BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
-------

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------

Hà Nội, ngày 06 tháng 09 năm 2022

Nơi nhận:
- Như Điều 4;
- Phó TTg TT CP Phạm Bình Minh (để b/c);
- Bộ trưởng Lê Minh Hoan (để b/c);
- Thành viên BCĐ Trung ương các chương trình MTQG;
- BCĐ các chương trình MTQG các tỉnh, TP trực thuộc TW;
- Văn phòng Điều phối NTM các tỉnh, TP trực thuộc TW;
- Sở Nông nghiệp và PTNT các tỉnh, TP trực thuộc TW;
- Lưu: VT, VPĐP. (160)

KT. BỘ TRƯỞNG
THỨ TRƯỞNG




Trần Thanh Nam

TT

Chuyên đề

Nội dung cơ bản

I

Nhóm 1. Các nội dung cơ bản về xây dựng nông thôn mới (NTM)

1

Chuyên đề 1:

Tổng quan Chương trình MTQG xây dựng NTM và các định hướng phát triển nông thôn Việt Nam giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030

- Lịch sử xây dựng nông thôn mới ở nước ta, những thành tựu và kết quả nổi bật qua từng giai đoạn;

- Những nội dung trọng tâm của Chương trình MTQG xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025;

- Quan điểm về phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn theo hướng nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh; chủ trương và chiến lược phát triển nông nghiệp, nông thôn và xây dựng NTM giai đoạn 2021-2030.

2

Chuyên đề 2:

Cơ chế quản lý và tổ chức thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025

- Các nội dung chính của Nghị định số 27/2022/NĐ-CP ngày 19/4/2022 của Chính phủ quy định cơ chế quản lý, tổ chức thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia;

- Nguyên tắc lồng ghép thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021-2025;

- Quy định về quản lý và sử dụng vốn ngân sách thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025;

- Quản lý đầu tư đối với các công trình, dự án thuộc Chương trình MTQG xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025.

3

Chuyên đề 3:

Bộ tiêu chí quốc gia xây dựng NTM các cấp và việc đánh giá, công nhận và thu hồi NTM giai đoạn 2021-2025

- Các nội dung cơ bản của Bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng NTM các cấp theo các mức độ giai đoạn 2021-2025; các điểm mới của Bộ tiêu chí giai đoạn 2021-2025 so với giai đoạn 2016-2020;

- Quan điểm, định hướng và những vấn đề cơ bản cần quan tâm trong xây dựng NTM nâng cao và NTM kiểu mẫu; một số mô hình tiêu biểu về xây dựng NTM nâng cao và NTM kiểu mẫu ở các vùng miền;

- Quy trình đánh giá, xét công nhận địa phương đạt chuẩn NTM giai đoạn 2021-2025; các điểm mới so với giai đoạn 2016-2020.

4

Chuyên đề 5:

Quy hoạch và đầu tư, xây dựng, sử dụng hạ tầng NTM

- Vai trò, vị trí của cộng đồng thôn, bản trong xây dựng NTM;

- Các nội dung trọng tâm về xây dựng NTM cấp thôn, bản ở vùng đặc biệt khó khăn;

- Các nội dung trọng tâm về xây dựng khu dân cư kiểu mẫu và xây dựng mô hình thôn thông minh ở xã NTM kiểu mẫu;

- Một số mô hình tiêu biểu và bài học kinh nghiệm về xây dựng NTM cấp thôn, bản.

5

Chuyên đề 5:

Quy hoạch và đầu tư, xây dựng, sử dụng hạ tầng NTM

- Thực trạng quy hoạch và xây dựng, sử dụng hạ tầng NTM; những quy định hiện hành liên quan về quy hoạch và xây dựng, sử dụng hạ tầng NTM;

- Những vấn đề cơ bản cần quan tâm trong công tác quy hoạch và phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội trong xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025;

- Các giải pháp để quản lý, sử dụng hiệu quả các công trình hạ tầng nông thôn có sự tham gia của cộng đồng gắn với xây dựng NTM (nhà văn hóa, chợ, công trình cấp nước tập trung, khu xử lý chất thải, đường giao thông nông thôn…);

- Chuyển giao các thành quả của xây dựng cơ sở hạ tầng NTM cho cộng đồng quản lý, khai thác và bảo dưỡng.

6

Chuyên đề 6:

Phát huy vai trò Mặt trận tổ quốc và các tổ chức đoàn thể trong xây dựng NTM

- Kết quả tham gia của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội trong thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM giai đoạn 2016-2020;

- Đánh giá vai trò giám sát, phản biện của Mặt trận tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội trong xây dựng NTM (các nội dung, hình thức và kết quả giám sát, phản biện);

- Các vấn đề liên quan đến tổ chức lấy ý kiến hài lòng của người dân trong đánh giá kết quả xây dựng NTM;

- Giải pháp phát huy hiệu quả hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội tham gia thực hiện các nhiệm vụ của Chương trình giai đoạn 2021-2025 gắn với phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng NTM” và cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng NTM, đô thị văn minh”;

- Nội dung trọng tâm trong thực hiện bình đẳng giới và phát huy vai trò của phụ nữ trong xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025.

II

Nhóm 2: Các nội dung trọng tâm trong xây dựng NTM

1

Chuyên đề 7:

Phát triển sản phẩm OCOP và các sản phẩm chủ lực của địa phương

- Vai trò của Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) trong xây dựng NTM;

- Những kết quả đạt được và những tồn tại, hạn chế trong thực hiện Chương trình OCOP giai đoạn 2017-2020;

- Một số mô hình tiêu biểu và bài học kinh nghiệm trong phát triển sản phẩm OCOP ở các địa phương;

- Những nội dung trọng tâm của Chương trình OCOP giai đoạn 2021-2025.

2

Chuyên đề 8:

Xây dựng cảnh quan và bảo vệ môi trường nông thôn

- Các khái niệm, nội dung về xây dựng cảnh quan và bảo vệ môi trường nông thôn;

- Đánh giá chung về thực trạng môi trường, các kết quả công tác BVMT trong xây dựng NTM giai đoạn 2010-2020 và các vấn đề đặt ra trong bảo vệ môi trường nông thôn giai đoạn hiện nay; các quy định và định hướng giải pháp về bảo vệ môi trường nông thôn giai đoạn 2021-2025;

- Các vấn đề về xây dựng cảnh quan nông thôn gắn với giữ gìn vệ sinh và bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa địa phương;

- Cách thức tổ chức triển khai các nội dung về xây dựng cảnh quan, thu gom và xử lý chất thải, phân loại chất thải tại hộ gia đình, xử lý chất thải hữu cơ thành phân bón,…;

- Các mô hình tiêu biểu trong xây dựng cảnh quan và bảo vệ môi trường nông thôn.

3

Chuyên đề 9:

Chuyển đổi số trong xây dựng NTM

- Chuyển đổi số trong nông nghiệp, nông thôn: thực trạng và những vấn đề đặt ra;

- Nội dung cơ bản của chương trình chuyển đổi số trong xây dựng NTM, hướng tới NTM thông minh giai đoạn 2021-2025;

- Mục đích, yêu cầu về xây dựng thí điểm xã NTM thông minh, xã thương mại điện tử.

4

Chuyên đề 10:

Phát triển nông nghiệp sinh thái gắn với kinh tế tuần hoàn và an toàn thực phẩm

- Các khái niệm liên quan đến nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp hữu cơ và kinh tế tuần hoàn; sự cần thiết phải phát triển nông nghiệp sinh thái gắn với kinh tế tuần hoàn và an toàn thực phẩm;

- Chiến lược, cơ chế, chính sách liên quan đến phát triển nông nghiệp sinh thái giai đoạn đến năm 2030;

- Một số mô hình tiêu biểu và bài học kinh nghiệm trong phát triển nông nghiệp sinh thái gắn với kinh tế tuần hoàn trên thế giới và ở Việt Nam;

- Những nội dung cơ bản cần về phát triển nông nghiệp sinh thái gắn với kinh tế tuần hoàn trong giai đoạn hiện nay.

- Thực trạng thực hiện vệ sinh an toàn thực phẩm trong sản xuất, chế biến, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp; những nội dung cơ bản cần quan tâm trong thực hiện an toàn thực phẩm gắn với xây dựng NTM giai đoạn hiện nay.

5

Chuyên đề 11:

Phát triển du lịch nông thôn trong xây dựng NTM

- Thực trạng phát triển du lịch nông thôn ở Việt Nam những năm vừa qua; tiềm năng, cơ hội và tính cấp thiết cần phát triển du lịch nông thôn ở Việt Nam;

- Nội dung trọng tâm và giải pháp thúc đẩy phát triển du lịch nông thôn ở Việt Nam thời gian tới;

- Một số mô hình tiêu biểu và bài học kinh nghiệm trong phát triển du lịch nông thôn trên thế giới và ở Việt Nam;

- Kế hoạch thực hiện Chương trình phát triển du lịch nông thôn trong xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025.

6

Chuyên đề 12:

Nâng cao chất lượng đời sống văn hoá nông thôn, bảo tồn các giá trị văn hoá truyền thống

- Các khái niệm liên quan đến văn hóa, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa;

- Quan điểm, chủ trương và quy định hiện hành liên quan đến bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa;

- Thực trạng, vai trò và tính cấp thiết của việc của phát huy các giá trị văn hóa trong phát triển kinh tế - xã hội nông thôn;

- Nội dung trọng tâm về nâng cao chất lượng đời sống văn hóa, bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống trong xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025.

7

Chuyên đề 13:

Xây dựng NTM gắn với quá trình đô thị hóa

- Mối quan hệ giữa đô thị hóa và xây dựng NTM, tác động của quá trình đô thị hóa đến khu vực nông thôn;

- Đặc điểm xây dựng NTM ở các xã ven đô (xã thuộc thị xã, thành phố), các xã quy hoạch thành đô thị hoặc các huyện quy hoạch phát triển thành thị xã/thành phố;

- Những vấn đề cần quan tâm (về hạ tầng, môi trường, dịch vụ xã hội, văn hóa…) trong xây dựng NTM gắn với quá trình đô thị hóa.

8

Chuyên đề 14:

Phát triển các hình thức liên kết theo chuỗi giá trị nông sản

- Khái niệm liên quan đến kinh tế tập thể, kinh tế hợp tác, chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị, liên kết, các hình thức liên kết theo chuỗi giá trị nông sản; phát triển sản phẩm đa giá trị…;

- Thực trạng và sự cần thiết phải liên kết nông dân, kết nối với doanh nghiệp, phát triển các hình thức liên kết theo chuỗi giá trị;

- Các quy định hiện hành liên quan đến liên kết theo chuỗi giá trị nông sản;

- Một số mô hình tiêu biểu và bài học kinh nghiệm trong liên kết theo chuỗi giá trị nông sản;

- Những nội dung cơ bản cần quan tâm trong phát triển các hình thức liên kết theo chuỗi giá trị nông sản trong giai đoạn hiện nay.

9

Chuyên đề 15:

Giữ gìn an ninh trật tự và cuộc sống bình yên cho nông thôn

- Kết quả thực hiện tiêu chí an ninh trật tự trong xây dựng nông thôn trên địa bàn, giai đoạn 2016-2020 và những vấn đề đặt ra về công tác giữ gìn an ninh trật tự nông thôn trong giai đoạn mới;

- Những nội dung trọng tâm trong Chương trình nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện tiêu chí an ninh, trật tự trong xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025;

- Các giải pháp phát huy vai trò của cộng đồng tham gia giữ gìn an ninh trật tự và đảm bảo cuộc sống bình yên cho nông thôn.

IV

Nhóm 3: Nghiệp vụ, kỹ năng xây dựng NTM

1

Chuyên đề 16:

Thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp

- Quan niệm, khái niệm, nhận thức liên quan đến tư duy sản xuất nông nghiệp và tư duy kinh tế nông nghiệp;

- Những nội dung cơ bản cần quan tâm để thực hiện tư duy kinh tế nông nghiệp trong giai đoạn hiện nay;

- Giải pháp để thúc đẩy việc chuyển đổi tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp.

2

Chuyên đề 17:

Vai trò và phẩm chất cần thiết của người dân trong xây dựng NTM

- Vai trò chủ thể của người dân trong xây dựng NTM;

- Những phẩm chất cần thiết và môi trường ảnh hưởng đến phẩm chất cần thiết của người dân nông thôn trong xây dựng NTM;

- Một số bài học kinh nghiệm trong phát huy vai trò chủ thể của người dân trong xây dựng NTM;

- Nội dung, giải pháp phát huy vai trò của người dân trong xây dựng NTM.

3

Chuyên đề 18:

Công tác theo dõi - đánh giá và chuẩn bị báo cáo về xây dựng NTM có sự tham gia của người dân

- Khái niệm, nội dung của theo dõi - đánh giá;

- Vai trò tham gia của người dân trong quá trình theo dõi - đánh giá;

- Quy trình thực hiện theo dõi - đánh giá dự án xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển sản xuất...;

- Bộ chỉ số theo dõi - đánh giá thực hiện Chương trình;

- Hệ thống các biểu mẫu thu thập thông tin, báo cáo kết quả xây dựng NTM trên địa bàn xã, huyện, tỉnh;

- Kỹ năng thu thập, tổng hợp, xử lý, phân tích, cập nhật thông tin, dữ liệu và viết báo cáo;

- Phát huy vai trò Mặt trận tổ quốc và các tổ chức đoàn thể trong theo dõi, đánh giá kết quả xây dựng NTM.

4

Chuyên đề 19:

Kỹ năng lãnh đạo cộng đồng

- Tổng quan về lãnh đạo, quản lý và lãnh đạo cộng đồng;

- Vai trò, chức năng, nhiệm vụ của Ban phát triển thôn trong xây dựng NTM;

- Những phẩm chất, tác phong cần thiết của người lãnh đạo cộng đồng;

- Một số kỹ năng lãnh đạo cộng đồng: thúc đẩy sự tham gia; tạo ảnh hưởng đến cá nhân và nhóm; tạo sự đồng thuận…;

- Phương pháp lập, thực hiện kế hoạch và theo dõi, đánh giá các hoạt động phát triển cộng đồng có sự tham gia của người dân.