Quy định về xử lý vật chứng trong vụ án hình sự

Trước tiên, việc xử lý vật chứng trong thủ tục Tố tụng hình sự được quy định tại các khoản 2, khoản 3, khoản 4 Điều 76 Bộ luật Tố tụng hình sự 2003 như sau:

“2. Vật chứng được xử lý như sau:

a) Vật chứng là công cụ, phương tiện phạm tội, vật cấm lưu hành thì bị tịch thu, sung quỹ Nhà nước hoặc tiêu huỷ;

b) Vật chứng là những vật, tiền bạc thuộc sở hữu của Nhà nước, tổ chức, cá nhân bị người phạm tội chiếm đoạt hoặc dùng làm công cụ, phương tiện phạm tội thì trả lại cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp; trong trường hợp không xác định được chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp thì sung quỹ Nhà nước;

c) Vật chứng là tiền bạc hoặc tài sản do phạm tội mà có thì bị tịch thu sung quỹ Nhà nước;

đ) Vật chứng không có giá trị hoặc không sử dụng được thì bị tịch thu và tiêu huỷ.

3. Trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử, cơ quan có thẩm quyền quy định tại khoản 1 Điều này có quyền quyết định trả lại những vật chứng quy định tại điểm b khoản 2 Điều này cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp, nếu xét thấy không ảnh hưởng đến việc xử lý vụ án.

4. Trong trường hợp có tranh chấp về quyền sở hữu đối với vật chứng thì giải quyết theo thủ tục tố tụng dân sự.”

Theo quy định của pháp luật hiện hành thì, chuẩn bị xét xử và xét xử tại tòa là các giai đoạn nằm trong thủ tục xét xử vụ án hình sự. Khoản 1 Điều 76 Bộ luật tố tụng hình sự 2003 quy định về thẩm quyền xử lý vật chứng như sau:

 “1. Việc xử lý vật chứng do Cơ quan điều tra quyết định, nếu vụ án được đình chỉ ở giai đoạn điều tra; do Viện kiểm sát quyết định, nếu vụ án được đình chỉ ở giai đoạn truy tố; do Toà án hoặc Hội đồng xét xử quyết định ở giai đoạn xét xử. Việc thi hành các quyết định về xử lý vật chứng phải được ghi vào biên bản.”

Theo quy định tại điểm a khoản 2 Điều 38 Bộ luật tố tụng hình sự 2003 thì Chánh án Tòa án nhân dân các cấp quyền ra quyết định xử lý vật chứng:

“2. Khi tiến hành việc giải quyết vụ án hình sự, Chánh án Tòa án có những nhiệm vụ và quyền hạn sau đây:

a) Quyết định áp dụng, thay đổi hoặc huỷ bỏ biện pháp tạm giam; quyết định xử lý vật chứng;”

Đối với trường hợp khi Hội đồng xét xử ra quyết định xử lý vật chứng tại phiên tòa, Thẩm phán chủ tọa phiên tòa không có quyền ra quyết định xử lý vật chứng mà chỉ là người đại diện Hội đồng xét xử ra quyết định trên cơ sở sự đồng thuận của các thành viên Hội đồng xét xử.

Trên đây là câu trả lời của Hệ Thống Pháp Luật Việt Nam liên quan đến yêu cầu câu hỏi của bạn. Hy vọng câu trả lời của chúng tôi sẽ hữu ích cho bạn.

Nếu có bất cứ vướng mắc gì về pháp lý mời bạn tiếp tục đặt câu hỏi. Chúng tôi luôn sẵn sàng giải đáp.

Trân trọng cảm ơn.

BBT.Hệ Thống Pháp Luật Việt nam