KẾ HOẠCH

THỰC HIỆN PHONG TRÀO “KHÔNG XẢ RÁC THẢI NHỰA RA BIỂN” TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH THÁI BÌNH

Hiện nay rác thải nhựa (túi nilon, ống hút, cốc, hộp nhựa, hộp đựng thực phẩm, đồ ăn, đồ chơi cũ, áo mưa...) trên biển đang ngày càng gia tăng, gây tác hại cho môi trường biển tác động tiêu cực đến hoạt động phát triển kinh tế biển; theo tính toán của các nhà khoa học, Việt Nam đứng thứ tư trên thế giới với lượng rác thải nhựa không được quản lý là 1,83 triệu tấn/ năm và lượng đi vào biển là 0,28-0,73 triệu tấn/năm. Con số này đặt ra câu hỏi về việc tiêu dùng sản phẩm nhựa và quản lý rác thải nhựa ở Việt Nam.

Thái Bình với diện tích đất tự nhiên khoảng 158.635,3 ha, có 286 xã, phường, thị trấn, 54 km bờ biển thuộc hai huyện Thái Thụy và Tiền Hải; có 5 cửa sông (gồm cửa Lân, cửa Trà Lý, cửa Ba Lạt, cửa Thái Bình và cửa Diêm Hộ) có khả năng vận chuyển rác thải nhựa ra biển, 03 cồn nổi gần bờ là nơi tiếp nhận rác thải của khách du lịch gồm cồn Vành, Cồn Đen, Cồn Thủ; 4 cảng cá, bến cá là nơi neo đậu tàu thuyền đánh cá và hoạt động buôn bán của ngư dân gồm Cảng cá Tân Sơn, Cảng cá Cửa Lân, Bến cá Vĩnh Trà (Bến cá Diêm Điền), Bến cá Thái Đô...

Để góp phần bảo vệ môi trường và thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tại Thông báo số 90/TB-VPCP ngày 11/3/2019 của Văn phòng Chính phủ và hưởng ứng lời kêu gọi của Thủ tướng Chính phủ tại Thư số 161/LĐCP ngày 25/4/2019; UBND tỉnh Thái Bình ban hành Kế hoạch thực hiện phong trào “Không xả rác thải nhựa ra biển” trên địa bàn tỉnh Thái Bình như sau:

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

Nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của toàn dân, toàn xã hội về ảnh hưởng của ô nhiễm môi trường biển do rác thải nhựa gây ra.

Phát huy vai trò, trách nhiệm của các cấp, các ngành, các tổ chức, cá nhân, và cộng đồng dân cư trong công tác tuyên truyền, vận động cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và người dân nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường, tạo sự chuyển đổi mạnh mẽ, không thải rác bừa bãi ra môi trường, đặc biệt là rác thải nhựa nhằm ngăn ngừa và hạn chế mức độ gia tăng ô nhiễm, suy thoái và sự cố môi trường do rác thải nhựa gây ra góp phần bảo vệ môi trường, phát triển bền vững.

Khuyến khích các tổ chức, cá nhân ứng dụng công nghệ mới để sản xuất các sản phẩm có thể phân hủy, tái sử dụng, thân thiện với môi trường thay thế đồ nhựa sử dụng một lần.

Từng cơ quan, đơn vị trong cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân trong tỉnh đề cao tinh thần trách nhiệm, phát động các phong trào, xây dựng, nhân rộng các mô hình, đề xuất các sáng kiến và tích cực tham gia bằng các hành động cụ thể như: Thay đổi thói quen sử dụng, giảm thiểu, phân loại, thu gom, tái sử dụng, tái chế rác thải nhựa; tăng cường sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường; khuyến khích sử dụng bao bì, túi đựng nhiều lần.

II. NỘI DUNG, NHIỆM VỤ, GIẢI PHÁP

- Tuyên truyền sâu rộng bằng nhiều hình thức về phong trào “Không xả rác thải nhựa ra biển” cho toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và cộng đồng dân cư trên địa bàn tỉnh;

- Tuyên truyền nâng cao nhận thức, ý thức cho cán bộ, đảng viên, người lao động và cộng đồng dân cư về các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, tác hại của đồ nhựa dùng một lần thải ra môi trường đối với sức khỏe con người, về việc cần thiết phải bỏ rác đúng nơi quy định...;

- Tuyên truyền, vận động chủ các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, chủ tàu, hộ gia đình và cộng đồng dân cư thực hiện các biện pháp giảm dần các sản phẩm nhựa sử dụng một lần trong sinh hoạt hàng ngày, đồng thời, tăng cường các vật dụng thay thế tiến tới loại bỏ các sản phẩm nhựa khó phân hủy; thực hiện phân loại rác thải tại nguồn, tận thu rác thải nhựa góp phần hạn chế xả rác thải nhựa ra biển;

- Phát động toàn tỉnh tổ chức triển khai thực hiện các hoạt động: Không sử dụng các sản phẩm nhựa như chai nước, túi cúc trong các cuộc họp của hệ thống cơ quan nhà nước từ tỉnh đến xã; phát động phong trào huy động sự tham gia của cộng đồng dân cư trong thu gom, phân loại các sản phẩm đã sử dụng làm từ nhựa và vận chuyển đến nơi tái chế, xử lý theo quy định;

- Rà soát, thống kê các cơ sở đang sản xuất các sản phẩm nhựa khó phân hủy sử dụng một lần trên địa bàn tỉnh để có biện pháp quản lý, kiểm soát chặt chẽ; hoàn thiện cơ chế chính sách khuyến khích phát triển các sản phẩm có thể phân hủy, tái sử dụng, thân thiện với môi trường thay thế sản phẩm nhựa khó phân hủy, sử dụng một lần;

- Quản lý, kiểm soát chặt chẽ rác thải nhựa tại các lưu vực sông; khuyến khích sử dụng những vật liệu thân thiện với môi trường trong đánh bắt, nuôi trồng thủy sản như phao xốp, lưới đánh cá;

- Tổ chức các chiến dịch làm sạch bãi biển, thu gom, dọn sạch rác thải tại các làng chài, cảng cá, bến cá, khu neo đậu, khu nuôi trồng thủy sản, bãi tắm, khu du lịch biển; chiến dịch ra quân làm vệ sinh môi trường, thu gom xử lý rác thải, khơi thông dòng chảy, nạo vét kênh mương, ao, hồ, hệ thống thoát nước;

- Kịp thời biểu dương, tôn vinh, khen thưởng các điển hình tiên tiến, mô hình tốt, cách làm hay, sáng kiến có giá trị;

- Kiểm tra, phát hiện, xử lý nghiêm hành vi đổ chất thải không đúng nơi quy định nhất là chất thải nhựa;

- Phối hợp các tỉnh lân cận trong việc kiểm soát rác thải nhựa khu vực biển liên tỉnh.

III. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Tài nguyên và Môi trường

- Chủ trì phối hợp với các sở, ban, ngành, đoàn thể và địa phương tuyên truyền về phong trào “Không xả rác thải nhựa ra biển” cho cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, đoàn viên, hội viên, giáo viên, học sinh, sinh viên, người lao động, khách du lịch và cộng đồng dân cư trên địa bàn tỉnh; tuyên truyền, vận động người dân thực hiện các biện pháp giảm dần các sản phẩm nhựa sử dụng một lần trong sinh hoạt hàng ngày.

- Phối hợp các tỉnh lân cận trong việc kiểm soát rác thải nhựa khu vực biển liên tỉnh.

- Chủ trì, kiểm tra, theo dõi, đôn đốc, tổ chức sơ kết, tổng kết hàng năm và định kỳ việc thực hiện Kế hoạch, báo cáo UBND tỉnh, Bộ Tài nguyên và Môi trường kết quả thực hiện theo quy định trước ngày 20/8 hàng năm.

- Tham mưu cấp có thẩm quyền biểu dương, tôn vinh, khen thưởng các điển hình tiên tiến, mô hình tốt, cách làm hay, sáng kiến có giá trị.

- Tăng cường kiểm tra, giám sát, xử lý các trường hợp vi phạm về xả rác thải rắn không đúng nơi quy định theo thẩm quyền;

2. Sở Khoa học và Công nghệ

- Đẩy mạnh công tác nghiên cứu, ứng dụng tiến bộ khoa học, chuyển giao công nghệ trong việc xử lý, tái chế chất thải nhựa thành các sản phẩm hữu ích, thân thiện với môi trường. Tăng cường các nhiệm vụ khoa học và công nghệ trong sản xuất các sản phẩm bao bì, túi xách dễ phân hủy thay thế dần các sản phẩm nhựa sử dụng một lần.

- Thông tin, tuyên truyền cơ chế chính sách pháp luật, mô hình sử dụng công nghệ thu gom, phân loại, xử lý, tái chế có hiệu quả cao, nâng cao nhận thức của cộng đồng về công tác bảo vệ môi trường và sử dụng các sản phẩm nhựa một cách hợp lý.

3. Sở Công thương.

- Rà soát, thống kê các cơ sở đang sản xuất các sản phẩm nhựa khó phân hủy sử dụng một lần trên địa bàn tỉnh để có biện pháp quản lý, kiểm soát chặt chẽ.

- Chủ trì tuyên truyền, vận động các siêu thị, trung tâm thương mại và các chợ về tác hại của rác thải nhựa khó phân hủy đối với môi trường để thay đổi thói quen trong sử dụng; xây dựng lộ trình chợ, siêu thị... không sử dụng vật liệu nhựa sử dụng một lần trong hoạt động.

- Phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ ưu tiên đưa các đề tài nghiên cứu khoa học, ứng dụng và chuyển giao công nghệ sản xuất các sản phẩm bao gói, túi xách thân thiện với môi trường thay thế sản phẩm nhựa khó phân hủy vào đề tài cấp tỉnh.

4. Sở Giáo dục và Đào tạo.

- Có văn bản chỉ đạo các trường trên địa bàn tỉnh tuyên truyền, vận động, xây dựng phong trào thi đua trong học sinh, sinh viên không sử dụng sản phẩm nhựa sử dụng một lần; xây dựng khu lưu giữ để thu gom, tái chế triệt để rác thải nhựa.

- Tích hợp nội dung giáo dục về tác hại của rác thải nhựa khó phân hủy đối với môi trường và hướng dẫn phân loại rác thải tại nguồn vào chương trình giảng dạy ở các cấp học theo các hình thức, nội dung phù hợp.

- Định kỳ hàng năm phối hợp với Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh chỉ đạo các trường THPT trên địa bàn huyện Tiền Hải, Thái Thụy tổ chức phát động toàn thể cán bộ, giáo viên, học sinh ra quân tổng vệ sinh môi trường làm sạch bãi biển, các khu du lịch trên địa bàn tỉnh.

5. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

- Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, đơn vị liên quan tuyên truyền, khuyến khích ngư dân sử dụng những vật liệu thân thiện với môi trường trong đánh bắt, nuôi trồng thủy sản như phao xốp, lưới đánh cá; quy định nhằm ngăn ngừa và giảm thiểu ngư cụ đánh cá bị thất lạc hoặc thải bỏ bừa bãi ra biển.

- Chủ trì quản lý, kiểm soát chặt chẽ việc thu gom xử lý rác thải nhựa, khơi thông dòng chảy tại phạm vi công trình thủy lợi, sông nội đồng.

6. Ủy ban nhân dân huyện, thành phố

- Tổ chức tuyên truyền sâu rộng bằng nhiều hình thức về phong trào “Không xả rác thải nhựa ra biển” đến các tầng lớp nhân dân trong huyện.

- Chỉ đạo UBND xã, phường, thị trấn tuyên truyền sâu rộng về phong trào “Không xả rác thải nhựa ra biển” nhằm nâng cao nhận thức về nguy cơ ô nhiễm rác thải nhựa; nhằm thay đổi, tiến tới từ bỏ thói quen sử dụng các sản phẩm nhựa khó phân hủy, sử dụng một lần.

- Tổ chức các hoạt động tuyên truyền về giảm rác thải nhựa phát sinh đến các cơ sở kinh doanh, dịch vụ và tiểu thương tại các chợ.

- Hàng tháng tổ chức các hoạt động vệ sinh môi trường các dòng sông trên địa bàn quản lý.

- Tăng cường kiểm tra, giám sát, xử lý các trường hợp vi phạm về xả rác thải rắn không đúng nơi quy định theo thẩm quyền;

7. Ủy ban nhân dân huyện Tiền Hải, Thái Thụy (ngoài trách nhiệm nêu tại mục 6):

- Nghiên cứu xây dựng hệ thống thu gom, phân loại, xử lý rác thải khu vực biển, đặc biệt là rác thải nhựa từ tàu đánh bắt thủy hải sản.

- Xây dựng kế hoạch, tổ chức thu gom, dọn sạch rác thải tại các làng chài, khu nuôi trồng thủy sản, cảng cá, bến cá, khu neo đậu.

- Tổ chức các chiến dịch làm sạch bãi biển trên địa bàn quản lý 2 lần/năm.

- Xây dựng mô hình đánh cá kết hợp thu gom rác thải nhựa.

8. Đài Phát thanh và Truyền hình Thái Bình, Báo Thái Bình: Chủ trì phối hợp với các sở, ngành, Ủy ban nhân dân huyện, thành phố tăng cường tuyên truyền, phổ biến các văn bản pháp luật về bảo vệ môi trường, chống rác thải nhựa; kịp thời phê phán, lên án những trường hợp vi phạm trên hệ thống thông tin ở địa phương; phát sóng các clip tuyên truyền pháp luật về bảo vệ môi trường biển, thông điệp của Bộ Tài nguyên và Môi trường về bảo vệ môi trường biển.

9. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Thái Bình, các tổ chức tôn giáo, các tổ chức chính trị - xã hội: Tuyên truyền sâu rộng về phong trào “Không xả rác thải nhựa ra biển” nhằm nâng cao nhận thức về nguy cơ ô nhiễm rác thải nhựa, thay đổi, tiến tới từ bỏ thói quen sử dụng các sản phẩm nhựa khó phân hủy, sử dụng một lần.

Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc các cấp phối hợp hướng dẫn xây dựng và nâng cao chất lượng, hiệu quả phong trào tự quản; xây dựng và nhân rộng mô hình điểm “Khu dân cư tự quản bảo vệ môi trường”, “Khu dân cư không vi phạm Luật Bảo vệ môi trường”, “Chống rác thải nhựa”.

Tổ chức các hoạt động giám sát, phát hiện và kiến nghị với các cơ quan có thẩm quyền xử lý đối với cá nhân, tổ chức vi phạm các quy định của Luật Bảo vệ môi trường, xả rác thải nhựa gây ô nhiễm môi trường.

10. Đề nghị Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh

- Phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức phát động phong trào “Không xả rác thải nhựa ra biển” cho các đoàn viên, học sinh, sinh viên trên địa bàn tỉnh.

- Chủ trì phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức các hoạt động ra quân làm sạch bãi biển, khu du lịch trên địa bàn tỉnh 2 lần/năm; tổ chức lễ phát động chiến dịch “Hãy làm sạch biển” và phong trào “Không xả rác thải nhựa ra biển” trong tháng 5/2019.

11. Đề nghị Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh

- Tổ chức các lớp chuyên đề, sinh hoạt CLB phụ nữ, sinh hoạt chi hội, tổ phụ nữ và lồng ghép với các hoạt động Hội để tuyên truyền nâng cao kiến thức cho cán bộ, hội viên, phụ nữ và cộng đồng về thực trạng vấn đề ô nhiễm môi trường hiện nay, đặc biệt là tác hại của việc sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần, ảnh hưởng của ô nhiễm môi trường đến sức khỏe, đời sống của con người... nhằm thay đổi nhận thức, thói quen, tiến tới từ bỏ thói quen sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần; hướng dẫn cán bộ, hội viên, phụ nữ sử dụng các sản phẩm thay thế sản phẩm nhựa dùng một lần trong đời sống, sinh hoạt hàng ngày; nâng cao nhận thức và chuyển đổi mạnh mẽ việc phân loại rác thải tại gia đình.

- Căn cứ tình hình thực tế tổ chức cho cán bộ, hội viên, phụ nữ các đợt chiến dịch ra quân tổng vệ sinh môi trường; vận động phụ nữ tham gia các tổ thu gom rác thải tại địa phương; đặc biệt thu gom các sản phẩm đã sử dụng làm từ nhựa khó phân hủy và vận chuyển đến các khu vực xử lý rác thải tập trung ở địa phương để xử lý theo quy định.

- Duy trì và nhân rộng các mô hình bảo vệ môi trường như: Mô hình đoạn đường phụ nữ tự quản; mô hình hạn chế sử dụng túi nilon; mô hình gia đình hội viên, phụ nữ thân thiện với môi trường; mô hình phụ nữ nói không với sản phẩm nhựa sử dụng một lần; mô hình cánh đồng sạch; mô hình chợ sạch nông thôn; mô hình đường hoa phụ nữ...

- Xây dựng Đề án “Tuyên truyền, vận động cán bộ, hội viên thực hiện phân loại rác thải tại gia đình” góp phần giảm thiểu rác thải nhựa ra biển.

Căn cứ Kế hoạch này, các sở, ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, các tổ chức, đoàn thể của tỉnh và UBND huyện, thành phố chủ động xây dựng kế hoạch và tổ chức triển khai thực hiện phong trào. Hàng năm tổ chức sơ kết đánh giá kết quả triển khai thực hiện phong trào và gửi báo cáo kết quả thực hiện phong trào về Sở Tài nguyên và Môi trường trước ngày 10/8 để tổng hợp báo cáo UBND tỉnh.

Trên đây là Kế hoạch thực hiện phong trào “Không xả rác thải nhựa ra biển” trên địa bàn tỉnh, yêu cầu các sở, ban, ngành và đề nghị Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, các tổ chức, đoàn thể của tỉnh triển khai thực hiện./.