c) Xanh hóa lối sống và thúc đẩy tiêu dùng bền vững

Xây dựng lối sống xanh kết hợp với nếp sống đẹp truyền thống để tạo nên đời sống chất lượng cao hòa hợp với thiên nhiên. Thực hiện đô thị hóa, xây dựng nông thôn mới đảm bảo các mục tiêu tăng trưởng xanh, bền vững; tạo lập văn hóa tiêu dùng bền vững trong bối cảnh hội nhập với thế giới.

Mục tiêu đến năm 2030: Tỷ lệ chất thải sinh hoạt đô thị được thu gom, xử lý đảm bảo tiêu chuẩn, quy chuẩn theo quy định đạt 98,5%; tỷ lệ nước thải đô thị được thu gom và xử lý đảm bảo tiêu chuẩn, quy chuẩn theo quy định đạt 50% đối với đô thị loại II trở lên và 20% đối với các loại đô thị còn lại; tỷ lệ mua sắm công xanh trong tổng mua sắm công đạt ít nhất 35%; từng bước thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ phát triển đô thị tăng trưởng xanh theo hướng thông minh, bền vững, đồng bộ với Quy hoạch tỉnh Trà Vinh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Mục tiêu đến năm 2050: Tỷ lệ chất thải rắn sinh được thu gom, xử lý đạt tiêu chuẩn, quy chuẩn quốc gia đạt 100%, trong đó, hạn chế tối đa việc chôn lấp chất thải rắn hữu cơ, chất thải có thể tái chế; 100% các đô thị được xây dựng đồng bộ và hoàn thiện hệ thống thoát nước, xóa bỏ tình trạng ngập úng tại các đô thị và 100% nước thải được xử lý phải đảm bảo quy chuẩn kỹ thuật trước khi xả ra nguồn tiếp nhận; tỷ lệ đảm nhận của vận tải hành khách công cộng tại đô thị loại I (dự kiến thành phố Trà Vinh) đạt 10%; tỷ lệ xe buýt sử dụng năng lượng sạch tại đô thị loại I đạt 100% số lượng xe buýt đầu tư mới; tỷ lệ mua sắm công xanh trong tổng mua sắm công đạt ít nhất 50%. Tiếp tục duy trì các nhiệm vụ phát triển đô thị tăng trưởng xanh theo hướng thông minh, bền vững, đồng bộ với Quy hoạch tỉnh Trà Vinh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

d) Xanh hóa quá trình chuyển đổi trên nguyên tắc bình đẳng, bao trùm, nâng cao năng lực chống chịu

Nâng cao chất lượng cuộc sống và khả năng chống chịu của người dân với biến đổi khí hậu, đảm bảo bình đẳng về điều kiện, cơ hội phát huy năng lực và thụ hưởng thành quả của sự phát triển, không để ai bị bỏ lại phía sau trong quá trình chuyển đổi xanh.

Mục tiêu đến năm 2030: Chỉ số phát triển con người (HDI) đạt trên 0,75; xây dựng và triển khai Kế hoạch quản lý chất lượng môi trường không khí cấp tỉnh; tỷ lệ dân số được sử dụng nước sạch, đạt chuẩn theo quy định của Bộ Y tế đạt 100% (bao gồm dân số thành thị và nông thôn).

Mục tiêu đến năm 2050: Chỉ số phát triển con người (HDI) đạt trên 0,8. Duy trì tỷ lệ dân số được sử dụng nước sạch, đạt chuẩn theo quy định của Bộ Y tế đạt 100% (bao gồm dân số thành thị và nông thôn).

(Đính kèm Phụ lục I - Một số mục tiêu cụ thể)

III. NHIỆM VỤ, GIẢI PHÁP

1. Nhiệm vụ: Các sở, ban, ngành và Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố chủ động cập nhật các văn bản về tăng trưởng xanh theo ngành, lĩnh vực, địa phương quản lý và tập trung triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ nêu tại Phụ lục II kèm theo Kế hoạch này.

2. Giải pháp:

a) Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước gắn với mục tiêu tăng trưởng xanh: Sở Kế hoạch và Đầu tư, các sở, ban, ngành và địa phương chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan rà soát, tích hợp các mục tiêu, nội dung về tăng trưởng xanh vào quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, các ngành, lĩnh vực, địa phương phù hợp với tình hình thực tế nhằm phát triển xanh, giảm phát thải khí nhà kính, nâng cao khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu và thiên tai.

b) Tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về tăng trưởng xanh: Tổ chức tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức của công chức, viên chức, doanh nghiệp và người dân về vai trò, ý nghĩa và định hướng về tăng trưởng xanh; phổ biến, khuyến khích các lối sống xanh, tiêu dùng xanh (ủng hộ các sản phẩm dán nhãn xanh, sinh thái, hạn chế rác thải nhựa, giảm thiểu sử dụng túi nilon, các sản phẩm nhựa dùng 1 lần,...), sử dụng hiệu quả, tiết kiệm năng lượng và tài nguyên, giảm phát thải khí nhà kính. Phát huy vai trò của các tổ chức chính trị, các tổ chức chính trị - xã hội, các đoàn thể, các cơ quan trong tuyên truyền vận động sử dụng năng lượng, tài nguyên tiết kiệm và hiệu quả, sử dụng năng lượng sạch, năng lượng tái tạo, nhằm nâng cao nhận thức của Nhân dân, cộng đồng về tăng trưởng xanh.

c) Phát triển nguồn nhân lực và việc làm xanh

- Sở Lao động - Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan nghiên cứu, tham mưu, đề xuất phát triển nguồn nhân lực cho các ngành nghề xanh, tạo việc làm xanh.

- Nghiên cứu, tích hợp các nội dung tăng trưởng xanh vào chương trình, hoạt động giáo dục ở các cấp học; ưu tiên đầu tư cơ sở vật chất trường học theo các tiêu chuẩn, tiêu chí xanh để phục vụ cho công tác đào tạo, giảng dạy.

d) Huy động nguồn lực tài chính và thúc đẩy đầu tư cho tăng trưởng xanh: Huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực thực hiện các nhiệm vụ tăng trưởng xanh; thu hút đầu tư, hỗ trợ kỹ thuật thực hiện tăng trưởng xanh, chuyển đổi xanh; khuyến khích các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân triển khai các hoạt động sản xuất, kinh doanh theo hướng tăng trưởng xanh (ứng dụng công nghệ mới, công nghệ sạch, hiện đại, phát thải thấp, sử dụng hiệu quả tài nguyên...). Tiếp tục cải thiện, tạo môi trường đầu tư thuận lợi để thu hút các dự án sản xuất xanh, các dự án theo hướng kinh tế tuần hoàn; triển khai các quy định về phát triển thị trường các-bon.

e) Về khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo

- Thực hiện tốt việc thẩm định các dự án đầu tư nhằm ngăn chặn, loại bỏ các công nghệ, thiết bị lạc hậu đầu tư trên địa bàn tỉnh; nâng cao hiệu quả của các đề tài, dự án khoa học và công nghệ; đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao công nghệ mới, công nghệ tiên tiến, công nghệ sạch, phát thải thấp, thân thiện với môi trường, nâng cao năng lực phòng, chống thiên tai,... Triển khai các chương trình chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ số, công nghệ thông tin vào hoạt động tăng trưởng xanh; xây dựng chính quyền điện tử các cấp.

- Tham gia các hoạt động học tập kinh nghiệm, nâng cao năng lực và tranh thủ sự hỗ trợ của các Bộ, ngành Trung ương để tham gia các hoạt động, các chương trình hợp tác quốc tế về tăng trưởng xanh.

g) Giải pháp một số ngành, lĩnh vực

- Năng lượng: Triển khai thực hiện sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả; thu hút đầu tư phát triển năng lượng mới, năng lượng tái tạo (điện mặt trời, điện gió) trên địa bàn tỉnh, khuyến khích, thúc đẩy sử dụng năng lượng mới, năng lượng tái tạo trong sản xuất, kinh doanh và sinh hoạt trên địa bàn tỉnh.

- Công nghiệp:

+ Thu hút đầu tư, phát triển các ngành sản xuất xanh, hạn chế các ngành phát sinh chất thải lớn, gây ô nhiễm, suy thoái môi trường; tuyên truyền, phổ biến về tăng trưởng xanh để người dân, doanh nghiệp thực hiện sản xuất sạch, thân thiện với môi trường, hướng đến sản xuất, tiêu dùng các sản phẩm xanh.

+ Thu hút đầu tư phát triển các làng nghề, khu công nghiệp, khu kinh tế sinh thái, bền vững, áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn; nghiên cứu, ứng dụng khoa học, công nghệ trong sản xuất nhằm sử dụng tiết kiệm tài nguyên, giảm phát thải, nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng, giảm tiêu hao năng lượng trong quá trình sản xuất hướng đến mục tiêu tăng trưởng xanh.

- Giao thông vận tải, logistics

+ Tiếp tục đầu tư hoàn thiện hệ thống hạ tầng giao thông vận tải theo hướng hiện đại, kết nối và đa mục tiêu, nâng cao khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu, thiên tai; đồng bộ hạ tầng giao thông và dịch vụ vận tải với mục tiêu phát triển ngành dịch vụ logistics theo hướng xanh.

+ Phát triển giao thông công cộng, phương tiện giao thông vận tải sử dụng năng lượng sạch, khuyến khích các doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh dịch vụ vận tải đầu tư phương tiện vận tải sử dụng điện, năng lượng xanh, giảm phát thải khí các-bon và khí mê-tan. Đồng thời, đẩy mạnh thực hiện chuyển đổi sổ, ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động giao thông vận tải, logistics.

- Xây dựng: Đầu tư xây dựng và phát triển hệ thống hạ tầng đô thị theo hướng xanh; quy hoạch và phát triển hệ thống đô thị theo hướng đô thị xanh, thông minh, bền vững, phát thải các-bon thấp, chống chịu với biến đổi khí hậu và thiên tai; khuyến khích sử dụng vật liệu xây dựng không nung, nguyên vật liệu tái chế nhằm tiết kiệm tài nguyên, giảm phát thải khí nhà kính và ô nhiễm môi trường.

- Nông nghiệp và Phát triển nông thôn:

+ Điều chỉnh, chuyển dịch cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nông nghiệp xanh, sạch, bền vững, bảo vệ môi trường, ứng dụng công nghệ cao; khuyến khích chuyển đổi, hình thành vùng sản xuất quy mô lớn gắn với liên kết tiêu thụ sản phẩm; phát triển nông nghiệp hữu cơ, áp dụng các quy trình, công nghệ trong sản xuất nhằm nâng cao chất lượng, năng lực cạnh tranh của các sản phẩm nông nghiệp; khuyến khích sử dụng nước tiết kiệm trong nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản; áp dụng công nghệ thông tin trong truy xuất nguồn gốc, quảng bá và tiêu thụ sản phẩm; phát triển các sản phẩm OCOP xanh.

+ Tăng cường công tác quản lý, bảo vệ rừng, phát triển dịch vụ môi trường rừng; xây dựng nông thôn mới theo các tiêu chuẩn sống tốt, bảo vệ và phát triển cảnh quan và môi trường xanh, sạch, đẹp, văn minh; thực hiện đồng bộ các biện pháp, kết hợp hài hòa giữa giải pháp công trình và phi công trình; chú trọng quản lý rủi ro thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường.

+ Hiện đại hóa, sửa chữa, nâng cấp các công trình thủy lợi, đê điều đồng bộ với kết cấu hạ tầng các ngành, lĩnh vực khác nhằm đảm bảo an ninh nguồn nước, phòng, chống thiên tai và ứng phó với biến đổi khí hậu, đáp ứng nhu cầu phục vụ sản xuất và đời sống của người dân.

+ Nâng cấp hệ thống quan trắc, cảnh báo, dự báo thiên tai; chủ động xây dựng các phương án, tình huống ứng phó với các loại hình thiên tai, nâng cao năng lực ứng phó với thiên tai.

- Quản lý chất thải, chất lượng không khí:

+ Triển khai thực hiện tốt các quy định, nhiệm vụ về quản lý chất thải trên địa bàn tỉnh; đẩy mạnh công tác thu gom, phân loại rác thải tại nguồn, tái sử dụng và tái chế chất thải rắn trên địa bàn tĩnh; đầu tư hệ thống xử lý nước thải, đảm bảo các đô thị có hệ thống xử lý nước thải. Tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh có hệ thống xử lý nước thải theo quy định; khuyến khích doanh nghiệp cải tiến và đổi mới công nghệ (quy trình, công nghệ và thiết bị sản xuất, sử dụng nhiên liệu sạch, đáp ứng các yêu cầu về bảo vệ môi trường theo quy định).

+ Xây dựng và triển khai thực hiện tốt Kế hoạch quản lý chất lượng môi trường không khí trên địa bàn tỉnh; ngăn ngừa và giảm thiểu phát sinh các chất ô nhiễm không khí đối với các ngành, lĩnh vực; đầu tư, nâng cấp, mở rộng mạng lưới hệ thống quan trắc khí thải tự động, liên tục, nhất là đối với các nguồn khí thải lớn; xây dựng cơ sở dữ liệu về chất lượng không khí, nguồn thải; triển khai thực hiện tốt Nghị định số 06/2022/NĐ-CP ngày 07 tháng 01 năm 2022 của Chính phủ quy định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ô-dôn.

- Quản lý tài nguyên và đa dạng sinh học:

+ Tăng cường công tác quản lý Nhà nước về tài nguyên nước, đất đai và đa dạng sinh học; tuyên truyền, vận động sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả; giám sát hoạt động khai thác, hoạt động xả nước thải vào nguồn nước, thực hiện tốt việc quản lý chất lượng nguồn nước; cải thiện môi trường nước lưu vực sông, bảo vệ tài nguyên nước, bảo đảm an ninh nguồn nước.

+ Nghiên cứu, xây dựng cáp hồ chứa nước phục vụ đa mục tiêu, công trình chuyển nước, trữ nước nhằm ổn định nguồn nước và kết nối giữa các vùng; cân đối nguồn nước; hoàn thiện các công trình cấp nước sinh hoạt nông thôn, kết nối hệ thống cấp nước sinh hoạt đô thị và nông thôn, đảm bảo cấp đủ nước sinh hoạt cho người dân, nhất là các khu vực thường xuyên xảy ra tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn.

+ Sử dụng hiệu quả tài nguyên đất, khắc phục tình trạng suy thoái đất và hoang mạc hóa; xử lý, phục hồi ô nhiễm hóa chất tồn lưu trong đất; phân bổ hợp lý, hiệu quả nguồn lực đất đai trong phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh, quốc phòng, bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu.

+ Tăng cường bảo vệ, phục hồi các hệ sinh thái tự nhiên, phục hồi, bảo tồn và sử dụng hiệu quả đa dạng sinh học góp phần phát triển bền vững kinh tế - xã hội, chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu.

- Tiêu dùng và mua sắm xanh, bền vững: Triển khai thực hiện mua sắm công xanh, dịch vụ công xanh trên địa bàn tỉnh; tăng cường tuyên truyền về tác hại của việc sử dụng túi nilon, khuyến khích việc hạn chế sử dụng túi nilon trong sinh hoạt và tiêu dùng, từng bước thay đổi thói quen tiêu dùng của người dân; khuyến khích sản xuất và tiêu dùng bền vững, thực hiện dán nhãn sinh thái, mua sắm xanh, phát triển thị trường các sản phẩm thân thiện với môi trường, phát thải các-bon thấp, bảo vệ môi trường.

IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Các Sở, ban, ngành, Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố căn cứ nhiệm vụ được giao triển khai thực hiện Kế hoạch này, đảm bảo phù hợp với điều kiện của ngành, địa phương; lồng ghép các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp về tăng trưởng xanh vào các chương trình, kế hoạch phát triển hàng năm, 5 năm của ngành, địa phương; định kỳ hàng năm trước ngày 20 tháng 11 báo cáo kết quả thực hiện các nhiệm vụ được giao về Sở Kế hoạch và Đầu tư để tổng hợp, báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh.

2. Sở Kế hoạch và Đầu tư: Chủ trì, phối hợp với các Sở, ban, ngành và Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố:

a) Triển khai thực hiện Kế hoạch này; theo dõi, đôn đốc việc tổ chức triển khai thực hiện, định kỳ hàng năm tổng hợp, báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tình hình và kết quả thực hiện Kế hoạch này.

b) Hướng dẫn việc lồng ghép nội dung về tăng trưởng xanh vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng năm, 05 năm của các cấp, các ngành phù hợp với điều kiện thực tế, đặc biệt là các chỉ tiêu về sản xuất sạch, an toàn, tiêu dùng bền vững

3. Sở Tài chính, Sở Kế hoạch và Đầu tư cân đối, bố trí kinh phí và chủ động lồng ghép các chương trình, đề án, dự án từ nguồn chi đầu tư phát triển và nguồn chi sự nghiệp để thực hiện có hiệu quả Kế hoạch này; hướng dẫn các sở ngành và địa phương sử dụng kinh phí đúng mục đích, hiệu quả. Điều phối các nguồn tài trợ của nước ngoài; tham mưu triển khai các cơ chế chính sách thúc đẩy thực hiện Kế hoạch hành động tăng trưởng xanh trên địa bàn tỉnh.

4. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và các tổ chức đoàn thể, chính trị - xã hội phối hợp với các cơ quan triển khai thực hiện Kế hoạch này; tuyên truyền, vận động, huy động sự tham gia của cộng đồng, doanh nghiệp và các tầng lớp Nhân dân triển khai thực hiện Kế hoạch hành động tăng trưởng xanh.

Trong quá trình triển khai thực hiện nếu phát sinh khó khăn, vướng mắc các Sở, ngành, UBND các huyện, thị xã, thành phố gửi về Sở Kế hoạch và Đầu tư để tổng hợp, báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh xem xét, quyết định./.

PHỤ LỤC I

MỘT SỐ MỤC TIÊU CỤ THỂ TRIỂN KHAI THỰC HIỆN KẾ HOẠCH HÀNH ĐỘNG VỀ TĂNG TRƯỞNG XANH TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH TRÀ VINH ĐẾN NĂM 2030, TẦM NHÌN ĐẾN NĂM 2050
(Kèm theo Quyết định số 1649/QĐ-UBND ngày 30 tháng 10 năm 2023 của Ủy ban nhân dân tỉnh)

PHỤ LỤC II

PHÂN CÔNG NHIỆM VỤ THỰC HIỆN KẾ HOẠCH HÀNH ĐỘNG VỀ TĂNG TRƯỞNG XANH TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH TRÀ VINH ĐẾN NĂM 2030, TẦM NHÌN ĐẾN NĂM 2050
(Kèm theo Quyết định số 1649/QĐ-UBND ngày 30 tháng 10 năm 2023 của Ủy ban nhân dân tỉnh)

Ghi chú: (1) Nhiệm vụ, hoạt động được đánh giá có thể tiếp cận các nguồn lực sau (có thể chọn nhiều hơn 01 nguồn lực): I. Ngân sách nhà nước; II. Hỗ trợ quốc tế; III. Nguồn vốn vay thương mại và đầu tư tư nhân; IV. Nguồn vốn cộng đồng và xã hội khác.