THÔNG BÁO

KẾT LUẬN CỦA PHÓ THỦ TƯỚNG TRƯƠNG HÒA BÌNH TẠI BUỔI LÀM VIỆC VỚI BỘ TƯ PHÁP

Ngày 16 tháng 6 năm 2016, tại trụ sở Bộ Tư pháp, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình đã đến thăm và làm việc với cán bộ chủ chốt Bộ Tư pháp về công tác tư pháp nhiệm kỳ 2011-2015 và 6 tháng đầu năm 2016. Tham dự buổi làm việc có lãnh đạo các Bộ, cơ quan: Ban Nội chính Trung ương, Ủy ban Tư pháp của Quốc hội, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao, Văn phòng Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Bộ Nội vụ, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, Liên đoàn Luật sư Việt Nam, Hội luật gia Việt Nam. Sau khi nghe lãnh đạo Bộ Tư pháp báo cáo kết quả công tác nhiệm kỳ 2011-2015 và 6 tháng đầu năm 2016, nhiệm vụ trọng tâm, giải pháp chủ yếu công tác 6 tháng cuối năm 2016, ý kiến của lãnh đạo các Bộ, cơ quan, tổ chức tham dự buổi làm việc, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình kết luận như sau:

1. Kết quả công tác tư pháp

Bộ Tư pháp đã chủ động, tích cực triển khai đồng bộ, có trọng tâm các nhiệm vụ công tác tư pháp trong nhiệm kỳ 2011-2015 và 6 tháng đầu năm 2016, đã bám sát các quan điểm, đường lối của Đảng và sự chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, hoàn thành xuất sắc nhiều nhiệm vụ, nhất là nhiệm vụ cải cách thể chế, góp phần quan trọng vào xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, nổi bật trên các mặt sau:

Thứ nhất, đã chủ động tham mưu, giúp Quốc hội, Chính phủ xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật, làm tốt vai trò là cơ quan đầu mối tổng kết, xây dựng và triển khai thi hành Hiến pháp năm 2013, chú trọng thực hiện xây dựng và hoàn thiện luật, pháp lệnh triển khai thi hành Hiến pháp. Phối hợp với các Bộ, cơ quan liên quan tham mưu giúp Chính phủ chủ trì, phối hợp, chỉnh lý, trình Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội thông qua nhiều dự án luật, pháp lệnh, nghị quyết. Qua đó, hoàn thiện hệ thống pháp luật theo hướng minh bạch hơn, tạo môi trường pháp lý bình đẳng, thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước về cải cách hành chính, cải cách tư pháp.

Thứ hai, Bộ Tư pháp tham mưu, giúp Chính phủ trong việc thẩm định tính hợp hiến, hợp pháp của các dự thảo văn bản quy phạm pháp luật, gắn với công tác kiểm soát thủ tục hành chính, kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật và theo dõi thi hành pháp luật, chú trọng tính dự báo của chính sách, kiểm soát chặt chẽ tính thống nhất, đồng bộ, khả thi của hệ thống pháp luật. Trong thời gian gần đây, Bộ Tư pháp đã chủ động, kịp thời phối hợp với Văn phòng Chính phủ, các Bộ, ngành giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết các Luật, Pháp lệnh có hiệu lực từ ngày 01 tháng 7 năm 2016 và các Nghị định quy định điều kiện đầu tư kinh doanh thi hành Luật đầu tư, Luật doanh nghiệp bảo đảm tiến độ, chất lượng, không để xảy ra khoảng trống pháp lý trong hệ thống pháp luật.

Thứ ba, Bộ Tư pháp đã đổi mới phương thức quản lý trong công tác quản lý Nhà nước, đạt một số chỉ tiêu thi hành án dân sự cao hơn so với năm trước; công tác bổ trợ tư pháp, hành chính tư pháp có nhiều đổi mới; các tổ chức hành nghề luật sư, công chứng, hoạt động giám định tư pháp phát triển, từng bước đáp ứng nhu cầu của xã hội và yêu cầu của hoạt động tố tụng, bảo đảm quyền lợi hợp pháp của các tổ chức, cá nhân.

Thứ tư, đạt được kết quả bước đầu khả quan trong công tác tổ chức xây dựng ngành về các lĩnh vực mới được giao như: theo dõi thi hành pháp luật, lý lịch tư pháp, bồi thường nhà nước, quản lý xử lý vi phạm hành chính, kiểm soát thủ tục hành chính, đại diện pháp lý cho Chính phủ trong việc giải quyết các tranh chấp quốc tế về đầu tư, thương mại. Công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ và quy hoạch, xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý được chú trọng. Việc triển khai các Đề án xây dựng Trường Đại học Luật Hà Nội thành trường trọng điểm đào tạo cán bộ về pháp luật, Học viện Tư pháp thành trung tâm lớn đào tạo các chức danh tư pháp được khẩn trương thực hiện.

2. Một số tồn tại, hạn chế

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác tư pháp thời gian qua vẫn còn một số tồn tại hạn chế, tham mưu chưa kịp thời, đầy đủ cho Chính phủ các giải pháp đồng bộ khắc phục tình trạng hệ thống pháp luật còn phức tạp, nhiều tầng nấc; tiến độ một số dự án chưa đạt yêu cầu, chất lượng một số văn bản quy phạm pháp luật chưa được bảo đảm; chưa đạt được một số chỉ tiêu theo yêu cầu của Quốc hội và quan tâm của dư luận về tiềm ẩn tiêu cực trong các lĩnh vực như: thi hành án dân sự, luật sư, bổ trợ tư pháp, công chứng, chứng thực, hộ tịch, lý lịch tư pháp, con nuôi, kết hôn có yếu tố nước ngoài, đấu giá tài sản... Bộ Tư pháp cần nghiên cứu đánh giá, rút ra bài học kinh nghiệm trong công tác xây dựng pháp luật và quản lý nhà nước thuộc phạm vi được giao.

3. Định hướng công tác tư pháp

Bộ Tư pháp cần nghiên cứu xây dựng chiến lược, kế hoạch hành động nhằm cụ thể hóa chủ trương của Đảng, Chính phủ về đẩy mạnh việc hoàn thiện pháp luật gắn với tổ chức thi hành pháp luật nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả của Nhà nước pháp quyền, thực hiện mục tiêu Chính phủ kiến tạo phát triển và phục vụ nhân dân, xác định rõ xây dựng và hoàn thiện thể chế gắn với thi hành pháp luật là nhiệm vụ trọng tâm, ưu tiên hàng đầu, là khâu đột phá để giải phóng và phát huy mạnh mẽ các nguồn lực cho phát triển đất nước.

Đặc biệt, cần nghiên cứu tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật để quản trị đất nước bằng pháp luật; tiếp tục đổi mới công tác xây dựng pháp luật và cải cách tư pháp theo yêu cầu và các nguyên tắc của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa gắn với cải cách và xây dựng nền hành chính hiện đại; bảo đảm quyền con người, quyền công dân gắn với thực hiện trách nhiệm, nghĩa vụ; tôn trọng kỷ cương pháp luật trên các lĩnh vực; tập trung tháo gỡ các rào cản, khó khăn, vướng mắc trong đầu tư, kinh doanh, đáp ứng yêu cầu của nhân dân, để thể chế thực sự trở thành động lực quan trọng nhất cho sự phát triển đất nước.

Cần chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức có đủ phẩm chất, đạo đức, tự trọng, có lương tâm nghề nghiệp, có tinh thần phục vụ nhân dân, có kiến thức sâu rộng, bao gồm cả kiến thức luật pháp quốc tế, tinh thông về nghề nghiệp, đáp ứng yêu cầu thực thi nhiệm vụ trên các lĩnh vực công tác tư pháp - một lĩnh vực rất nhạy cảm, liên quan trực tiếp đến quyền con người, quyền công dân. Triển khai nghiên cứu xây dựng lộ trình phù hợp trong việc xã hội hóa một số dịch vụ công trong lĩnh vực tư pháp phù hợp với đường lối, chủ trương của Đảng, bảo đảm vai trò quản lý và giám sát của Nhà nước.

4. Nhiệm vụ trọng tâm công tác tư pháp

Một là, Bộ Tư pháp cần chủ động hơn nữa trong việc tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ các giải pháp nâng cao chất lượng thể chế; thực hiện nghiêm Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh đã được Quốc hội thông qua; thường xuyên theo dõi, đôn đốc các Bộ, cơ quan thực hiện đúng tiến độ xây dựng các dự án, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật, khắc phục triệt để tình trạng nợ đọng văn bản quy định chi tiết.

Tập trung nguồn lực thực hiện tốt các nhiệm vụ trọng tâm theo kế hoạch công tác năm 2016 đúng tiến độ, bảo đảm chất lượng như: Luật đấu giá tài sản, Luật Trợ giúp pháp lý (sửa đổi), Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước (sửa đổi) và các văn bản, đề án trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Tiếp tục nghiên cứu đề xuất xây dựng dự án Luật thi hành án hành chính vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội, thực hiện đúng các thủ tục theo quy định của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật, trong đó xác định rõ phạm vi, thẩm quyền và trình tự thủ tục, đánh giá tác động của chính sách, bảo đảm tính khả thi, đồng bộ của hệ thống pháp luật. Riêng việc đăng ký dự án Luật đăng ký tài sản vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh cần cân nhắc kỹ, báo cáo trực tiếp với Phó Thủ tướng phụ trách lĩnh vực công tác cho ý kiến về nội dung để báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Hai là, chủ động tham mưu, giúp Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xây dựng kế hoạch, lộ trình phù hợp để chuyển hướng chỉ đạo chiến lược từ xây dựng và hoàn thiện pháp luật sang trọng tâm là tiếp tục xây dựng và hoàn thiện pháp luật gắn với tổ chức thực thi pháp luật. Có các biện pháp tổ chức thi hành tốt Luật hộ tịch, Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật; chuẩn bị các điều kiện cần thiết để thực hiện có hiệu quả các đạo luật quan trọng mang tính cải cách, tác động trực tiếp đến đời sống kinh tế - xã hội như Bộ luật dân sự (sửa đổi), Bộ luật Hình sự (sửa đổi), bảo đảm đồng bộ với các đạo luật về tố tụng. Riêng đối với Bộ luật Hình sự do có những sai sót nên phải tập trung lực lượng nghiên cứu, chủ trì phối hợp với các Bộ, ngành tiến hành rà soát sửa chữa những sai sót mà các cơ quan, tổ chức và báo chí đã phát hiện và trình Quốc hội xem xét.

Ba là, tập trung các nguồn lực để hoàn thành các chỉ tiêu của Quốc hội về thi hành án dân sự, có kế hoạch, giải pháp xử lý dứt điểm các vụ việc trọng điểm, phức tạp, kéo dài, đặc biệt là các vụ án tham nhũng, các vụ việc có liên quan đến tín dụng, ngân hàng, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp, thu hồi triệt để tài sản tham nhũng mà có để xung công quỹ, thực hiện đầy đủ các cam kết quốc tế về phòng chống tham nhũng; soạn thảo, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị về tăng cường công tác thi hành án dân sự.

Bốn là, nâng cao hơn nữa hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực hành chính tư pháp, có lộ trình phù hợp phát triển các dịch vụ công trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp, trợ giúp pháp lý theo hướng xã hội hóa, khuyến khích tạo điều kiện phát triển dịch vụ này, không thực hiện các dịch vụ công theo nhiệm vụ của chức danh tư pháp để áp dụng các biện pháp hạn chế quyền con người, quyền công dân; phân biệt quản lý luật sư với bổ trợ tư pháp, nâng cao vai trò của luật sư là chủ thể tham gia quá trình tố tụng góp phần bảo vệ công lý, bảo đảm phù hợp với Hiến pháp và pháp luật; phối hợp với Liên đoàn luật sư Việt Nam kiện toàn tổ chức bộ máy, nhân sự.

Năm là, tập trung chỉ đạo và có biện pháp hiệu quả thực hiện Đề án xây dựng Trường Đại học Luật Hà Nội thành trường trọng điểm đào tạo cán bộ pháp luật và xây dựng Học viện Tư pháp thành trung tâm lớn đào tạo các chức danh tư pháp như Nghị quyết số 49-NQ/TW đã đề ra. Học viện Tư pháp tập trung đào tạo các chức danh chấp hành viên, công chứng viên, quản tài viên, thừa phát lại, giám định viên tư pháp, tránh chồng chéo, lãng phí nguồn lực đào tạo; nghiên cứu mở rộng đào tạo các chuyên viên về xây dựng và thẩm định văn bản quy phạm pháp luật cho các Bộ, ngành, cơ quan, tổ chức có nhu cầu. Phát huy vai trò của 05 Trường Trung cấp Luật trong việc đào tạo nghề cho các chức danh tư pháp, hành chính ở cơ sở.

Sáu là, tập trung triển khai các nhiệm vụ, giải pháp về cải cách thủ tục hành chính, kiểm soát thủ tục hành chính đã được nêu trong Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII và các Nghị quyết của Chính phủ nhằm cải thiện môi trường kinh doanh, thu hút đầu tư; tích cực thực hiện chủ trương của Chính phủ về xây dựng Chính phủ điện tử; tập trung ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin gắn với cải tiến chế độ báo cáo, thống kê trong công tác chỉ đạo điều hành trong lĩnh vực công tác tư pháp.

Bảy là, Bộ Tư pháp cần xây dựng đội ngũ cán bộ tư pháp có trình độ chuyên môn cao, có khả năng tham gia xử lý các vấn đề pháp lý quốc tế, chủ động đề xuất với Chính phủ, các Bộ, ngành giải quyết về những vấn đề pháp lý phát sinh trong đàm phán, ký kết và thực hiện điều ước quốc tế; tiếp tục rà soát, đề xuất hoàn thiện hệ thống pháp luật, phù hợp với các cam kết của Việt Nam trong Hiệp định thương mại tự do với Liên minh Châu Âu (EVFTA) và Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP). Xây dựng đội ngũ cán bộ có kỹ năng tốt, kiến thức toàn diện về xây dựng văn bản quy phạm pháp luật. Bộ Tư pháp cần phối hợp với Bộ Ngoại giao, Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao trong công tác đào tạo đội ngũ cán bộ có trình độ cao, chuyên sâu về công pháp, tư pháp quốc tế để tham gia các vụ việc tố tụng, kể cả các vụ việc về công pháp, các vụ kiện quốc tế.

5. Về một số đề nghị của Bộ Tư pháp

Đề nghị Văn phòng Trung ương Đảng, các Ban của Đảng tăng cường theo dõi, phối hợp với các Bộ, cơ quan đề xuất với cơ quan có thẩm quyền chỉ đạo kịp thời việc triển khai các nhiệm vụ của Bộ Tư pháp.

Đề nghị các cơ quan của Quốc hội, đặc biệt là Ủy ban Tư pháp và Ủy ban Pháp luật của Quốc hội tăng cường giám sát, phối hợp hoạt động với Bộ Tư pháp, nhất là công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật.

Đề nghị Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, các Bộ, cơ quan ngang Bộ, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trong phạm vi thẩm quyền và trách nhiệm của mình thường xuyên quan tâm, chủ động phối hợp với Bộ Tư pháp trong việc xem xét, giải quyết những kiến nghị, đề xuất cụ thể của Bộ Tư pháp nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, bất cập trong tổ chức và hoạt động của ngành Tư pháp.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính nghiên cứu, quan tâm bố trí nguồn vốn cho các dự án mà Bộ Tư pháp đang triển khai để bảo đảm chất lượng, tiến độ, nhất là dự án đầu tư xây dựng Cơ sở II trường Đại học Luật Hà Nội tại thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh; bố trí trụ sở làm việc cho Tổng cục Thi hành án dân sự, bổ sung vốn đầu tư công trung hạn cho Bộ Tư pháp để xây dựng kho vật chứng của cơ quan Thi hành án dân sự; ưu tiên xác định hạng mục và bố trí nguồn vốn đầu tư trung hạn để xây dựng và triển khai Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử; kinh phí phổ biến giáo dục pháp luật cho các địa phương chưa tự cân đối được, về các cơ sở dữ liệu điện tử, cần cân nhắc tính liên thông, kết nối các cơ sở dữ liệu của các Bộ, ngành đang xây dựng, hạn chế đầu tư vào hạng mục có thể sử dụng chung, tránh lãng phí.

Bộ Nội vụ phối hợp chặt chẽ với Bộ Tư pháp trong công tác kiện toàn tổ chức bộ máy và biên chế; chuẩn hóa đội ngũ cán bộ Phòng Tư pháp và công chức Tư pháp - Hộ tịch cấp xã theo đúng quy định của Luật Hộ tịch; nghiên cứu các giải pháp khả thi kiện toàn tổ chức pháp chế.

Bộ Tư pháp, Sở Tư pháp và tổ chức pháp chế các Bộ, ngành, địa phương tập trung xây dựng ngành tư pháp và các cơ quan pháp chế trong sạch, vững mạnh, hết lòng phục vụ nhân dân với tinh thần “phụng công, thủ pháp, chí công, vô tư” và quán triệt chủ trương “kiến tạo và phục vụ” của Chính phủ, lấy sự hài lòng của doanh nghiệp, người dân là thước đo hiệu quả hoạt động, xác định nhiệm vụ xây dựng và hoàn thiện thể chế là nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu, gắn liền với tổ chức thi hành pháp luật, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trên các lĩnh vực hoạt động hành chính, tư pháp.

Văn phòng Chính phủ thông báo để Bộ Tư pháp, các Bộ và cơ quan liên quan biết, thực hiện./.