Xác định lối đi chung, diện tích lối đi chung

Điều 171 Luật đất đai 2013 quy định:

1. Quyền sử dụng hạn chế đối với thửa đất liền kề bao gồm quyền về lối đi; cấp, thoát nước; tưới nước, tiêu nước trong canh tác; cấp khí ga; đường dây tải điện, thông tin liên lạc và các nhu cầu cần thiết khác một cách hợp lý trên thửa đất liền kề.

2. Việc xác lập quyền sử dụng hạn chế đối với thửa đất liền kề thực hiện theo quy định của pháp luật dân sự và phải thực hiện đăng ký theo quy định tại Điều 95 của Luật này.”

Để khai thác, sử dụng đất đúng mục đích thì lối đi ra vào ra vào thửa đất là rất cần thiết. Do đó, trong trường hợp của bạn, nếu chứng minh lối đi tự mở trên bờ ao là hợp lý và cần thiết cho việc sử dụng đất thì việc xây dựng cửa và làm lối đi trên diện tích đất ao của bạn là không vi phạm pháp luật. Do đó, bạn có quyền sử dụng ổn định lối đi trên nếu không xâm phạm đến quyền lợi của những người sử dụng đất liền kề.

Về việc các hộ dân xung quanh yêu cầu sử dụng lối đi chung với gia đình bạn là hợp lý bởi như đã phân tích ở trên, mọi người sử dụng đất đều có quyền có lối đi ra vào thửa đất của mình. Lối đi gia đình bạn xây dựng trên đất không thuộc quyền sở hữu của gia đình nên các hộ dân khác có quyền sử dụng mà không cần xin phép.

Ngay cả trong trường hợp bạn mua lại phần diện tích lối ngõ đó thì những hộ gia đình sử dụng đất liền kề vẫn có quyền sử dụng lối đi đó nếu chứng minh được mình thuộc trường hợp quy định tại Điều 254 Bộ luật dân sự 2015:

Điều 254 Bộ luật dân sự 2015 cũng quy định về vấn đề lối đi như sau:

“Điều 254. Quyền về lối đi qua

Lối đi được mở trên bất động sản liền kề nào mà được coi là thuận tiện và hợp lý nhất, có tính đến đặc điểm cụ thể của địa điểm, lợi ích của bất động sản bị vây bọc và thiệt hại gây ra là ít nhất cho bất động sản có mở lối đi.

Chủ sở hữu bất động sản hưởng quyền về lối đi qua phải đền bù cho chủ sở hữu bất động sản chịu hưởng quyền, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

2. Vị trí, giới hạn chiều dài, chiều rộng, chiều cao của lối đi do các bên thỏa thuận, bảo đảm thuận tiện cho việc đi lại và ít gây phiền hà cho các bên; nếu có tranh chấp về lối đi thì có quyền yêu cầu Tòa án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác xác định.

3. Trường hợp bất động sản được chia thành nhiều phần cho các chủ sở hữu, chủ sử dụng khác nhau thì khi chia phải dành lối đi cần thiết cho người phía trong theo quy định tại khoản 2 Điều này mà không có đền bù.”

Thứ hai, về việc các hộ gia đình xây dựng công trình trên đất nông nghiệp.

Khoản 1 Điều 170 Luật đất đai 2013 quy định về nghĩa vụ chung của người sử dụng đất như sau: “1. Sử dụng đất đúng mục đích, đúng ranh giới thửa đất, đúng quy định về sử dụng độ sâu trong lòng đất và chiều cao trên không, bảo vệ các công trình công cộng trong lòng đất và tuân theo các quy định khác của pháp luật có liên quan.” 

Các loại đất nông nghiệp được quy định tại khoản 1 Điều 10 Luật đất đai 2013 bao gồm:

“1. Nhóm đất nông nghiệp bao gồm các loại đất sau đây:

a) Đất trồng cây hàng năm gồm đất trồng lúa và đất trồng cây hàng năm khác;

b) Đất trồng cây lâu năm;

c) Đất rừng sản xuất;

d) Đất rừng phòng hộ;

đ) Đất rừng đặc dụng;

e) Đất nuôi trồng thủy sản;

g) Đất làm muối;

h) Đất nông nghiệp khác gồm đất sử dụng để xây dựng nhà kính và các loại nhà khác phục vụ mục đích trồng trọt, kể cả các hình thức trồng trọt không trực tiếp trên đất; xây dựng chuồng trại chăn nuôi gia súc, gia cầm và các loại động vật khác được pháp luật cho phép; đất trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản cho mục đích học tập, nghiên cứu thí nghiệm; đất ươm tạo cây giống, con giống và đất trồng hoa, cây cảnh;”

Như vậy, về nguyên tắc thì sẽ không được xây dựng nhà ở, công trình kiên cố trên đất nông nghiệp. Trong trường hợp của bạn, nếu các hộ gia đình chỉ xây dựng tường bao để trồng cây, xây nhà để ở tạm và chăn nuôi thì vẫn sử dụng đất đúng mục đích và không phải thay đổi hiện trạng đất nên không vi phạm quy định của pháp luật.

Trên đây là câu trả lời của Hệ Thống Pháp Luật Việt Nam liên quan đến yêu cầu câu hỏi của bạn. Hy vọng câu trả lời của chúng tôi sẽ hữu ích cho bạn.

Nếu có bất cứ vướng mắc gì về pháp lý mời bạn tiếp tục đặt câu hỏi. Chúng tôi luôn sẵn sàng giải đáp.

Trân trọng cảm ơn.

BBT.Hệ Thống Pháp Luật Việt nam