KẾ HOẠCH

TRIỂN KHAI THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH PHÒNG, CHỐNG TỘI PHẠM MUA BÁN NGƯỜI GIAI ĐOẠN 2021 - 2025 VÀ ĐỊNH HƯỚNG ĐẾN NĂM 2030

Thực hiện Quyết định số 193/QĐ-TTg ngày 09/02/2021 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Chương trình phòng, chống tội phạm mua bán người giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030, Ủy ban nhân dân tỉnh xây dựng Kế hoạch triển khai thực hiện, như sau:

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

1. Mục tiêu, yêu cầu chung

- Phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị các cấp và toàn thể nhân dân; xác định rõ nhiệm vụ, trách nhiệm; nâng cao hiệu quả phối hợp giữa các ngành, đoàn thể, địa phương trong phòng, chống mua bán người thực hiện có hiệu quả các Đề án trong Chiến lược quốc gia phòng, chống tội phạm giai đoạn 2016 - 2025, định hướng đến năm 2030, lồng ghép các biện pháp phòng, chống mua bán người với nội dung, nhiệm vụ Đề án gắn với triển khai thực hiện hiệu quả các văn bản của Bộ Công an, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh về phòng, chống mua bán người, nhất là Nghị quyết số 24/NQ-HĐND ngày 12/12/2019 của HĐND tỉnh về một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống mua bán người trên địa bàn tỉnh.

- Tạo chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, ý thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành, các tầng lớp nhân dân; kịp thời làm rõ và khắc phục những nguyên nhân, điều kiện làm nảy sinh tội phạm, giảm nguy cơ mua bán người; thực hiện hiệu quả công tác tiếp nhận, xác minh, xác định, giải cứu, bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán.

2. Mục tiêu, yêu cầu cụ thể

- Đẩy mạnh truyền thông nâng cao nhận thức cho cá nhân, gia đình và cộng đồng về công tác phòng, chống mua bán người, ưu tiên các nhóm nguy cơ cao, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Các cơ quan báo chí ở địa phương và hệ thống đài truyền thanh cấp huyện, cấp xã hàng tháng có chuyên mục, tin, bài tuyên truyền về phòng, chống mua bán người phù hợp các nhóm đối tượng khác nhau và đặc điểm của từng địa phương. Thường xuyên cập nhật các hình thức, thủ đoạn và mục đích của tội phạm mua bán người trên các trang mạng xã hội có nhiều người theo dõi, truy cập tại Việt Nam.

- Bảo đảm 100% tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố liên quan đến mua bán người được tiếp nhận, phân loại; tỷ lệ giải quyết đạt trên 90%. Các vụ việc có dấu hiệu mua bán người phải được thụ lý điều tra, xác minh, khi có đủ căn cứ phải khởi tố vụ án hình sự để điều tra theo đúng quy định của pháp luật. Công tác điều tra, truy tố, xét xử tội phạm mua bán người bảo đảm đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không để xảy ra oan sai, bỏ lọt tội phạm. Tỷ lệ điều tra, khám phá các vụ mua bán người đạt trên 90% tổng số án khởi tố. 95% số vụ mua bán người hàng năm được giải quyết và truy tố. 90% số vụ mua bán người hàng năm được giải quyết, xét xử.

- Bảo đảm nạn nhân được tiếp nhận, xác minh, xác định, giải cứu, bảo vệ và hỗ trợ kịp thời, hiệu quả theo quy định của pháp luật và đảm bảo nguyên tắc lấy nạn nhân làm trung tâm. Tập huấn, nâng cao kiến thức, kỹ năng cho cán bộ làm công tác tiếp nhận, xác minh, xác định, hỗ trợ nạn nhân các cấp.

- Thường xuyên được rà soát, kiến nghị sửa đổi, bổ sung chính sách, pháp luật liên quan đến công tác phòng, chống mua bán người, xác minh, xác định, giải cứu, bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân phù hợp với yêu cầu thực tiễn.

- Nâng cao hiệu quả công tác phối hợp liên ngành, hợp tác quốc tế trong tiếp nhận, xác minh, xác định, giải cứu, bảo vệ, hỗ trợ nạn nhân và trong hoạt động điều tra, truy tố, xét xử vụ án mua bán người.

- Thường xuyên cập nhật, chia sẻ thông tin về công tác phòng, chống mua bán người phục vụ việc theo dõi, giám sát, đánh giá hiệu quả công tác phòng, chống mua bán người.

II. NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP

1. Truyền thông về phòng, chống mua bán người

- Xây dựng, duy trì hoạt động các chuyên trang, chuyên mục, chương trình phát thanh, truyền hình tuyên truyền về phòng, chống mua bán người, trong đó, tập trung tuyên truyền về các phương thức, thủ đoạn mới, địa bàn trọng điểm của tội phạm này, những đối tượng có nguy cơ cao trở thành nạn nhân, quyền lợi mà nạn nhân được hỗ trợ và đường dây nóng tiếp nhận thông tin về nạn nhân và vụ việc.

- Chú trọng công tác truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng, các trang mạng và mạng xã hội, hệ thống thông tin cơ sở, phù hợp với các nhóm đối tượng khác nhau và đặc điểm của từng địa bàn; lồng ghép các thông tin về quyền của nạn nhân, các hoạt động hỗ trợ, tư vấn, tiếp nhận thông tin dành cho nạn nhân vào các thông điệp, tin bài, chuyên mục và tài liệu truyền thông về phòng, chống mua bán người.

- Tổ chức triển khai có hiệu quả các hoạt động truyền thông thay đổi hành vi tại cộng đồng, đổi mới hình thức tuyên truyền phù hợp với đặc điểm của từng nhóm nạn nhân, nhóm có nguy cơ trở thành nạn nhân. Tổ chức các hoạt động hưởng ứng “Ngày toàn dân phòng, chống mua bán người 30/7” phù hợp với thực tiễn tình hình.

- Lồng ghép và truyền tải các thông điệp phòng, chống mua bán người vào các chương trình giáo dục công dân, giáo dục ngoại khóa tại các trường học.

- Xây dựng, nhân rộng các mô hình truyền thông tại cộng đồng hoạt động có hiệu quả; tổ chức thu thập, nắm bắt kịp thời thông tin, dấu hiệu có liên quan đến mua bán người tại cộng đồng dân cư.

2. Đấu tranh phòng, chống tội phạm mua bán người

- Tổ chức nắm tình hình, điều tra cơ bản, triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, tập trung vào các tuyến, địa bàn, đối tượng trọng điểm, nhằm phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật, phòng ngừa tái phạm liên quan đến tội phạm mua bán người và các loại tội phạm có liên quan.

- Tiếp nhận, xác minh, xử lý kịp thời tố giác, tin báo và kiến nghị khởi tố về tội phạm mua bán người; điều tra, khám phá các vụ án, đường dây tội phạm mua bán người, truy bắt đối tượng; thực hiện các biện pháp giải cứu, tiếp nhận, bảo vệ, hỗ trợ nạn nhân theo quy định của pháp luật; mở các đợt cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm mua bán người và các loại tội phạm có liên quan, tập trung vào các tuyến, địa bàn trọng điểm.

- Tăng cường quản lý biên giới, cửa khẩu, ngăn chặn có hiệu quả các hoạt động xuất, nhập cảnh trái phép, di cư tự do; tăng cường quản lý nhà nước về hoạt động cho nhận con nuôi, kết hôn có yếu tố nước ngoài, môi giới, tổ chức đưa người Việt Nam ra nước ngoài làm việc, học tập, du lịch... nhằm kịp thời phát hiện vụ việc mua bán người trong các lĩnh vực này.

3. Truy tố và xét xử tội phạm mua bán người

- Thực hành quyền công tố và kiểm soát việc giải quyết các vụ việc mua bán người, bảo đảm đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

- Xét xử kịp thời, nghiêm minh các vụ án mua bán người; nghiên cứu xây dựng án lệ về mua bán người.

- Lựa chọn, xác định các vụ án trọng điểm, tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm nhằm nâng cao chất lượng xét xử, tuyên truyền giáo dục pháp luật cho nhân dân.

4. Tiếp nhận, xác minh, xác định, giải cứu và bảo vệ nạn nhân

- Thực hiện tiếp nhận, xác minh, xác định, giải cứu nạn nhân theo nguyên tắc lấy nạn nhân làm trung tâm; thực hiện hỗ trợ thiết yếu ban đầu theo quy định của pháp luật.

- Thực hiện các biện pháp bảo vệ bí mật thông tin, an toàn cho nạn nhân và người thân thích của họ theo quy định của pháp luật.

5. Hỗ trợ nạn nhân bị mua bán

- Triển khai quy trình chuẩn về hỗ trợ nạn nhân hòa nhập cộng đồng theo quy định của pháp luật, trong đó chú trọng phối hợp liên ngành, liên cấp hiệu quả trong quá trình tiếp nhận, hỗ trợ nạn nhân và cung cấp kết nối dịch vụ tiếp nhận, hỗ trợ nạn nhân, người nghi là nạn nhân bị mua bán.

- Lồng ghép nội dung phòng, chống mua bán người vào các chương trình phòng, chống tội phạm, phòng, chống tệ nạn xã hội, giảm nghèo, đào tạo nghề, giải quyết việc làm, bình đẳng giới, bảo vệ trẻ em và các chương trình phát triển kinh tế xã hội khác.

6. Thực hiện hiệu quả chính sách, pháp luật liên quan đến phòng, chống mua bán người

- Tổ chức sơ kết, tổng kết thực tiễn thi hành Luật Phòng, chống mua bán người năm 2011 (khi có chỉ đạo của Trung ương).

- Xây dựng kế hoạch triển khai và theo dõi thi hành pháp luật về phòng chống mua bán người, các văn bản hướng dẫn thi hành có liên quan; từ đó rà soát, đề xuất các cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung các văn bản hướng dẫn thi hành để đảm bảo tính nhất quán và tăng cường hiệu quả công tác quản lý nhà nước về phòng, chống mua bán người.

7. Tăng cường công tác phối hợp liên ngành và hợp tác quốc tế trong phòng, chống mua bán người

- Phối hợp với cơ quan chức năng các nước, nhất là với CHDCND Lào nắm tình hình, xác lập đường dây nóng, kịp thời phát hiện bắt giữ các vụ án mua bán người và giải cứu nạn nhân, bảo vệ quyền lợi hợp pháp và hồi hương công dân Việt Nam là nạn nhân bị mua bán trở về nước; tiếp tục duy trì đầu mối cung cấp thông tin chính thức với các nước, các tổ chức quốc tế liên quan để tạo cơ chế phối hợp hiệu quả, trao đổi chính xác, kịp thời trong công tác phòng, chống mua bán người.

- Thực hiện có hiệu quả quy chế phối hợp, các thỏa thuận hợp tác và các điều ước quốc tế có liên quan trong tiếp nhận, xác minh, xác định, giải cứu, bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân; điều tra, truy tố, xét xử vụ án mua bán người.

- Huy động nguồn lực từ các cơ quan, tổ chức xã hội, doanh nghiệp, các tổ chức quốc tế, tổ chức phi chính phủ và các cá nhân cho công tác phòng, chống mua bán người và hỗ trợ nạn nhân.

8. Nâng cao năng lực cho cán bộ làm công tác liên quan đến phòng, chống mua bán người

- Nghiên cứu, xây dựng tài liệu, tổ chức tuyên truyền, tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ, kỹ năng cho đội ngũ cán bộ trực tiếp làm các công tác liên quan đến phòng, chống mua bán người và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán.

- Tăng cường chia sẻ kinh nghiệm giữa các cán bộ làm công tác tiếp nhận, xác minh, xác định, giải cứu, bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân; điều tra, truy tố, xét xử vụ án mua bán người.

III. PHÂN CÔNG NHIỆM VỤ

1. Công an tỉnh

- Tham mưu UBND tỉnh trong công tác chỉ đạo, điều hành thực hiện Chương trình phòng, chống tội phạm mua bán người giai đoạn 2021 - 2025, định hướng năm 2030; tham mưu kiểm tra, đôn đốc, định kỳ sơ kết, tổng kết đánh giá việc triển khai thực hiện Chương trình.

- Phối hợp làm tốt công tác tuyên truyền phòng, chống mua bán người tại mục 1, phần II kế hoạch này; thường xuyên thông báo về phương thức, thủ đoạn mới của bọn tội phạm, những chính sách pháp luật liên quan đến công tác phòng, chống tội phạm mua bán người.

- Chủ trì phối hợp với các lực lượng, sử dụng đồng bộ các biện pháp công tác, chủ động nắm chắc tình hình, triển khai các kế hoạch, phương án đấu tranh, ngăn chặn, kiềm chế hoạt động tội phạm mua bán người và các tội phạm có liên quan tại khu vực nội địa.

- Chủ trì thực hiện công tác tiếp nhận, xác minh, xác định, giải cứu và bảo vệ nạn nhân; tổ chức sơ kết, tổng kết thực tiễn công tác thi hành Luật phòng, chống mua bán người và các văn bản quy phạm pháp luật về phòng, chống mua bán người (theo chỉ đạo của Trung ương).

- Chủ trì, phối hợp với các ngành có liên quan tăng cường hợp tác quốc tế trong phòng, chống mua bán người.

- Tham mưu khen thưởng các cá nhân, tập thể có thành tích xuất sắc trong công tác phòng, chống mua bán người.

2. Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh

- Chủ trì thực hiện công tác phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn tội phạm mua bán người ở khu vực biên giới, tuyến biển; phối hợp tổ chức tiếp nhận nạn nhân bị mua bán được trao trả ở khu vực biên giới.

- Tổ chức tuyên truyền, vận động quần chúng nhân dân ở địa bàn khu vực biên giới tham gia các hoạt động phòng, chống mua bán người và hỗ trợ các nạn nhân bị mua bán.

- Thực hiện các hoạt động hợp tác quốc tế về phòng, chống mua bán người theo thẩm quyền.

3. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội

- Chủ trì thực hiện công tác hỗ trợ nạn nhân bị mua bán; củng cố, phát triển, cải thiện chất lượng trong công tác hỗ trợ nạn nhân bị mua bán.

- Phối hợp tổ chức tuyên truyền, vận động tố giác về tội phạm mua bán người; lồng ghép nội dung công tác phòng, chống mua bán người vào các chương trình giảm nghèo, đào tạo nghề, giải quyết việc làm, phòng, chống tệ nạn xã hội, bình đẳng giới, bảo vệ trẻ em.

4. Sở Thông tin và Truyền thông

- Chủ trì thực hiện công tác tuyên truyền, truyền thông phòng, chống tội phạm mua bán người thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, các trang mạng xã hội và hệ thống thông tin cơ sở; lồng ghép nội dung phòng, chống mua bán người với các chương trình thông tin, truyền thông khác; nâng cao kỹ năng thông tin, tuyên truyền về phòng, chống mua bán người cho người làm công tác thông tin cơ sở, phóng viên, biên tập viên các cơ quan báo chí.

- Chỉ đạo các doanh nghiệp, dịch vụ viễn thông, công nghệ thông tin... triển khai thực hiện các hoạt động truyền thông về phòng, chống mua bán người.

5. Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh, Báo Nghệ An: Xây dựng các tin, bài, phóng sự tuyên truyền về công tác phòng, chống mua bán người, kịp thời biểu dương các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác phòng, chống mua bán người; lên án, phê phán các trường hợp vi phạm để tuyên truyền, răn đe tội phạm.

6. Sở Văn hóa và Thể thao, Sở Du lịch: Trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ chỉ đạo các cơ quan quản lý văn hóa, du lịch, hệ thống thiết chế văn hóa ở cơ sở thông qua các hoạt động văn hóa, du lịch, kinh doanh dịch vụ tuyên truyền về công tác phòng, chống tội phạm mua bán người.

7. Sở Tài chính

- Phối hợp với Công an tỉnh và các cơ quan, đơn vị lập dự toán ngân sách chi thường xuyên hàng năm và nguồn kinh phí hỗ trợ các đơn vị liên quan phục vụ công tác phòng, chống mua bán người để tham mưu UBND tỉnh xem xét, quyết định, nhất là Nghị quyết số 24/NQ-HĐND ngày 12/12/2019 của Hội đồng nhân dân tỉnh về một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống mua bán người trên địa bàn tỉnh Nghệ An.

- Phối hợp tham mưu các giải pháp tranh thủ huy động nguồn viện trợ, đóng góp từ các nguồn khác trong nước, các tổ chức quốc tế, tổ chức phi chính phủ, cá nhân nhằm nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống mua bán người trên địa bàn.

8. Sở Tư pháp: Chủ trì phối hợp với Công an tỉnh, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tăng cường tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về mua bán người và trợ giúp pháp lý cho nạn nhân; chú trọng tuyên truyền, tư vấn trong các trường hợp liên quan đến quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài hoặc cho nhận con nuôi có yếu tố nước ngoài.

9. Sở Giáo dục và Đào tạo: Chỉ đạo các trường học thông qua các hoạt động nội khóa, ngoại khóa và các diễn đàn cho học sinh để phổ biến, giáo dục pháp luật về những vấn đề liên quan đến phòng, chống tội phạm mua bán người.

10. Đề nghị Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh: Thực hành quyền công tố và kiểm soát việc giải quyết các vụ việc mua bán người, bảo đảm đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

11. Đề nghị Tòa án nhân dân tỉnh: Xét xử kịp thời, nghiêm minh các vụ án mua bán người. Thực hiện các biện pháp bảo vệ nạn nhân trong quá trình truy tố, xét xử các vụ án mua bán người; lựa chọn, xác định các vụ án trọng điểm, tổ chức phiên tòa hình sự rút kinh nghiệm nhằm nâng cao chất lượng xét xử, tuyên truyền giáo dục pháp luật cho nhân dân.

12. Cục Thi hành án dân sự tỉnh: Phối hợp với Tòa án nhân dân, cơ quan thi hành án hình sự Công an tỉnh, các trại giam, trại tạm giam kịp thời triển khai thực hiện và tổ chức thi hành phần dân sự trong các bản án hình sự về tội phạm mua bán người nhằm đưa các bản án, quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật được thực thi theo quy định.

13. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh và các tổ chức thành viên trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ, tham gia giám sát việc thực hiện Chương trình; đẩy mạnh công tác tuyên truyền phòng ngừa, lồng ghép, xã hội hóa công tác phòng, chống tội phạm mua bán người. Đồng thời, phối hợp tham gia dạy nghề, tạo việc làm và các hoạt động hỗ trợ khác giúp nạn nhân hòa nhập cộng đồng; giám sát, phản biện xã hội pháp luật về phòng, chống mua bán người.

14. Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh

- Phối hợp với các đơn vị liên quan tiến hành các biện pháp tuyên truyền về phòng chống mua bán người; triển khai có hiệu quả Chiến lược truyền thông thay đổi hành vi tại cộng đồng, đổi mới hình thức tuyên truyền phù hợp với đặc điểm của từng nhóm nạn nhân, nhóm có nguy cơ trở thành nạn nhân.

- Hàng năm, phối hợp tổ chức các hoạt động hưởng ứng “Ngày toàn dân phòng, chống mua bán người 30/7” phù hợp với thực tiễn tình hình.

- Xây dựng, củng cố và mở rộng mạng lưới báo cáo viên, tuyên truyền viên, cộng tác viên về phòng, chống mua bán người. Chú ý bồi dưỡng những nạn nhân bị mua bán trở về làm cộng tác viên tích cực, phục vụ công tác tuyên truyền.

15. Các Sở, ban, ngành, đoàn thể khác căn cứ chức năng, nhiệm vụ triển khai các biện pháp tuyên truyền, phòng, chống nạn mua bán người, trước hết là nâng cao nhận thức, ý thức tự phòng của cán bộ, công nhân viên thuộc quyền quản lý.

16. UBND các huyện, thành phố, thị xã

Chỉ đạo triển khai thực hiện các nội dung của Kế hoạch này; lồng ghép thực hiện nhiệm vụ phòng chống mua bán người với nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội và thực hiện công tác giám sát, đánh giá việc thực hiện công tác phòng, chống mua bán người tại địa phương mình.

V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Các sở, ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh, UBND các huyện, thành, thị xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả. Định kỳ 06 tháng, 01 năm và đột xuất báo cáo tình hình, kết quả thực hiện UBND tỉnh (qua Công an tỉnh Nghệ An) để tổng hợp báo cáo Chính phủ, Bộ công an theo quy định.

2. Kinh phí thực hiện trích từ kinh phí chi thường xuyên của các ngành, địa phương theo quy định.

3. Công an tỉnh tham mưu UBND tỉnh kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn triển khai thực hiện Kế hoạch này; thực hiện chế độ thông tin, báo cáo theo quy định./.