KẾ HOẠCH

XÂY DỰNG THẾ TRẬN Y TẾ ỨNG PHÓ VỚI BIẾN THỂ OMICRON SARS-COV-2 TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Biến thể Omicron (B.1.1.529) của vi rút SARS-CoV-2 được Nam Phi lần đầu tiên báo cáo cho Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vào ngày 24 tháng 11 năm 2021, sau khi số ca nhiễm ở tỉnh Gauteng tăng mạnh trong những tuần trước đó. Hiện nay, số ca nhiễm Omicron đang gia tăng trên khắp Nam Phi và đã xuất hiện ở khoảng 30 quốc gia, vùng lãnh thổ, trong đó có các nước châu Á - Thái Bình Dương như Australia, Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore, Malaysia, Ấn Độ,... Nhiều nước đã nhanh chóng siết chặt các quy định về đi lại quốc tế để giảm thiểu nguy cơ biến thể xâm nhập.

WHO đã xác định đây là biến thể đáng lo ngại vì một số báo cáo ở Nam Phi cho thấy tốc độ lây lan nhanh chóng của biến thể mới này. Mặc dù còn cần xem xét và đánh giá tiếp tục xem biến thể Omicron có vượt qua Delta để trở thành biến thể chiếm ưu thế trong thời gian tới, tuy nhiên có nhiều khả năng biến thể Omicron sẽ lây lan ở mức độ toàn cầu. Hiện các nhà khoa học đang tiếp tục thu thập dữ liệu về khả năng lây truyền, sự đáp ứng của vắc xin và tình trạng bệnh nếu nhiễm Omicron.

Tại Việt Nam, ngày 29 tháng 11 năm 2021, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu Bộ Y tế chủ động bám sát diễn biến tình hình dịch do chủng mới Omicron gây ra; thường xuyên trao đổi với Tổ chức Y tế Thế giới để cập nhật thông tin, kịp thời, chính xác về biến thể này; trên cơ sở đó đề xuất các phương án, biện pháp phòng, chống dịch kịp thời, phù hợp, hiệu quả với tình hình dịch.

Trước diễn biến phức tạp của dịch COVID-19 hiện nay, nhằm chủ động kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19 trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch COVID-19 Thành phố xây dựng thế trận y tế ứng phó với biến thể Omicron như sau:

I. MỤC TIÊU

1. Triển khai hiệu quả các biện pháp ngăn chặn biến thể xâm nhập; đồng thời phát hiện sớm nhất sự xuất hiện của biến thể Omicron tại Thành phố.

2. Chuẩn bị sẵn sàng các phương án kiểm soát, can thiệp kịp thời, giảm thiểu tối đa ảnh hưởng của dịch bệnh đối với sức khỏe người dân và hoạt động kinh tế - xã hội nếu xuất hiện biến thể nguy hiểm tại Thành phố.

II. GIẢI PHÁP THỰC HIỆN

1. Tăng cường giám sát, kiểm dịch quốc tế tại các cửa khẩu hàng không, hàng hải.

2. Tăng cường giám sát, phát hiện sớm các trường hợp nghi ngờ mắc COVID-19 tại địa bàn dân cư, cơ quan, xí nghiệp, doanh nghiệp.

3. Tổ chức giám sát bằng xét nghiệm nhằm phát hiện sớm nhất các trường hợp nhiễm biến thể Omicron tại Thành phố.

4. Tăng cường cập nhật thông tin trên thế giới về biến thể Omicron để có đánh giá đúng mức về sự nguy hiểm; chuẩn bị các biện pháp phòng ngừa, can thiệp và tổ chức truyền thông phù hợp, hiệu quả.

5. Triển khai đầy đủ, kịp thời việc tiêm vắc xin phòng COVID-19 liều bổ sung, liều nhắc lại theo hướng dẫn của Bộ Y tế.

6. Kiện toàn và triển khai đồng bộ hệ thống kiểm dịch từ cấp Thành phố đến cấp huyện và cấp xã. Ứng phó linh hoạt tùy thuộc theo cấp độ nguy hiểm của dịch do biến thể Omicron gây ra.

7. Tiếp tục triển khai đầy đủ và hiệu quả các Trạm Y tế lưu động; tổ chức chăm sóc F0 tại cộng đồng.

8. Xây dựng kế hoạch triển khai bệnh viện dã chiến hoặc cơ sở thu dung, điều trị COVID-19 ở cấp huyện, sẵn sàng kích hoạt và đưa vào hoạt động ngay khi có yêu cầu.

III. NỘI DUNG THỰC HIỆN

1. Tăng cường giám sát kiểm dịch tại cửa khẩu hàng không, hàng hải

- Thực hiện nghiêm các quy định về kiểm dịch y tế quốc tế đặc biệt yêu cầu hành khách chuyến bay quốc tế phải có xét nghiệm âm tính trong vòng 72 giờ trước khi xuất cảnh, tổ chức cách ly kiểm dịch, xét nghiệm kiểm tra SARS-CoV-2 theo đúng quy định và hướng dẫn của Bộ Y tế. Đặc biệt lưu ý đối với các chuyến bay, chuyến tàu xuất phát hoặc có hành khách đến từ các quốc gia đang có sự xuất hiện của biến thể Omicron, bắt buộc cách ly tập trung đối với người nhập cảnh từ các quốc gia này (không cho phép cách ly tại nhà), bất kể tiền sử đã tiêm vắc xin hoặc đã mắc COVID-19 trước đó.

- Tăng cường các biện pháp an ninh hàng hải, giám sát ngăn chặn và phát hiện sớm, xử lý nghiêm những trường hợp lên bờ, xuống tàu bất hợp pháp.

2. Tăng cường giám sát, phát hiện sớm các trường hợp nghi ngờ mắc biến thể Omicron tại địa bàn dân cư, cơ quan, xí nghiệp, doanh nghiệp

- Tổ chức các hoạt động theo dõi sức khỏe, tầm soát, sàng lọc tại cơ sở y tế, trong cộng đồng, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp nhằm phát hiện và thông báo sớm cho cơ quan chức năng, Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch tại địa phương những trường hợp nghi ngờ mắc COVID-19 có liên quan người nhập cảnh, trường hợp nghi ngờ tái nhiễm COVID-19 để thực hiện xét nghiệm kiểm tra; trong đó có thể có những trường hợp không phát hiện nhiễm trong quá trình cách ly kiểm dịch sau nhập cảnh.

- Giám sát, phát hiện sớm các trường hợp nhập cảnh bất hợp pháp để tiến hành cách ly kiểm dịch, xét nghiệm theo quy định.

3. Tổ chức giám sát bằng xét nghiệm nhằm phát hiện sớm nhất các trường hợp nhiễm biến thể Omicron

- Các phòng xét nghiệm chủ động phát hiện sớm trường hợp nhiễm biến thể Omicron bằng cách xem xét dấu hiệu thiếu gen S trong các mẫu xét nghiệm RT-PCR dương tính với SARS-CoV-2.

- Thực hiện xét nghiệm giải trình tự gen tất cả các trường hợp dương tính với SARS-CoV-2 thuộc nhóm sau:

+ Người nhập cảnh trong vòng 28 ngày.

+ Người tái nhiễm COVID-19.

Tất cả các trường hợp trên, sau khi phát hiện dương tính với SARS-CoV-2 được chuyển đến Bệnh viện Dã chiến số 12 để cách ly điều trị và thực hiện xét nghiệm giải trình tự gen.

- Ngoài ra, có thể tổ chức giám sát ngẫu nhiên một số trường hợp nghi ngờ khác tùy thuộc vào tình hình diễn biến dịch bệnh trong nước và trên thế giới.

4. Tăng cường cập nhật thông tin liên tục trên thế giới về biến thể Omicron để có đánh giá đúng mức về sự nguy hiểm, chuẩn bị các biện pháp phòng ngừa, can thiệp và tổ chức truyền thông phù hợp, hiệu quả

- Thường xuyên truy cập thông tin từ các trang tin điện tử chính thống như Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa bệnh tật Châu Âu (ECDC), Trung tâm Dự phòng và Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ (U.S. CDC),... để cập nhật tình hình trong Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch các cấp và thông báo đến người dân, cộng đồng.

- Cập nhật và triển khai kịp thời các văn bản chỉ đạo của Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch Quốc gia, Chính phủ và Bộ Y tế.

- Tổ chức truyền thông hướng dẫn và truyền thông nguy cơ đúng mức, phù hợp và hiệu quả về biến thể Omicron đến người dân và cộng đồng.

5. Triển khai đầy đủ, kịp thời việc tiêm vắc xin phòng COVID-19 liều bổ sung, liều nhắc lại theo hướng dẫn của Bộ Y tế

- Xây dựng kế hoạch và triển khai vắc xin phòng COVID-19 liều bổ sung, liều nhắc lại ngay từ tháng 12 tháng 2021 theo hướng dẫn của Bộ Y tế, ưu tiên các đối tượng nguy cơ.

- Tiếp tục rà soát trên địa bàn dân cư để vận động và tổ chức tiêm vắc xin COVID-19 cho những người chưa tiêm đầy đủ, nhất là những người lớn tuổi, có bệnh nền.

6. Kiện toàn và triển khai đồng bộ hệ thống kiểm dịch từ cấp Thành phố đến cấp huyện và cấp xã; ứng phó linh hoạt tùy thuộc theo cấp độ nguy hiểm của dịch do biến thể Omicron gây ra

- Tiếp tục kiện toàn về nhân sự, quy trình hoạt động và triển khai hiệu quả các đội kiểm dịch đặc nhiệm của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố; hoàn thiện các đội kiểm dịch tại cấp huyện và cấp xã; đồng thời, kết nối để trở thành một mạng lưới đồng bộ, hiệu quả trong công tác tổ chức giám sát, cảnh báo và can thiệp hiệu quả kịp thời đối với dịch bệnh trên địa bàn.

- Khi phát hiện các trường hợp nhiễm biến thể Omicron đầu tiên tại Thành phố, tập trung điều tra truy vết tìm nguồn lây ban đầu và người tiếp xúc gần để khẩn trương xử lý dập dịch, cắt đứt chuỗi lây nhiễm. Tùy theo mức độ nguy hiểm về khả năng lây lan và gây bệnh nặng của biến thể Omicron được cập nhật, kịp thời triển khai các biện pháp kiểm soát dịch tương ứng như truy vết, cách ly tập trung nghiêm ngặt đối với người tiếp xúc gần (F1).

- Theo dõi, phân tích dữ liệu theo nhóm, chuỗi người nhiễm Omicron để đánh giá mức độ lây nhiễm, mức độ nặng, tử vong,...

7. Tiếp tục triển khai đầy đủ và hiệu quả các trạm y tế lưu động, tổ chăm sóc F0 tại cộng đồng

- Thành phố Thủ Đức và các quận, huyện xây dựng kế hoạch thiết lập Trạm Y tế lưu động, Tổ chăm sóc người nhiễm COVID-19 tại cộng đồng và có kế hoạch cung cấp oxy y tế cho các Trạm Y tế phường, xã, thị trấn để đáp ứng với các cấp độ dịch.

- Triển khai ngay các hoạt động nhằm chăm sóc và hỗ trợ cho F0 đang cách ly điều trị tại nhà trong tình hình dịch bệnh hiện nay và tiếp tục đáp ứng hiệu quả nếu biến thể Omicron xuất hiện tại Việt Nam. Các địa phương chủ động trao đổi, chia sẻ, học hỏi kinh nghiệm các mô hình hay để triển khai hiệu quả tại địa phương, địa bàn dân cư của mình.

- Huy động tối đa nguồn lực từ các sở, ban, ngành, các tổ chức chính trị - xã hội, các tình nguyện viên để phát huy hiệu quả cao nhất đối với mô hình này; xem đây là một hệ thống hỗ trợ công tác phòng chống dịch lâu dài trong bối cảnh dịch bệnh còn diễn biến phức tạp, kéo dài và có thể xuất hiện thêm nhiều biến thể mới.

8. Xây dựng kế hoạch triển khai bệnh viện dã chiến hoặc cơ sở thu dung, điều trị COVID-19 ở cấp huyện, sẵn sàng kích hoạt và đưa vào hoạt động ngay khi có yêu cầu

Duy trì các bệnh viện dã chiến điều trị COVID-19 đáp ứng điều trị COVID-19 trong tình hình mới. Ngoài ra, mỗi địa bàn cấp huyện sẽ phát triển thêm bệnh viện dã chiến (tầng 2) hoặc cơ sở thu dung, điều trị COVID-19 (tầng 1).

IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Y tế

- Phối hợp với các cơ quan quản lý cửa khẩu và các đơn vị liên quan triển khai các biện pháp giám sát, kiểm dịch y tế tại các cửa khẩu theo các quy định của Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch Quốc gia.

- Phối hợp với Bộ Tư lệnh Thành phố, Sở Du lịch triển khai các biện pháp cách ly kiểm dịch, xét nghiệm bắt buộc với người nhập cảnh theo quy định.

- Triển khai các biện pháp giám sát, xét nghiệm để phát hiện sớm nhất sự xuất hiện (nếu có) biến thể Omicron tại Thành phố. Tăng cường phối hợp với những đơn vị chuyên môn (Viện Pasteur, Đơn vị Nghiên cứu Lâm sàng Đại học Oxford tại Thành phố Hồ Chí Minh (OUCRU),...) thực hiện việc giải trình tự gen.

- Tiếp tục phối hợp với các địa phương triển khai đồng bộ, hiệu quả các đội kiểm dịch từ cấp Thành phố đến cấp huyện và cấp xã.

- Phối hợp với Ban Chỉ đạo phòng, chống địa phương tổ chức tiêm bổ sung và tiêm nhắc vắc xin COVID-19.

- Thường xuyên truy cập thông tin về biến thể Omicron, phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông để truyền tải thông tin, truyền thông hướng dẫn các biện pháp phòng chống hiệu quả đến người dân và cộng đồng.

- Chuẩn bị các phương án sẵn sàng triển khai các bệnh viện dã chiến và các cơ sở thu dung điều trị tầng 2, tầng 3.

2. Công an Thành phố

- Tăng cường các biện pháp giám sát tại địa bàn dân cư kịp thời phát hiện, đấu tranh, ngăn chặn, xử lý nghiêm hoạt động nhập cảnh, cư trú trái phép trên địa bàn Thành phố; nhất là tại các địa bàn, khu vực trung tâm, tập trung đông người nước ngoài làm việc, sinh sống. Khi có trường hợp nhập cảnh trái phép phối hợp với địa phương và y tế để tiến hành cách ly kiểm dịch, xét nghiệm theo quy định.

- Phối hợp các Cục nghiệp vụ Bộ Công an và Công an các tỉnh giáp ranh thực hiện công tác quản lý Nhà nước đối với người nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú và hoạt động tại Thành phố.

- Nắm tình hình, kiểm tra cơ sở lưu trú (khách sạn, nhà nghỉ doanh nghiệp, khu lưu trú chuyên gia), phương tiện vận chuyển hành khách từ các tỉnh vào Thành phố.

- Tham gia công tác đảm bảo an ninh trật tự tại các khu cách ly (cơ sở y tế, khu lưu trú; nhà nghỉ, khách sạn được cách ly y tế tập trung), bệnh viện dã chiến điều trị bệnh nhân COVID-19; kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý nghiêm các trường hợp có nguy cơ hoặc nhiễm biến thể Omicron trốn khỏi khu cách ly, bệnh viện dã chiến.

3. Bộ Tư lệnh Thành phố

- Xây dựng và hoàn chỉnh Kế hoạch, phương án ứng phó hiệu quả các biến thể mới của vi rút SARS-CoV-2

- Sẵn sàng phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ với Công an, các sở, ban, ngành Thành phố, thành phố Thủ Đức, các quận, huyện và các cơ quan, đơn vị có liên quan triển khai lực lượng kiểm soát quân sự, dân quân làm nhiệm vụ chốt chặn, tuần tra, kiểm soát người, phương tiện ra, vào Thành phố, tại các khu vực, chốt, trạm kiểm soát dịch bệnh, đảm bảo tiếp tục thực hiện nghiêm các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19, đảm bảo an ninh chính trị trật tự an toàn xã hội trên địa bàn Thành phố.

- Phối hợp với Sở Y tế tham gia thiết lập và phục vụ tại các khu cách ly, bệnh viện dã chiến thu dung, điều trị; triển khai hiệu quả Tiểu đội Dân quân Y tế tham gia trạm y tế phường, xã, thị trấn và 01 tổ Dân quân thường trực làm nhiệm vụ trực cấp cứu và phối hợp với các lực lượng bảo đảm an ninh trật tự tại các Trạm Y tế.

- Phối hợp với các lực lượng chức năng, tổ chức xét nghiệm, truy vết F0, F1, chích ngừa, sơ cấp cứu, điều trị các ca F0 tại nhà và tư vấn sức khỏe người dân.

- Tổ chức các lực lượng phối hợp tuyên truyền, vận động, vận chuyển túi an sinh, bình oxy cho Nhân dân trên địa bàn đảm nhiệm.

- Tổ chức các đội công tác đặc biệt tiếp nhận, vận chuyển và xử lý thi hài, tro cốt bệnh nhân tử vong vì COVID-19; đồng thời phối hợp với các đơn vị Hóa học của Bộ Quốc phòng, Quân khu 7, Sở Y tế, Sở Tài nguyên và Môi trường xử lý ô nhiễm môi trường.

4. Bộ đội Biên phòng Thành phố

- Phối hợp với Cảng Vụ hàng hải và các đơn vị chức năng có liên quan triển khai các biện pháp giám sát, kiểm dịch đảm bảo an ninh hàng hải.

- Triển khai các biện pháp giám sát chặt các trường hợp cách ly tại tàu theo quy định.

- Tăng cường giám sát, phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp xuống tàu, lên bờ trái phép.

5. Sở Thông tin và Truyền thông

- Phối hợp với Sở Y tế tổ chức truyền thông rộng rãi để người dân và cộng đồng hiểu đúng và cùng hợp tác với cơ quan chức năng thực hiện hiệu quả các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19, trong đó có biến thể Omicron.

- Phối hợp với cơ quan chức năng có biện pháp ngăn chặn kịp thời những thông tin xấu, lệch lạc liên quan đến công tác phòng chống dịch bệnh trong đó có phòng chống biến thể Omicron, tránh gây ảnh hưởng xấu đến hiệu quả phòng chống dịch.

6. Thành Đoàn

Phối hợp với Sở Y tế và Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch COVID-19 thành phố Thủ Đức, các quận, huyện và phường, xã, thị trấn chuẩn bị sẵn sàng lực lượng đoàn viên, thanh niên tình nguyện tham gia các hoạt động phòng, chống dịch COVID-19; phòng, chống biến thể Omicron khi xuất hiện tại Việt Nam hoặc Thành phố.

7. Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch tại các địa phương và tại các khu chế xuất, khu công nghiệp, cơ quan, xí nghiệp, doanh nghiệp

- Triển khai đầy đủ và hiệu quả các nội dung truyền thông phòng, chống biến thể Omicron; phòng, chống dịch COVID-19 theo hướng dẫn của cơ quan y tế và cơ quan truyền thông.

- Triển khai các biện pháp giám sát, phát hiện sớm người nhập cảnh trái phép, các trường hợp tái mắc COVID-19 hoặc các trường hợp nhập cảnh trong vòng 28 ngày nghi ngờ mắc COVID-19 để phối hợp cơ quan y tế triển khai xét nghiệm phát hiện sớm các trường nhiễm biến thể Omicron (nếu có).

- Triển khai kế hoạch tiêm bổ sung và tiêm nhắc vắc xin COVID-19 an toàn, hiệu quả đúng đối tượng theo chỉ đạo của Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch Thành phố và hướng dẫn của Sở Y tế.

- Phối hợp Sở Y tế triển khai ngay các bệnh viện dã chiến ở cấp huyện; đồng thời chuẩn bị kế hoạch tái khởi động các Khu cách ly tập trung ở cấp huyện.

- Triển khai hiệu quả 100% các Tổ chăm sóc và hỗ trợ F0 tại cộng đồng tại từng khu phố, ấp và tổ dân phố, tổ nhân dân; rà soát và đề xuất tái thành lập các Trạm Y tế lưu động tùy theo tình hình diễn biến của dịch bệnh trên địa bàn; phối hợp với lực lượng quân đội trên địa bàn triển khai hiệu quả Tiểu đội Dân quân Y tế tham gia Trạm Y tế phường, xã, thị trấn.

Trên đây là Kế hoạch xây dựng thế trận y tế ứng phó với biến thể Omicron SARS-CoV-2 tại Thành phố. Đề nghị Lãnh đạo các sở, ban, ngành Thành phố, Ủy ban nhân dân thành phố Thủ Đức, các quận, huyện và các cơ quan, đơn vị có liên quan nghiêm túc thực hiện. Trong quá trình triển khai thực hiện có khó khăn vướng mắc đề nghị kịp thời báo cáo để được hướng dẫn, chỉ đạo./.