. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn: Phối hợp với các sở, ngành, đơn vị và địa phương có liên quan đề xuất, triển khai ứng dụng một số thành tựu của công nghệ vũ trụ, ứng dụng công nghệ viễn thám để theo dõi, giám sát, quản lý tài nguyên đa dạng sinh học rừng, biển; ứng phó và phòng chống thiên tai do bão, lũ, trượt lở đất đá,... tại một số địa phương trên địa bàn tỉnh.

9. Sở Tài chính: Hằng năm, trên cơ sở Kế hoạch được cấp có thẩm quyền phê duyệt và dự toán chi tiết để thực hiện các nhiệm vụ tại Kế hoạch do các Sở, ban, ngành, UBND các huyện, thị xã, thành phố lập; Sở Tài chính có trách nhiệm tham mưu cấp có thẩm quyền cân đối, bố trí kinh phí theo quy định của Luật Ngân sách Nhà nước và các quy định của pháp luật có liên quan.

10. Sở Kế hoạch và Đầu tư: Chủ trì, phối hợp với Sở Tài chính, Khoa học và Công nghệ, các sở, ngành, địa phương có liên quan tổng hợp nhu cầu đầu tư công (nếu có), báo cáo cấp có thẩm quyền giao kế hoạch đầu tư công trung hạn và hằng năm để thực hiện các nhiệm vụ của kế hoạch theo quy định của Luật Đầu tư công và các văn bản pháp luật có liên quan.

11. Sở Ngoại vụ

- Triển khai, phổ biến cơ sở pháp lý quốc gia và các điều ước quốc tế về vũ trụ mà Việt Nam và thành viên.

- Tham mưu, thúc đẩy đàm phán, ký kết các thỏa thuận, chương trình hợp tác quốc tế trong lĩnh vực khoa học và công nghệ vũ trụ và các vấn đề liên quan phù hợp với điều kiện thực tế của tỉnh.

12. Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh, Báo Quảng Ngãi: Tuyên truyền, phổ biến khoa học thường thức về khoa học và công nghệ vũ trụ.

13. UBND các huyện, thị xã, thành phố: Theo chức năng và nhiệm vụ được giao, có tránh nhiệm triển khai, phối hợp tổ chức thực hiện và lồng ghép một số nhiệm vụ trong Kế hoạch vào kế hoạch hằng năm của địa phương mình.

14. Tỉnh Đoàn: Tham gia tổ chức triển khai Kế hoạch; thúc đẩy hoạt động tuyên truyền, nâng cao nhận thức của thế hệ trẻ về vai trò, tiềm năng của khoa học và công nghệ vũ trụ đối với phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ chủ quyền, bảo vệ an ninh quốc gia.

15. Các Trường Đại học, Cao đẳng trên địa bàn tỉnh: Phối hợp, tham gia tổ chức triển khai thực hiện Kế hoạch; đẩy mạnh các hoạt động nghiên cứu, ứng dụng các thành tựu về khoa học và công nghệ vũ trụ phục vụ phát triển một số lĩnh vực ưu tiên, thế mạnh của tỉnh thông qua các nhiệm vụ khoa học và công nghệ quốc gia, cấp tỉnh; đẩy mạnh hoạt động phổ biến kiến thức; đào tạo về lĩnh vực công nghệ vũ trụ phục vụ phát triển kinh tế - xã hội đảm bảo an ninh quốc gia cho học sinh, sinh viên trên địa bàn tỉnh.

Trong quá trình triển khai thực hiện, nếu có khó khăn, vướng mắc, thủ trưởng các cơ quan, đơn vị, Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố báo cáo về UBND tỉnh (qua Sở Khoa học và Công nghệ) để xem xét, chỉ đạo./.