BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
---------

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
----------------

Hà Nội, ngày 18 tháng 05 năm 2011

Nơi nhận:
- Như Điều 3;
- Thường trực Ban CĐ TW;
- Ban Chỉ đạo xây dựng NTM các tỉnh, thành phố trực thuộc TW;
- Lưu VT.

BỘ TRƯỞNG




Cao Đức Phát

Chuyên đề số

Nội dung cơ bản

Thời lượng

1. Chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về xây dựng nông thôn mới

Cung cấp những thông tin, kiến thức cơ bản về một số chủ trương, chính sách của Đảng và nhà nước về xây dựng nông thôn mới.

Cung cấp những thông tin cơ bản về Chương trình MTQG về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2010 – 2020.

Nội dung cơ bản

1. Khái niệm về nông thôn mới, xây dựng nông thôn mới.

2. Nghị quyết số 26-NQ/TW của Hội nghị lần thứ bảy Ban chấp hành Trung ương khóa X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn.

3. Nghị quyết 24/2008/NQ-CP của Chính phủ về Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW;

4. Giới thiệu tóm tắt Chương trình xây dựng nông thôn mới theo Quyết định số 800/QĐ-TTg của TTCP

- Mục tiêu Chương trình

- Đối tượng, phạm vi thụ hưởng Chương trình

- Nhiệm vụ, nội dung cơ bản của Chương trình

- Nguyên tắc thực hiện

- Tổ chức thực hiện

5. Hệ thống văn bản quản lý, hướng dẫn triển khai thực hiện Chương trình

- Thông tư liên tịch về Hướng dẫn thực hiện Chương trình.

- Các Thông tư và các văn bản có liên quan.

- Các văn bản quản lý, hướng dẫn của địa phương

- …

- Trao đổi thảo luận.

10 tiết

2. Chức năng, nhiệm vụ của Ban Chỉ đạo các cấp và bộ máy quản lý điều hành chương trình

Cung cấp những thông tin, kiến thức cơ bản về quản lý điều hành chương trình xây dựng nông thôn mới

Nội dung cơ bản của chuyên đề:

1. Chức năng, nhiệm vụ của Ban Chỉ đạo Trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã;

2. Chức năng, nhiệm vụ của Ban Quản lý xây dựng nông thôn mới cấp xã;

3. Chức năng, nhiệm vụ của Ban Giám sát cộng đồng;

4. Chức năng, nhiệm vụ của Ban Phát triển thôn;

5. Chức năng, nhiệm vụ của Văn phòng Điều phối và cơ quan thường trực chương trình

05 tiết

3. Cơ chế huy động nguồn lực và quản lý tài chính ngân sách trong Chương trình xây dựng nông thôn mới

Cung cấp kiến thức cơ bản về huy động các nguồn lực (NSNN, các tổ chức kinh tế, tín dụng, người dân, v.v) và lập dự toán ngân sách, dự toán các công trình, dự án thuộc Chương trình xây dựng nông thôn mới ở cấp xã theo các quy định hiện hành.

Bồi dưỡng nâng cao các kỹ năng kiểm tra, giám sát thực hiện các dự toán, sử dụng kinh phí của các dự án, công trình, các nội dung thuộc Chương trình xây dựng nông thôn mới ở địa phương.

Nội dung cơ bản

- Huy động các nguồn lực cho xây dựng nông thôn mới: cơ chế huy động đối với mỗi loại nguồn;

- Nội dung, qui trình lập, thẩm định, phê duyệt dự toán ngân sách và dự toán các dự án, công trình thuộc chương trình.

- Quá trình giám sát và kiểm tra thực hiện dự án, công trình, các nội dung. Thủ tục trình duyệt dự toán, thanh quyết toán công trình, dự án thuộc Chương trình.

- Các thủ tục, quy định và căn cứ để thuyết trình và bảo vệ dự toán ngân sách trước các cơ quan có thẩm quyền và các tình huống có thể xảy ra, cách thức xử lý tình huống đã nêu và bảo vệ dự toán.

- Bài tập thực hành.

10 tiết

4. Tổ chức tuyên truyền và vận động xây dựng nông thôn mới

Cung cấp kiến thức và kỹ năng cơ bản tuyên truyền, vận động người dân và cộng đồng thực hiện xây dựng nông thôn mới.

Nội dung cơ bản:

• Tại sao phải tuyên truyền, vận động người dân thực hiện xây dựng nông thôn mới?

• Thế nào là tuyên truyền vận động?

• Vai trò làm chủ của người dân và cộng đồng trong xây dựng nông thôn mới;

• Nội dung công tác tuyên truyền, vận động toàn dân xây dựng đời sống văn hóa khu dân cư gắn với xây dựng nông thôn mới.

• Các phương pháp và kỹ năng cơ bản tuyên truyền, vận động, tập hợp người dân và cộng đồng triển khai xây dựng nông thôn mới.

• Trách nhiệm của tổ chức Đảng, chính quyền, các tổ chức chính trị xã hội ở cơ sở trong tuyên truyền, vận động người dân và cộng đồng xây dựng nông thôn mới.

Trao đổi thảo luận, bài tập tình huống.

10 tiết

5. Công tác theo dõi, báo cáo tiến độ triển khai Chương trình

Thông tin cơ bản về quy định chế độ thông tin, báo cáo tiến độ triển khai thực hiện Chương trình MTQG về xây dựng nông thôn mới.

Nội dung cơ bản

- Giới thiệu hệ thống biểu mẫu báo cáo của Chương trình.

- Các quy định cụ thể về chế độ thông tin, báo cáo thuộc Chương trình.

- Trách nhiệm của cấp cơ sở trong việc tổng hợp, xử lý số liệu báo cáo.

- Một số kỹ năng tổng hợp số liệu, quy trình báo cáo của cấp xã, thôn, bản về các nội dung triển khai, tiến độ thực hiện Chương trình.

- Bài tập thực hành.

05 tiết

6. Tham quan học tập trao đổi kinh nghiệm xây dựng nông thôn mới

Tham quan, học tập kinh nghiệm tốt của các mô hình xây dựng nông thôn mới có hiệu quả để vận dụng vào thực tế của địa phương mình.

Nội dung cơ bản

- Xác định nhu cầu, mục đích, nội dung tham quan, học tập.

- Xác định các mô hình xây dựng nông thôn mới cần tham quan học tập.

- Lập kế hoạch, tổ chức tham quan, học tập phù hợp trong và ngoài địa phương.

- Từng học viên viết báo cáo thu hoạch. Trao đổi, thảo luận để rút ra những kinh nghiệm thực tế có thể áp dụng tại địa phương mình.

- Xây dựng kế hoạch áp dụng trong thực tế tại địa phương.

01-03 ngày (không kể thời gian đi lại)

Chuyên đề số

Nội dung cơ bản

Thời lượng

1. Chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về xây dựng nông thôn mới

Cung cấp những thông tin, kiến thức cơ bản về một số chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về xây dựng nông thôn mới.

Cung cấp những thông tin cơ bản về Chương trình giai đoạn 2010 – 2020.

Nội dung cơ bản

1. Khái niệm về nông thôn mới, xây dựng nông thôn mới.

2. Nghị quyết số 26-NQ/TW của Hội nghị lần thứ bảy Ban chấp hành Trung ương khóa X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn.

3. Nghị quyết 24/2008/NQ-CP của Chính phủ về Chương trình hành động thực hiện NQ 26;

4. Giới thiệu tóm tắt Chương trình xây dựng nông thôn mới theo Quyết định số 800/QĐ-TTg của TTCP

- Mục tiêu Chương trình

- Đối tượng, phạm vi thụ hưởng Chương trình

- Nhiệm vụ, nội dung cơ bản của Chương trình:

- Nguyên tắc thực hiện.

- Tổ chức thực hiện.

5. Hệ thống văn bản quản lý, hướng dẫn triển khai thực hiện Chương trình

- Thông tư liên tịch về Hướng dẫn thực hiện Chương trình.

- Các Thông tư và các văn bản có liên quan.

- Các văn bản quản lý, hướng dẫn của địa phương

- …

- Trao đổi thảo luận.

10 tiết

2. Chức năng, nhiệm vụ của Ban Chỉ đạo các cấp và bộ máy quản lý điều hành chương trình

Cung cấp những thông tin, kiến thức cơ bản về quản lý điều hành chương trình xây dựng nông thôn mới

Nội dung cơ bản của chuyên đề:

1. Trình tự các bước triển khai Chương trình xây dựng nông thôn mới;

2. Chức năng, nhiệm vụ của Ban Chỉ đạo Trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã;

3. Chức năng, nhiệm vụ của Ban Quản lý xây dựng nông thôn mới cấp xã;

4. Chức năng, nhiệm vụ của Ban Giám sát cộng đồng;

5. Chức năng nhiệm vụ của Ban Phát triển nông thôn;

6. Chức năng, nhiệm vụ của Văn phòng Điều phối và cơ quan thường trực chương trình

7. Trao đổi, thảo luận

05 tiết

3. Cơ chế huy động nguồn lực và quản lý tài chính ngân sách trong Chương trình xây dựng nông thôn mới

Cung cấp kiến thức cơ bản về huy động các nguồn lực (NSNN, các tổ chức kinh tế, tín dụng, người dân,v.v) và lập dự toán ngân sách, dự toán các công trình, dự án thuộc Chương trình xây dựng nông thôn mới ở cấp xã theo các quy định hiện hành.

Bồi dưỡng nâng cao các kỹ năng kiểm tra, giám sát thực hiện các dự toán, sử dụng kinh phí của các dự án, công trình, các nội dung thuộc Chương trình xây dựng nông thôn mới ở địa phương.

Nội dung cơ bản

- Huy động các nguồn lực cho xây dựng nông thôn mới: cơ chế huy động đối với mỗi loại nguồn;

- Nội dung, qui trình lập, thẩm định, phê duyệt dự toán ngân sách và dự toán các dự án, công trình thuộc chương trình ở xã.

- Quá trình giám sát và kiểm tra thực hiện dự án, công trình, các nội dung ở xã. Thủ tục trình duyệt dự toán, thanh quyết toán công trình, dự án thuộc Chương trình.

- Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của cán bộ chủ chốt, cán bộ nghiệp vụ kế hoạch, tài chính cấp xã trong công tác lập dự toán, phê duyệt, thực hiện và kiểm tra thực hiện các dự án, công trình, nội dung chương trình ở xã.

- Các thủ tục, quy định và căn cứ để thuyết trình và bảo vệ dự toán ngân sách trước các cơ quan có thẩm quyền và các tình huống có thể xảy ra, cách thức xử lý tình huống đã nêu và bảo vệ dự toán.

- Bài tập thực hành.

15 tiết

4. Hướng dẫn triển khai quy hoạch xây dựng nông thôn mới

Cung cấp những kiến thức cơ bản cho cán bộ cấp huyện, nhất là cán bộ cấp xã về triển khai và quản lý quy hoạch xây dựng nông thôn mới

Nội dung cơ bản:

1. Nội dung của quy hoạch xây dựng nông thôn mới;

2. Quy trình lập, thẩm định và phê duyệt quy hoạch xây dựng nông thôn mới;

3. Quản lý quy hoạch xây dựng nông thôn mới;

4. Hồ sơ quy hoạch nông thôn mới và công bố quy hoạch nông thôn mới;

5. Vai trò của người dân và cộng đồng trong triển khai quy hoạch xây dựng nông thôn mới

6. Bài tập thực hành

10 tiết

5. Hướng dẫn xây dựng đề án nông thôn mới

Cung cấp những kiến thức cơ bản cho cán bộ cấp huyện, nhất là cán bộ cấp xã về đề án nông thôn mới cấp xã

Nội dung cơ bản

1. Nội dung của đề án xây dựng nông thôn mới cấp xã;

2. Phương pháp tiến hành;

3. Quy trình lập, thẩm định và phê duyệt đề án xây dựng nông thôn mới cấp xã;

4. Vai trò của người dân và cộng đồng trong xây dựng đề án nông thôn mới cấp xã;

5. Bài tập thực hành

05 tiết

6. Quy trình triển khai thực hiện dự án phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội thuộc Chương trình

Cung cấp kiến thức cho cán bộ huyện, nhất là cán bộ xã về triển khai, quản lý, sử dụng có hiệu quả hệ thống cơ sở hạ tầng (giao thông, thủy lợi, trường học, trạm y tế, nước sạch, trụ sở xã, nhà văn hóa,v.v) trong phát triển sản xuất và phục vụ đời sống của người dân.

Nâng cao nhận thức, trang bị các kiến thức và kỹ năng cần thiết để họ có thể đảm đương được chức năng nhiệm vụ của mình trong việc triển khai thực hiện hợp phần xây dựng cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội thuộc Chương trình.

Nội dung cơ bản

1. Quản lý nhà nước về kết cấu hạ tầng trên địa bàn xã.

- Vai trò của cơ sở hạ tầng, quy hoạch trong phát triển kinh tế - xã hội.

- Nội dung của chủ trương “Nhà nước và nhân dân cùng làm trong xây dựng, bảo dưỡng, sửa chữa cơ sở hạ tầng”.

- Những yêu cầu kỹ thuật của các công trình cơ sở hạ tầng trong sử dụng, bảo dưỡng.

- Trách nhiệm của các tổ chức, đoàn thể gia đình và cộng đồng trong quản lý, sử dụng và bảo dưỡng cơ sở hạ tầng.

2. Quản lý triển khai Dự án phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội thuộc Chương trình trên địa bàn xã.

- Tuyên truyền, phổ biến thông tin về nội dung hợp phần xây dựng cơ sở hạ tầng thuộc Chương trình xây dựng nông thôn mới cho người dân.

- Quy trình xác định các công trình cơ sở hạ tầng do Ban QL xây dựng nông thôn mới cấp xã làm chủ đầu tư thuộc Chương trình;

- Quy trình thực hiện đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn dựa vào cộng đồng.

- Quy trình xác định nhu cầu và hướng dẫn người dân, cộng đồng lựa chọn công trình, xác định thứ tự ưu tiên triển khai theo nhu cầu của họ và phù hợp với quy định của Chương trình.

- Lập kế hoạch thực hiện các dự án cơ sở hạ tầng thuộc Chương trình, bao gồm: lập đề xuất đầu tư, báo cáo kinh tế - kỹ thuật, ký kết hợp đồng cung cấp vốn…

- Quy trình tổ chức triển khai các công trình, ký hợp đồng với các đơn vị thi công để thực hiện các bước trong trình tự đầu tư và xây dựng.

- Tổ chức giám sát thi công công trình đảm bảo chất lượng, tiến độ; Nghiệm thu và bàn giao công trình; Thanh toán, quyết toán công trình và đưa vào sử dụng;

- Tổ chức người dân tham gia thực hiện dự án và huy động cộng đồng đóng góp để xây dựng công trình.

- Quy trình huy động nguồn lực, duy tu bảo dưỡng và vận hành công trình sau khi nghiệm thu dựa vào cộng đồng.

- Bài tập thực hành, thực địa.

20 tiết

7. Phát triển sản xuất và nâng cao thu nhập cho cư dân nông thôn

Cung cấp kiến thức về tổ chức, hướng dẫn thực hiện các chương trình, kế hoạch, đề án khuyến khích phát triển sản xuất và nâng cao thu nhập cho cư dân nông thôn thuộc phạm vi đầu tư thuộc Chương trình

Các biện pháp ứng dụng tiến bộ khoa học - công nghệ để phát triển sản xuất, hướng dẫn nông dân chuyển đổi cơ cấu kinh tế, cây trồng, vật nuôi.

Nội dung cơ bản

- Hướng dẫn thực hiện Dự án phát triển sản xuất và chuyển dịch cơ cấu kinh tế thuộc Chương trình.

- Vai trò của quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đai của xã trong phát triển kinh tế xã hội.

- Chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi.

- Kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi với một số cây con chủ yếu ở địa phương.

- Bảo quản, chế biến sau thu hoạch.

- Quản lý bảo vệ rừng, các công trình thủy lợi.

- Ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất trồng trọt và chăn nuôi.

- Đánh giá hiệu quả sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp.

- Tiếp cận và sử dụng vốn tín dụng phục vụ phát triển sản xuất.

- Phân tích xác định lợi thế của địa phương để chọn phương án đầu tư, chuyển dịch cơ cấu sản xuất phù hợp.

- Định hướng bảo tồn và phát triển làng nghề truyền thống theo phương châm “mỗi làng một sản phẩm”, phát triển ngành nghề nông thôn theo thế mạnh của địa phương;

- Gắn phát triển sản xuất với đào tạo nghề cho lao động nông thôn

- Tham quan mô hình và thảo luận.

10 tiết

8. Đổi mới và nâng cao hiệu quả của các hình thức tổ chức sản xuất ở nông thôn

Cung cấp những thông tin cơ bản về các hình thức tổ chức sản xuất ở nông thôn, cách thức tổ chức tiêu thụ sản phẩm, tổ chức sản xuất trên địa bàn xã, các giải pháp để nâng cao hiệu quả của các hình thức tổ chức sản xuất ở nông thôn.

Nội dung cơ bản

• Các hình thức tổ chức sản xuất ở nông thôn;

• Định hướng hình thức tổ chức sản xuất hiệu quả trong nông nghiệp, nông thôn;

• Các cơ chế, chính sách về khuyến khích sản xuất và tiêu thụ, liên kết 4 nhà… trên địa bàn xã

• Tổ chức thực hiện tiêu thụ sản phẩm trên địa bàn;

• Các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của hợp tác xã, tổ hợp tác, trang trại trong nông thôn

• Trao đổi, thảo luận, thực địa

05 tiết

9. Lập Kế hoạch có sự tham gia của người dân

Cung cấp kiến thức, kỹ năng về lập kế hoạch có sự tham gia của người dân.

Nội dung cơ bản:

• Sự cần thiết về lập kế hoạch có sự tham gia của người dân.

• Thế nào là kế hoạch có sự tham gia của người dân.

• Nội dung các bước quá trình lập kế hoạch có sự tham gia của người dân

• Các kỹ năng cơ bản trong việc tổ chức lấy ý kiến, thảo luận trong quá trình lập kế hoạch.

• Tổng hợp, phân tích các ý kiến và xây dựng văn bản trình các cấp có thẩm quyền phê duyệt.

• Thực hành các bài tập tình huống ở địa phương cụ thể.

Thảo luận, làm bài tập tình huống.

10 tiết

10. Công tác tuyên truyền, vận động thực hiện xây dựng nông thôn mới

Cung cấp kiến thức và kỹ năng cơ bản tuyên truyền, vận động người dân và cộng đồng thực hiện xây dựng nông thôn mới.

Nội dung cơ bản:

• Tại sao phải tuyên truyền, vận động người dân thực hiện xây dựng nông thôn mới?

• Thế nào là tuyên truyền vận động?

• Vai trò làm chủ của người dân và cộng đồng trong xây dựng nông thôn mới;

• Nội dung công tác tuyên truyền, vận động toàn dân xây dựng đời sống văn hóa khu dân cư gắn với xây dựng nông thôn mới;

• Tuyên truyền, vận động người dân thực hiện tốt các nội dung về văn hóa, xã hội, môi trường, chỉnh trang nhà cửa, xây dựng các công trình vệ sinh, cải tạo vườn tạp, vệ sinh khu dân cư;

• Các phương pháp và kỹ năng cơ bản tuyên truyền, vận động tập hợp người dân và cộng đồng triển khai xây dựng nông thôn mới.

• Trách nhiệm của tổ chức Đảng, chính quyền, các tổ chức chính trị xã hội ở cơ sở trong tuyên truyền, vận động người dân và cộng đồng xây dựng nông thôn mới.

Trao đổi thảo luận, bài tập tình huống.

05 tiết

11. Công tác theo dõi, báo cáo tiến độ triển khai thực hiện Chương trình

Thông tin cơ bản về quy định chế độ thông tin, báo cáo tiến độ triển khai thực hiện chương trình MTQG về xây dựng nông thôn mới.

Nội dung cơ bản

- Giới thiệu hệ thống biểu mẫu báo cáo của Chương trình.

- Các quy định cụ thể về chế độ thông tin, báo cáo thuộc Chương trình.

- Trách nhiệm của cấp cơ sở trong việc tổng hợp, xử lý số liệu báo cáo.

- Một số kỹ năng tổng hợp số liệu, quy trình báo cáo của cấp xã, thôn, bản về các nội dung triển khai, tiến độ thực hiện Chương trình.

- Bài tập thực hành.

15 tiết

12. Tham quan học tập trao đổi kinh nghiệm các mô hình xây dựng nông thôn mới có hiệu quả

Tham quan, học tập kinh nghiệm tốt của các mô hình xây dựng nông thôn mới có hiệu quả để vận dụng vào thực tế của địa phương mình.

Nội dung cơ bản

- Xác định nhu cầu, mục đích, nội dung tham quan, học tập.

- Xác định các mô hình xây dựng nông thôn mới cần tham quan học tập.

- Lập kế hoạch, tổ chức tham quan, học tập phù hợp trong và ngoài địa phương.

- Từng học viên viết báo cáo thu hoạch. Trao đổi, thảo luận để rút ra những kinh nghiệm thực tế có thể áp dụng tại địa phương mình.

- Xây dựng kế hoạch áp dụng trong thực tế tại địa phương.

1 đến 2 ngày (không kể thời gian đi lại)

TT

Đối tượng

Ngành NN và PTNT

Các ngành liên quan

Văn phòng điều phối

Ban QL xã

Ban Giám sát

Ban phát triển thôn

TỔNG CỘNG

Bình quân

Số đơn vị HC

Cả nước

1

Trung ương

200

175

25

400

2

Tỉnh

60

80

15

155

63

9,765

3

Huyện, thị xã

5

30

35

602

21,070

4

Xã

4

8

7

9

28

9,121

255,388

5

Thôn, bản

2

4

6

80,331

481,986

TỔNG CỘNG

768,584

TT

Cấp tổ chức đào tạo, bồi dưỡng

Đối tượng đào tạo

Giai đoạn 1 (2011 - 2015)

Giai đoạn 2 (2016-2020), hàng năm

2011

2012

2013

2014

2015

Tổng cộng (lượt học viên)

Số lớp

Lượt học viên

Số lớp

Lượt học viên

Số lớp

Lượt học viên

Số lớp

Lượt học viên

Số lớp

Lượt học viên

Số lớp

Lượt học viên

1

Cấp trung ương (Bộ Nông nghiệp và PTNT)

Cán bộ trung ương, cấp tỉnh, lớp điểm (huyện, xã), tiểu giáo viên

15

750

20

1,000

20

1,000

20

1,000

20

1,000

4,750

20

1,000

2

Địa phương

2.1

Cấp tỉnh

Cán bộ cấp tỉnh, cấp huyện, xã

126

6,300

158

7,875

252

12,600

252

12,600

252

12,600

51,975

252

12,600

2.2

Cấp huyện

Cán bộ cấp xã, thôn, bản

1,204

60,200

1,806

90,300

2,408

120,400

2,709

134,450

2,709

134,450

541,800

2,709

135,450

TỔNG CỘNG

1,345

67,250

1,984

99,175

2,680

134,000

2,981

149,050

2,981

149,050

598,525

2,981

149,050